Jak działają toniki wzmacniające?
Toniki wzmacniające to leki lub suplementy diety o różnych składach, które przeważnie zawierają witaminy z grupy B, witaminę C i E, głóg, melisę, żelazo, biotynę i lecytynę sojową. W zależności od danego produktu toniki dedykowane są w celu: wzmocnienia mięśnia sercowego, wspomagania pracy układu krążenia i nerwowego, poprawy pamięci i koncentracji, łagodzenia stanów stresowych.
Witaminy z grupy B
Najczęściej spotykane witaminy w tonikach wzmacniających to te z grupy B. Wpływają one na prawidłową pracę układu nerwowego i mięśniowo-szkieletowego, zmniejszają ryzyko depresji czy poprawiają nastrój. Biorą także udział w wielu przemianach zachodzących w naszym organizmie, inicjując różne procesy zachodzące w komórkach i wpływając na utrzymanie homeostazy (równowagi). Ich niedobór może prowadzić do drżeń mięśniowych, problemów ze skórą (tworzenie zajadów), nadpobudliwości, niewydolności krążenia, a nawet depresji.
Przeczytaj również:
Czy warto suplementować witaminy z grupy B?
Głóg
W składzie wielu toników wzmacniających występuje owoc głogu o udowodnionym działaniu wspomagającym układ sercowo–naczyniowy. Roślina ta:
- wzmacnia mięsień sercowy,
- usprawnia przepływ krwi przez naczynia wieńcowe,
- działa przeciwarytmicznie i uspokajająco.
Stosowany jest w przemijających dolegliwościach sercowych na tle nerwowym, podczas przewlekłego stresu i w problemach z zasypianiem.
Wyciągi z głogu mogą nasilać działanie glikozydów nasercowych, więc nie powinny być stosowane łącznie z tymi lekami. Ze względu na możliwe obniżanie ciśnienia mogą wzmagać działanie leków przeciwnadciśnieniowych, co może spowodować znaczne spadki ciśnienia. W takim przypadku przed ich zastosowaniem należy skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym.
Żelazo
Żelazo jest konieczne do produkcji hemoglobiny, biorącej udział w transporcie tlenu do komórek i mioglobiny, która magazynuje go w mięśniach. Pierwiastek ten jest więc niezbędny do życia człowieka, a jego niedobory mogą powodować:
- bladość,
- zmęczenie,
- problemy z koncentracją,
- nietolerancję wysiłku.
W skrajnych przypadkach przewlekłego niedoboru żelaza może dojść do anemii, czyli niedokrwistości.
Lecytyna sojowa
Lecytyna sojowa to częsty składnik preparatów poprawiających pamięć i koncentrację. Wykazano, że składniki lecytyny sojowej poprawiają funkcje poznawcze, codzienne funkcjonowanie oraz nastrój u osób starszych z demencją i chorobą Alzheimera.
Niektóre badania potwierdziły także jej skuteczność w obniżaniu cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL, wspomagając leczenie hipercholesterolemii. Składniki lecytyny wchodzą również w skład błon komórkowych neuronów, wpływając na odpowiednią pracę ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
Większość dostępnych na rynku toników to suplementy diety. Należy pamiętać, że stanowią one jedynie uzupełnienie diety ubogiej w niektóre składniki i nie wykazują działania leczniczego. Stosowanie ich ma na celu wzmocnienie stanu zdrowia i zachowanie równowagi organizmu.
W składzie wielu toników wzmacniających występuje alkohol jako rozpuszczalnik składników roślinnych i stabilizator niektórych substancji oraz cukier. Przed wyborem ich na prezent należy dowiedzieć się, czy obdarowana osoba nie jest przypadkiem diabetykiem i czy nie ma przeciwwskazań do spożywania alkoholu. Zazwyczaj jednorazowa dawka toniku zawierającego alkohol odpowiada około 70 ml 5% piwa.
Źródła:
- Tuszyński P.K., Zeszyty Apteczne: Ziołolecznictwo w praktyce, Wydawnictwo opieka.farm, 2019.
- Barney J., Moosavi L., Iron, StatPearls Publishing, 2020.
- Charakterystyka produktu leczniczego Vita Buerlecithin.
- Mourad A.M., de Carvalho Pincinato E., Mazzola P.G., Sabha M., Moriel P., Influence of soy lecithin administration on hypercholesterolemia. Cholesterol., 2010.