Pieczywo chrupkie – czy rzeczywiście jest zdrowe?
Pieczywo chrupkie jest produktem bardzo popularnym i chętnie spożywanym zwłaszcza przez kobiety zgłaszające się do gabinetów dietetycznych, które bardzo często uważają je za produkt niskokaloryczny. Jest ono uznawane za świetną alternatywę pieczywa w dietach odchudzających. Czy faktycznie chrupkie pieczywo jest dobrym wyborem i czy jest zaliczane do produktów zdrowych?
Pieczywo chrupkie – charakterystyka
Rynek spożywczy oferuje konsumentom wiele różnych rodzajów pieczywa chrupkiego – lekkie, żytnie, razowe, z dodatkiem słonecznika i innych nasion. Ten rodzaj pieczywa produkowany jest na dwa sposoby – metodą tradycyjną, która polega na wypiekaniu w piecu lub metodą ekstruzji (pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze). Skład pieczywa chrupkiego zazwyczaj obejmuje mąkę, wodę i sól. Często obecne są również inne dodatki takie jak:
- drożdże,
- cukier,
- ekstrakt słodowy jęczmienny (nadający odpowiedni kolor i smak),
- wodorowęglany (substancje spulchniające),
- olej,
- lecytyny (pełniące funkcje emulgatora),
- różne przyprawy czy nasiona.
Produktami zbliżonymi do pieczywa chrupkiego będą wafle ryżowe czy kukurydziane, również uważane za zdrowe i niskoenergetyczne, wytwarzane w podobny sposób – wykorzystując proces ekstruzji.
Pieczywo chrupkie – czy rzeczywiście jest niskokaloryczne?
Pieczywo chrupkie, często uważane za niskokaloryczne, swoją wartością energetyczną przewyższa inne rodzaje pieczywa. Zawiera ono bowiem ok. 360 kcal/100 g, czyli o wiele więcej niż na przykład chleb żytni pełnoziarnisty (ok. 225 kcal/100 g) czy zwykły jasny chleb (ok. 250 kcal/100 g). Jest wysokim źródłem węglowodanów, także błonnika pokarmowego (w zależności od rodzaju pieczywa chrupkiego – te bogate w ziarna czy nasiona będą zawierały więcej błonnika i białka).
Co ciekawe, zbliżone do pieczywa chrupkiego wafle ryżowe zawierają aż 390 kcal/100 g!
Czy spożywając pieczywo chrupkie, zrzucimy zbędne kilogramy?
Spożywanie dużej ilości pieczywa chrupkiego, ze względu na przekonanie o jego niskokaloryczności, może wiązać się ze wzrostem masy ciała. Traktowanie pieczywa chrupkiego jako przekąski między posiłkami również nie będzie dobrym nawykiem, gdyż wpływa ono na poziom glukozy we krwi, a tym samym insuliny, co może wiązać się z nieefektywnością diet redukcyjnych (odchudzających). Sięganie po pieczywo chrupkie jako alternatywę dla chleba konwencjonalnego może powodować mniejsze uczucie sytości poposiłkowej w przeciwieństwie do dobrej jakości chleba żytniego pełnoziarnistego – zjedzenie dwóch kromek tego chleba nasyci nas bardziej niż zjedzenie dwóch kromek pieczywa chrupkiego. Stosowanie go zatem jako zamiennik tradycyjnego pieczywa może wiązać się z szybkim uczuciem głodu i chęcią dalszego podjadania.
Pieczywo chrupkie – zdrowe czy nie?
Warto tutaj podkreślić, że pieczywo chrupkie, a także wafle ryżowe, należą do produktów stosunkowo wysokoprzetworzonych. Podczas produkcji tych wyrobów powstaje akrylamid, czyli substancja tworząca się w produktach skrobiowych w bardzo wysokich temperaturach, niebezpieczna dla organizmu człowieka. Jak dowodzą badania, duże ilości akrylamidu są czynnikiem ryzyka rozwoju chorób nowotworowych oraz zmian neurodegeneracyjnych.
Przeczytaj również:
Akrylamid w żywności – czy jest rakotwórczy?
Podsumowując, pojawiło się wiele mitów dotyczących właściwości pieczywa chrupkiego. Nie jest on wcale produktem niskokalorycznym, wręcz przeciwnie – zawartością kalorii przewyższa konwencjonalne rodzaje pieczywa. Może również negatywnie wpływać na proces odchudzania, powodując małą sytość poposiłkową i ciągłe uczucie głodu. Ponadto pieczywo chrupkie należy do produktów stosunkowo wysokoprzetworzonych, będących większym źródłem rakotwórczego akrylamidu niż tradycyjne pieczywo. Powinno być ono zatem spożywane okazjonalnie.
Źródła:
- Mojska H., Gielecińska I., Stoś K., Jarosz M., Zawartość akryloamidu w żywności w Polsce w świetle aktualnych zaleceń Unii Europejskiej, Probl Hig Epidem, 2011.
- Stadler RH, Scholz G. Acrylamide: An update on current knowledge in analysis, levels in food, mechanisms of formation, and potential strategies of control. Nutr Rev, 2004.
- Mojska H., Gielecińska I., Świderska K., Zawartość akryloamidu w różnych rodzajach pieczywa w Polsce, Brom. Chem. Toksykol., 2011.
- Mościcki L., Ekstruzja w przetwórstwie rolno – spożywczym. Cz. VIII Produkcja chleba chrupkiego, kaszek błyskawicznych i panierek, Przegląd Zbożowo-Młynarski, 2013.
- Gertig H., Przysławski J. Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu, PZWL, 2007.
ten artykul na pewno zmieni moje podejscie do pieczywa chrubkiego