Movember. Zapuść wąsy dla jaj

Movember to międzynarodowa inicjatywa, która ma na celu podniesienie świadomości na temat zdrowia mężczyzn. Słowo to połączenie angielskich słów „moustache” (wąsy) i „November” (listopad). W trakcie tego miesiąca wielu mężczyzn zapuszcza brody i wąsy, aby przypomnieć innym o profilaktyce nowotworów prostaty i jąder.

Kogo dotyczy rak jądra?

Każdego roku w Polsce diagnozę nowotworu jądra otrzymuje ponad 1000 mężczyzn, głównie młodych (15-40 lat). Liczba nowych zachorowań na ten rodzaj nowotworu stale wzrasta.

Do zachorowania na nowotwór jądra szczególnie predysponowani są mężczyźni: 

• u których w rodzinie stwierdzano raka jądra,
• z przebytym wcześniej nowotworem (choroba może u nich rozwinąć się w drugim jądrze),
• u których wystąpiło wnętrostwo, czyli niezstąpienie jąder do moszny (ryzyko choroby wzrasta nawet o 10%). 

Wcześnie wykryty rak jądra dobrze rokuje i daje dużą szansę na powrót do zdrowia. Dlatego ważne jest, aby samodzielnie badać jądra i zwracać uwagę na wszelkie zmiany. 

Movember z „Mosznowładcami” – gdzie i kiedy się zbadać?

Kampania „Mosznowładcy” to ogólnopolska inicjatywa społeczna, której celem jest podniesienie świadomości mężczyzn w kwestii zdrowia intymnego i psychicznego, a zwłaszcza profilaktyki nowotworów jąder i prostaty.

W ramach akcji możesz bezpłatnie wykonać badanie USG jąder (poniżej 40. roku życia) lub test PSA z krwi (po 40. roku życia). Wystarczy sprawdzić, w której galerii handlowej w danym mieście stoi mobilny punkt Mosznowładców, wejść i zrobić badanie (decyduje kolejność przybycia). Nie musisz się zapisywać, a samo badanie trwa tylko kilka minut. Wyniki badań USG otrzymasz od razu, a badań PSA – do 10 minut. Zrób to dla jaj!

Poniżej znajdziesz kalendarz badań realizowanych w ramach tegorocznej akcji:

Movember – samobadanie jąder

Ważnym elementem profilaktyki jest comiesięczne samobadanie jąder. Jądra są łatwo wyczuwalne przez mosznę, dlatego zwróć uwagę na każdą zmianę ich kształtu czy powierzchni.

Zrób to najlepiej podczas ciepłej kąpieli lub prysznica. Ciepło wpływa rozluźniająco na mosznę, co znacząco ułatwia samobadanie.

Źródło grafiki: https://pacjent.gov.pl/

O rozwijającym się nowotworze mogą świadczyć:

• zgrubienie / guzek na ścianie jądra,
• większa niż zwykle twardość jądra,
• uczucie dyskomfortu lub ból,
• obrzęk lub niebolesne powiększenie jądra,
• znacząca różnica w wyglądzie obu jąder (jeśli nie występowała wcześniej).

Niepokojącym objawem może być również ból w okolicy jąder, czasem promieniujący do pleców.

Jeśli zauważysz u siebie któryś z powyższych objawów, skontaktuj się z lekarzem. Objawy te nie zawsze oznaczają raka, jednak każdą zmianę lepiej skonsultować.

Diagnoza raka jądra

W przypadku raka jądra statystyki są dość przychylne, a nowotwór zwykle dobrze rokuje, jednak kluczowe jest tutaj wczesne wykrycie choroby. Dlatego tak ważne jest, aby udać się do lekarza, jeśli tylko coś zacznie Cię niepokoić.

Lekarz na początku zbada jądra palpacyjnie (przez dotyk), a następnie wykona bezbolesne badania ultrasonograficzne. To bardzo prosta i bezinwazyjna metoda pozwalająca określić, z jaką zmianą mamy do czynienia. Pomocne mogą okazać się też badania krwi. Istnieją pewne hormony i substancje, których podwyższony poziom może wskazywać na proces chorobowy, określa się je mianem „markerów”.

W przypadku raka jądra może szczególnie wzrastać poziom:

• AFP (alfa-fetoproteiny) – białka produkowanego w okresie płodowym; później jego podwyższony stan może wskazywać na rozwijającą się chorobę;
• gonadotropiny kosmówkowej (beta hCG) – hormonu znanego głównie z testów ciążowych, ponieważ wytwarzany jest przez łożysko; może być także produkowany przez guzy, w tym nowotwory jądra;
• LDH (dehydrogenazy mleczanowej) – enzymu biorącego udział w przemianie aminokwasów i węglowodanów; jego podwyższone stężenie wskazuje na uszkodzenie narządów i martwicę tkanek.

Nie zawsze u chorego poziom markerów jest podwyższony, dlatego konieczna jest pełna diagnostyka. Ostateczną diagnozę stawia specjalista na podstawie badania histopatologicznego. Polega ono na pobraniu niewielkiego fragmentu zmiany i ocenie jej charakteru pod mikroskopem. Tylko w ten sposób lekarz może ostatecznie potwierdzić lub wykluczyć stan chorobowy.

Leczenie raka jąder

Decyzję o leczeniu podejmuje lekarz. Bierze pod uwagę rodzaj nowotworu i stadium jego zaawansowania.

Stosuje się głównie:

• leczenie chirurgiczne,
• chemioterapię,
• radioterapię.

W większości przypadków konieczne jest chirurgiczne usunięcie zajętego przez proces nowotworowy jądra (orchidektomia). Dla wielu mężczyzn informacja o potrzebie usunięcia jądra może być trudna do zaakceptowania. Zabieg jednak zwykle nie zaburza życia seksualnego ani nie wpływa na możliwość posiadania potomstwa. Możliwe jest też wstawienie protezy jądra.

Jeśli okaże się, że pozostawione zdrowe jądro produkuje zbyt mało testosteronu, konieczne może być wdrożenie testosteronowej terapii zastępczej.

Usunięcie całego guza w czasie operacji znacznie zwiększa szansę na pełne wyzdrowienie, zmniejsza znacząco ryzyko przerzutów, a często, jeśli jest wykonane odpowiednio wcześnie, wystarcza jako jedyna metoda leczenia.

Radioterapię i chemioterapię stosuje się w bardziej zaawansowanych stadiach nowotworu jądra. Obie metody uniemożliwiają podział i rozwój komórek nowotworowych i zapobiegają nawrotom. Niestety działają też na zdrowe komórki, powodując wymioty, nudności czy łysienie. 

Przeczytaj również:
Tadalafil. Lek na potencję bez recepty