Uczulenie na spermę partnera – objawy i leczenie

Uczulenie na spermę – mechanizm i patofizjologia 

Uczulenie na spermę partnera może dawać objawy miejscowe lub ogólnoustrojowe w odpowiedzi alergicznej na białka zawarte w nasieniu. Alergeny – białka w spermie – są rozpoznawane przez komórki dendrytyczne układu odpornościowego. Prezentują one rozpoznane alergeny limfocytom T, które pobudzają limfocyty B do wytwarzania przeciwciał – immunoglobulin klasy E (IgE). Taką reakcję nazywany IgE-zależną. Powoduje ona objawy ogólnoustrojowe, pojawiające się od razu. Objawy miejscowe wynikają z reakcji IgE-niezależnej. Ma ona miejsce wówczas, gdy w odpowiedzi immunologicznej nie biorą udziału IgE. W tym mechanizmie objawy pojawiają się później.

Uczulenie na spermę – epidemiologia 

Ponad 60% kobiet, u których diagnozowano uczulenie na nasienie, to 20-30 latki.  

Dawniej alergia ta była uznawana za rzadką chorobę, jednak aktualnie wzrasta świadomość zarówno pacjentów, jak i lekarzy, co powoduje wzrost odsetku rozpoznawania takich przypadków. W ankiecie, w której brało udział 1000 kobiet w Ameryce Północnej, aż 266 z nich przyznało, że miało objawy wskazujące na uczulenie na nasienie partnera.

Jak zdiagnozować uczulenie na spermę partnera? 

Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu, objawów (miejscowych lub ogólnoustrojowych) oraz testu z użyciem prezerwatywy – gdy przy takiej barierze, dzięki której sperma nie ma kontaktu z tkankami, objawy nie występują, potwierdza to diagnozę. Można również wykonać testy serologiczne lub/i skórne.  

Diagnozując pacjenta z podejrzeniem uczulenia na nasienie, należy wykluczyć uczulenie na lateks, jedzenie lub leki. Dodatkowo lekarz powinien wykonać badanie ginekologiczne, aby wykluczyć zaburzenia anatomiczne, infekcje i choroby przenoszone droga płciową. 

Przeczytaj również:
Infekcje intymne – jak im zapobiegać i jak je leczyć?
Czym grozi seks bez zabezpieczenia?
Objawy i diagnostyka chorób wenerycznych

Uczulenie na spermę – objawy 

Alergia na nasienie może wystąpić zarówno przy pierwszym stosunku i pierwszym partnerze, jak i przy nowym partnerze, nawet jeśli reakcja ta nie występowała wcześniej. 

Objawami miejscowymi alergii na nasienie są zaczerwienienie, pieczenie i obrzęk miejsc, w których sperma miała kontakt ze skórą. Najczęściej są to zewnętrzne narządy płciowe. Objawy zaczynają się pojawiać około 10-30 minut po kontakcie z nasieniem. Mogą utrzymywać się przez kilka godzin lub nawet dni.  

Do objawów ogólnoustrojowych należą:  

• wysypka,  
• swędzenie,  
• duszności.  

Reakcja anafilaktyczna jest bardzo rzadka – od 1958 roku opisano zaledwie 30 takich przypadków.  

Uczulenie na spermę partnera a ciąża 

Uczulenie na spermę nie jest bezpośrednią przyczyną niepłodności, jednak jest niewiele danych na ten temat. Przy problemach z poczęciem odczulanie może zwiększyć szansę zajścia w ciążę. Przy ostrej reakcji alergicznej można skorzystać z inseminacji domacicznej – używając nasienia z wypłukanymi białkami powodującymi alergię lub z zapłodnienia in vitro. 

Uczulenie na spermę – leczenie 

Najprostszym sposobem radzenia sobie z alergią na nasienie partnera jest upewnienie się, że tkanki nie mają kontaktu ze spermą. Parom zwykle doradza się używanie prezerwatyw przy każdym współżyciu. Stosunek przerywany może również pomóc w zapobieżeniu kontaktu nasienia z tkankami partnerki.  

Inną opcją jest Intravaginal Seminal Graded Challenge – zabieg, w którym alergolog umieszcza niewielką ilość rozcieńczonego nasienia partnera w pochwie kobiety co 20 minut, stopniowo zwiększając jego stężenie. Pary poddające się zabiegowi powinny odbywać stosunek co 48 godzin, by utrzymać wytworzoną tolerancję. Jednak takie leczenie nie zawsze całkowicie niweluje objawy. 

Jeśli reakcja na nasienie jest ostra, lekarz może przepisać automatyczny wstrzykiwacz z adrenaliną, aby w razie potrzeby przerwać zagrażającą życiu reakcję anafilaktyczną. 

Podsumowując, alergia na nasienie, mimo niskiego odsetka rozpoznań, jest problemem wielu par i wpływa na ich relacje. Może również komplikować próby poczęcia dziecka, jednak istnieją sposoby, by zajść w ciążę mimo występującego uczulenia.  

Kobiety podejrzewające alergię na spermę partnera powinny zgłosić się do ginekologa lub alergologa, którzy mogą pomóc zarówno w niwelowaniu objawów uczulenia, jak i w zajściu w ciążę.

Przeczytaj również:
Plemniki – co wpływa na jakość męskiego nasienia?