Rozmaryn. Jakie ma właściwości i kiedy go stosować?

Co to jest rozmaryn?

Rozmaryn lekarski (łac. Rosmarinum Officinalis) to roślina należącą do rodziny jasnotowatych. Jej cechą charakterystyczną jest wiecznie zielone zabarwienie i bardzo wąskie, długie liście o mocno aromatycznym zapachu. Liście znajdują się na długich prostych łodygach, które w późniejszym okresie wegetacji drewnieją (stają się twarde i odporne na złamania). Roślina może rosnąć nawet do 2 metrów, a w okresie kwitnienia ma drobne bladoniebieskie kwiaty.

Rozmaryn lekarski pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, a obecnie uprawiany jest prawie wszędzie. Często można spotkać go w przydomowych ogródkach. Świetnie nadaje się do kuchennych upraw ziół, bywa także wykorzystywany do celów ozdobnych.

Rozmaryn – właściwości

Rozmaryn zawdzięcza swoje właściwości głównie zawartości olejku eterycznego w liściach. Poza tym rozmaryn zawiera flawonoidy, garbniki, kwasy fenolowe, terpeny.

Olejek rozmarynowy ma właściwości:

• przeciwreumatyczne,
• przeciwbólowe,
• bakteriostatyczne i bakteriobójcze.

Liście rozmarynu działają:

• rozkurczowo na mięsnie gładkie jelit, dróg żółciowych i moczowych,
• wspomagająco na trawienie.

Ponadto olejek rozmarynowy działa relaksacyjnie w aromaterapii. Jest używany także do produkcji perfum.

Jak stosować rozmaryn?

Rozmaryn w infekcjach  i przeziębieniach

Olejki eteryczne rozmarynu działają:

• antyseptycznie,
• przeciwbakteryjnie,
• przeciwgrzybiczo.

Te właściwości pozwalają na stosowanie rozmarynu w infekcjach dróg oddechowych oraz jamy ustnej. Rozmaryn sprawdza się jako środek poprawiający funkcjonowanie układu odpornościowego. Działa rozluźniająco i zmniejsza skurcz oskrzeli w astmie. Rozgrzewający rozmaryn może być pomocny w walce z przeziębieniem.

Rozmaryn w problemach z koncentracją i pamięcią

Preparaty z rozmarynem wykazują działanie na mózgowy przepływ krwi. Poprzez jego zwiększanie wpływają na poprawę koncentracji i uwagi oraz usprawnienie procesu przyswajania nowych informacji. Roślina sprawdza się również jako preparat zmniejszający napięcie nerwowe. Właściwości relaksacyjne rozmarynu czynią go naturalnym środkiem ułatwiającym zasypianie.

Rozmaryn na poprawę trawienia

Rozmaryn eliminuje nadmiar gazów nagromadzonych w jelitach, łagodząc wzdęcia. Preparaty z rozmarynem zwiększają wydzielanie soków trawiennych, a w konsekwencji poprawiają trawienie pokarmów. Gorycze, będące składnikiem rozmarynu, powodują zwiększone wydzielanie żółci, co usprawnia trawienie tłuszczów.

Rozmaryn w kosmetykach

Jako składnik kosmetyków rozmaryn dodawany jest do kremów, mydeł i perfum. Roślina wykazuje zdolności przeciwutleniające, dlatego pojawia się w preparatach mających za zadanie zahamowanie procesów starzenia się skóry.

Toniki i olejki z rozmarynem sprawdzają się w walce z uporczywym łupieżem. Rozmaryn w towarzystwie innych składników stosuje się jako środek przeciwdziałający przetłuszczaniu się włosów. Może on również zmniejszyć objawy siwienia i wypadania włosów, gdy nie są one jeszcze zbyt intensywne.

Rozmaryn w kuchni

Poza zastosowaniem w medycynie i kosmetykach rozmaryn jest kojarzony ze sztuką kulinarną. To świetny dodatek do mięs, ryb i innych potraw, ponieważ nadaje im wyrazisty smak i zapach. Aby ta przyprawa była jak najbardziej intensywna, warto uprawiać ją w domu i korzystać ze świeżych liści.

Rozmaryn – skutki uboczne

Rozważne i umiarkowane stosowanie rozmarynu nie powinno wywołać żadnych działań niepożądanych.

Jednak używanie dużych ilości rozmarynu, zwłaszcza w formie olejku nakładanego na skórę, może wywołać:

• podrażnienie,
• wyprysk kontaktowy,
• zwiększenie wrażliwości na promienie słoneczne.

Jako dodatek do żywności, w dużych ilościach, rozmaryn może wywołać:

• wymioty,
• uszkodzenie nerek,
• podrażnienie błon śluzowych,
• reakcje alergiczne.