Halitoza – jak pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust?

Czym jest halitoza? 

Halitoza to nieprzyjemny zapach z ust, który odczuć można podczas mówienia czy oddychania. U prawie 90% wszystkich osób dotkniętych tą przypadłością niemiły zapach pochodzi z jamy ustnej. Związany jest on z powstającymi tam lotnymi związkami siarki. Ich wytwarzanie jest wynikiem obecności w jamie ustnej beztlenowych bakterii Gram-ujemnych, złuszczonego nabłonka bądź zalegających resztek pokarmowych. 

Halitoza – rodzaje 

Jednym z rodzajów tego schorzenia jest halitoza prawdziwa, w przypadku której przykry zapach z ust jest odczuwalny przez pacjenta i osoby w najbliższym otoczeniu. 

Ten rodzaj halitozy dzieli się na: 

Halitozę fizjologiczną, która pojawia się na przykład: 

• po nocnym spoczynku, 
• po spożyciu pokarmów o intensywnym smaku i zapachu, takich jak czosnek czy cebula, 
• przy paleniu tytoniu. 

Halitozę patologiczną, którą sklasyfikować można ze względu na miejsce występowania pierwotnych przyczyn: 

• w jamie ustnej i gardle na skutek: 
  • niewystarczającej higieny jamy ustnej, 
  • zalegania resztek pokarmowych pod uzupełnieniami protetycznymi (protezy, mosty), 
  • nieprawidłowego oczyszczania aparatów ortodontycznych, 
  • zapalenia dziąseł, 
  • paradontozy, 
  • uszkodzenia tkanek i martwicy w wyniku chorób nowotworowych, 
  • zmniejszonego wydzielania śliny w przebiegu zespołu Sjörgena, 
  • zapalenia migdałków podniebiennych oraz ich powikłań, 
  • przyjmowania leków o działania moczopędnym i atropinowym, 
  • obecności owrzodzeń jamy ustnej. 
• w nosie na skutek: 
  • zapalenia zatok przynosowych, 
  • obecności ciała obcego, 
  • chorób nowotworowych umiejscowionych w jamie nosowej lub jej okolicy, 

• w dolnym odcinku dróg oddechowych w wyniku: 
  • ropnego zakażenia oskrzeli, 
  • ropnych zmian płucnych, 
  • zmian występujących w raku płuca, 

• w przewodzie pokarmowym w przebiegu: 
  • raka przełyku, 
  • raka żołądka, 
  • choroby refluksowej przełyku. 

Inne choroby i stany mogące powodować nieprzyjemny zapach z ust to: 

• niewydolność wątroby – zapach stęchlizny, zepsutych jaj, 
• kwasica ketonowa – zapach acetonu, 
• trimetylaminuria – zapach ryb, 
• mocznica – zapach amoniaku. 

Halitoza rzekoma jest schorzeniem, w którym pacjent odczuwa nieprzyjemny zapach z ust, mimo że doznania tego nie mogą potwierdzić inne osoby z otoczenia. Może mieć ono związek z halitofobią, czyli lękiem i niepokojem przed możliwością wystąpienia nieprzyjemnego zapachu z ust. 

Jak pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust? 

Halitoza, jak już wcześniej wspomniano, w zdecydowanej większości jest efektem nieprawidłowej higieny jamy ustnej. W związku z tym dokładniejsze szczotkowanie zębów i czyszczenie jamy ustnej łącznie z czyszczeniem przestrzeni międzyzębowych nitką zmniejszy w odczuwalny sposób ryzyko jej wystąpienia. Innym skutecznym sposobem jest włączenie do codziennej higieny jamy ustnej płukanek zawierających chlorheksydynę o działaniu przeciwbakteryjnym. 

Eliminacja z diety albo zmniejszenie spożywania produktów o intensywnym zapachu i smaku również przyczyni się w znaczny sposób do zmniejszenia dyskomfortu związanego z halitozą. Kolejnym sposobem na eliminację halitozy jest zwiększenie przyjmowania płynów w ciągu dnia i żucie gumy bez cukru, co spowoduje zwiększoną produkcję śliny, a tym samym eliminację nieświeżego oddechu.   

Jeśli działania te nie pomagają lub halitozie towarzyszą inne objawy, należy skonsultować się z dentystą, jak i swoim lekarzem rodzinnym, w celu wykluczenia przyczyn chorobowych. 

Źródła: 

• Włodzimierz Zych, Małgorzata Szczepanek, Interna Szczeklika Mały Podręcznik 2020/2021, Medycyna Praktyczna, Wydanie XII, Kraków, 2020, ISBN 978-83-7430-629-4, str. 79-80. 
• Dorota Olczak Kowalska, Jakie są najczęstsze przyczyny nieprzyjemnego zapachu z ust i cuchnącego oddechu?, medycynapraktyczna.pl, 
• Łukasz Sroczyk, Beata Kawala, Halitoza – przegląd piśmiennictwa, Dent. Med. Probl. 2011, 48, 2, 255–260 ISSN 1644-387X.