Opatrunki hydrożelowe – kiedy je stosować?

Czym są opatrunki hydrożelowe? 

Opatrunki hydrożelowe to przezroczyste żelowe „płaty” o grubości ok. 3,5 mm i galaretowatej strukturze. Zawierają ponad 90% wody. Są dostępne w różnych rozmiarach i kształtach.  

W znaczeniu ściśle medycznym są to żelowe opatrunki utworzone z kompozycji naturalnych i syntetycznych polimerów, w których fazą rozproszoną jest woda. Struktura polimeru (trójwymiarowa oraz przestrzenna) została usieciowana za pomocą wiązki elektronowej, przez co opatrunki są sterylne i bardzo wytrzymałe.  

Opatrunki hydrożelowe – właściwości 

Opatrunek hydrożelowy znacznie wyróżnia się pod względem właściwości w porównaniu do innych opatrunków specjalistycznych: 

• przezroczysty płat hydrożelu pozwala na obserwację rany bez konieczności zdejmowania opatrunku, 
• elastyczna i miękka struktura opatrunku jest przyjemna dla skóry, 
• dzięki dużej wytrzymałości mechanicznej opatrunki mogą być stosowane na trudno dostępne miejsca, tj. stawy, twarz, dłonie, 
• dzięki dużemu uwodnieniu utrzymuje wilgotne środowisko na powierzchni rany, co przyspiesza proces regeneracji naskórka; opatrunek oddaje zawartą w swej budowie wilgoć i nawilża suche rany, 
• absorbuje wydzieliny z sączących się ran – zatrzymuje je wewnątrz swojej struktury, przez co hamuje rozwój bakterii i mikroorganizmów, zmniejszając ryzyko zakażenia rany, 
• dobrze przylega do rany, ale nie przykleja się do niej – zmiana opatrunku jest bezbolesna, 
• ograniczna dostęp środowiska zewnętrznego do rany, w tym np. drobnoustrojów,   
• wspomaga oczyszczanie rany z komórek martwiczych,  
• jest przepuszczalny dla gazów oraz roztworów (umożliwia nasączenie opatrunku zewnętrznego lub samej struktury hydrożelu w roztworze leku), 
• stosowany przy oparzeniach koi miejsce urazu oraz uśmierza ból, 
• nie wywołuje alergii, jest biokompatybilny.   

Opatrunki hydrożelowe – zastosowanie 

Opatrunki hydrożelowe można stosować w przypadku: 

1. oparzeń  

W przypadku drobnych oparzeń I ranę powinno się schłodzić strumieniem zimnej wody (przez około 15 minut), a następnie po lekkim jej osuszeniu należy nałożyć opatrunek hydrożelowy. Po jego zastosowaniu miejsce oparzenia będzie oddzielone od środowiska zewnętrznego, co zmniejszy ryzyko zakażenia rany. Dodatkowo opatrunek przynosi ulgę oraz zmniejsza ból towarzyszący oparzeniu. Opatrunek powinno się wymienić co 12-24 h.  

W przypadku poważniejszych oparzeń II oraz III stopnia należy jak najszybciej założyć opatrunek hydrożelowy na ranę, a następnie zgłosić się do specjalisty.  

Przy oparzeniach, jeśli lekarz nie zaleci inaczej, nie smarujemy rany żadną maścią! 

2. owrzodzeń 

Stosowanie opatrunków hydrożelowych na owrzodzenia pozwala nawilżyć ranę oraz zmniejsza możliwość jej wysuszenia i pokrywania włóknikiem. Ponadto przyspiesza regenerację naskórka i gojenie się rany, a także jej oczyszczanie. Opatrunek należy wymieniać co 1-3 dni w zależności od ilości pojawiającej się wydzieliny ropnej.  

3. odleżyn 

Podobnie jak w przypadku owrzodzeń, opatrunek hydrożelowy przyspiesza oczyszczanie się rany i regenerację naskórka. Dodatkowo na opatrunek hydrożelowy mogą być podawane leki jako roztwory wodne (w postaci nasączonych kompresów). W przypadku odleżyn opatrunki hydrożelowe można stosować nie dłużej niż dobę.  

4. otarć, stłuczeń, obrzęków 

5. innych, trudno gojących się ran.  

Jak zakładać opatrunek hydrożelowy? 

Przed zmianą lub nałożeniem opatrunku należy dokładnie umyć ręce oraz oczyścić ranę. Następnie powinno się delikatnie osuszyć ranę i nałożyć na nią opatrunek hydrożelowy (obojętnie którą stroną). Jego rozmiar powinien być dopasowany do rany. Opatrunek stabilizujemy i zabezpieczamy przylepcem bądź bandażem.  

Uwaga! Opatrunki hydrożelowe można ciąć! Opatrunek nie rozleje się ani nie straci swych właściwości. 

Opatrunki hydrożelowe są jednorazowego użytku. Nie wolno ich stosować kilka razy.  

Zmiana opatrunku powinna nastąpić w ciągu 1-3 dni, w zależności od stopnia sączenia się rany bądź jej wysuszenia.