Echo serca – na czym polega to badanie?

Echo serca – typy badania 

Istnieje wiele rodzajów badania echokardiograficznego. Oto niektóre z nich: 

• przezklatkowe – głowica urządzenia przykładana jest do przedniej powierzchni klatki piersiowej; 
• przezprzełykowe – w tym typie badania głowica przymocowana jest do specjalnej sondy, którą umieszcza się w przełyku; 
• wysiłkowe – wykonywana w warunkach podwyższonego zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen; warunki takie uzyskuje się np. za pomocą leków lub wykonując badanie u pacjenta poddawanego wysiłkowi fizycznemu; 
• dopplerowskie – uwidaczniająca przepływ krwi przez jamy serca.

Jak wygląda echokardiografia przezklatkowa? 

Przed wykonaniem badania lekarz najczęściej przeprowadza z pacjentem wywiad, a następnie prosi go o zdjęcie górnej części garderoby. Podczas badania pacjent leży na lewym boku, z uniesioną lewą ręką. Zdarza się, że lekarz prosi o przyjęcie pozycji na plecach. W trakcie badania aktywność elektryczna serca rejestrowana jest za pomocą elektrod przyczepionych do rąk i nóg.  

Po nałożeniu żelu przewodzącego lekarz umieszcza głowicę echokardiogramu na klatce piersiowej. Głowica ta emituje fale, które odbijają się od struktur serca. Podczas badania pacjent może zostać poproszony o zmianę pozycji bądź wstrzymanie oddechu. Momentami specjalista może mocniej przyciskać głowicę do klatki piersiowej – umożliwia to lepsze uwidocznienie struktur serca. Takie momenty mogą wywołać nieprzyjemne doznania, ale nigdy ból. Jeśli stanie się to zbyt niekomfortowe, należy poinformować o tym lekarza. 

Samo badanie trwa zwykle do godziny. 

Jakie są wskazania do wykonania echokardiografii? 

Wskazaniami do przeprowadzenia tego badania są między innymi: 

• diagnostyka występowania nieprawidłowych zjawisk akustycznych, takich jak szmery; 
• wybadana w badaniu palpacyjnym nieprawidłowa sylwetka serca; 
• niepokojące objawy wskazujące na przyczynę kardiologiczną, takie jak duszność czy bóle w klatce piersiowej; 
• diagnostyka niewydolności serca; 
• ocena efektywności działania sztucznej zastawki czy też działania mięśnia sercowego po przeprowadzeniu procedury kardiochirurgicznej; 
• diagnostyka kardiomiopatii; 
• wykrywanie wrodzonych wad serca; 
• ocena funkcji serca po incydencie niedokrwiennym (zawale mięśnia sercowego). 

Echokardiografia przezprzełykowa 

Echo przezprzełykowe (TEE – z ang. transesophageal echocardiography) wykonywane jest po podaniu pacjentowi leków uspokajających. Stosowane są także środki miejscowo znieczulające przełyk. 

Umieszczenie głowicy echokardiogramu w przełyku pozwala na dokładniejsze obrazowanie, ponieważ pomijane są struktury tworzące klatkę piersiową i płuca, które odbijają falę ultradźwiękową i pogarszają jakość obrazu. 

Wskazania do TEE obejmują między innymi podejrzenie infekcyjnego zapalenia wsierdzia czy skrzepliny w sercu. Wykonywana jest także w celu przeprowadzenia kontroli podczas zabiegów kardiochirurgicznych.  

Jakie jest ryzyko związane z tym badaniem? 

Echokardiografia jest badaniem bezpiecznym. 

Jedynie w przypadku echokardiografii przezprzełykowej można spodziewać się nieprzyjemnego uczucia w przełyku, które może się utrzymywać do kilku godzin po badaniu. Także leki uspokajające, podawane pacjentom przed wykonaniem badania, mogą mieć pewne działania niepożądane, takie jak nudności.  

Echokardiografia wysiłkowa bardzo rzadko doprowadza do komplikacji, a jeśli już do nich dochodzi, są one związane z wysiłkiem fizycznym lub podanymi lekami, a nie samym badaniem echo. 

Przeczytaj również:
Holter EKG – na czym polega to badanie?