Na rany i lepsze trawienie? Krwiściąg lekarski

Co to jest krwiściąg lekarski? 

Krwiściąg lekarski (łac. Sanguisorba officinalis L.) pochodzi z rodziny astrowatych (łac. Rosaceae). Jest wieloletnią rośliną, która dorasta do 30-120 cm wysokości. Ma ciemnoróżowe, bezpłatkowe kwiaty i cienkie, wąskie liście. Naturalnie występuje w środkowej i południowej Europie, Azji, Afryce Północnej i Ameryce Południowej.

Krwiściąg lekarski od tysięcy lat jest stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej i medycynie ludowej w innych krajach. Jego wyciągi są także szeroko wykorzystywane w żywieniu i kosmetyce.

Ciekawostka: Krwiściąg lekarski był wykorzystywany przez mieszkańców Syberii, gdy mieli problem z dostępem do żywności.

Jakie właściwości ma krwiściąg lekarski?

Krwiściąg lekarski słynie ze swoich właściwości przeciwbakteryjnych, przeciwkrwotocznych, neuro- i hepatoprotekcyjnych, żółciopędnych oraz łagodzących dolegliwości układu moczowego i trawiennego. Ma również zastosowanie w przypadku trudno gojących się i nadkażonych ran.

Wyciągi z krwiściągu lekarskiego możesz stosować w postaci nalewek, naparów i kapsułek. Bywa również składnikiem kremów czy toników, głównie ze względu na swoje właściwości kojące i nawilżające.

Krwiściąg lekarski swoje właściwości zawdzięcza bogatemu składowi. W lecznictwie wykorzystuje się zarówno jego korzeń, jak i część nadziemną. W korzeniach zawarte są garbniki (12-17%).  

Poza nimi w roślinie znajdziemy także: 

• proantocyjanidyny,  
• glikozydy terpenowe,  
• flawonoidy,  
• kwasy fenolowe,  
• disacharydy.  

To właśnie garbniki i związki fenolowe są najważniejszymi składnikami, na których opiera się medycyna chińska.

Główne właściwości lecznicze krwiściągu lekarskiego: 

• przeciwzapalne – wykorzystywane głównie w leczeniu astmy oskrzelowej, kontaktowego zapalenia skóry, zapalenia jelita grubego czy nerek. Takie działanie zapewniają wyciągi wodne i etanolowe pozyskiwane z nadziemnych części rośliny, które hamują produkcję mediatorów stanu zapalnego. Najważniejszymi składnikami odpowiedzialnymi za działanie przeciwzapalne są związki fenolowe i monoterpeny; 
• przeciwutleniające – za to działanie odpowiadają związki fenolowe, flawonoidy, glikozydy terpenowe i pierwiastki śladowe; 
• hemostatyczne – wykorzystywane do tamowania krwawień. Za tę aktywność odpowiadają glikozydy terpenowe; 
• przeciwdrobnoustrojowe – tę aktywność udowodniono zarówno wobec bakterii Gram-ujemnych, jak i Gram-dodatnich oraz grzybów. Takie właściwości wykazują etanolowe ekstrakty z podziemnych kłączy krwiściągu. Części nadziemne wykazują mniejszą skuteczność ze względu na niższą zawartość związków fenolowych; 
• przeciwwirusowe – badania wykazały, że wyciąg metanolowy z krwiściągu lekarskiego zmniejsza replikację koronawirusów i hamuje aktywność polimerazy wirusa zapalenia wątroby typu B (HBV); 
• przeciwzmarszczkowe – krwiściąg lekarski wspiera hamowanie procesu pigmentacji wywoływanej przez promieniowanie UVB; 
• aktywność hipoglikemiczna i obniżająca poziom lipidów. 

Kiedy warto stosować krwiściąg lekarski? 

Krwiściąg lekarski możesz stosować wspomagająco przy następujących schorzeniach: 

• infekcje dróg moczowych i układu pokarmowego, wrzody dwunastnicy, 
• niewielkie krwawienia z nosa, dziąseł i skóry,  
• zaburzenia trawienia i pracy wątroby, 
• obrzęki, które są spowodowane różnymi urazami czy stanami zapalnymi, 
• różnorakie schorzenia skóry, m.in. trądzik, egzema, stany zapalne, 
• hipercholesterolemia, 
• hiperglikemia, wsparcie w obniżeniu poziomu cukru, jeśli cierpisz na cukrzycę typu 2, 
• rany, owrzodzenia, oparzenia 
• leczenie hemoroidów,  
• zapalenie żył, żylaki, 
• pomocniczo przy upławach. 

Jakie są przeciwwskazania do stosowania krwiściągu lekarskiego? 

Krwiściągu lekarskiego nie powinny stosować osoby uczulone na rośliny z rodziny Rosaceae. Uważać powinny także osoby uczulone na flawonoidy i saponiny.  

Dodatkowo krwiściągu lekarskiego nie mogą stosować osoby cierpiące na zakrzepicę ze względu na jego działanie hemostatyczne. 

Wyciągi z krwiściągu lekarskiego nie są przeznaczone dla kobiet w ciąży i w trakcie laktacji ze względu na brak badań. 

Jakie skutki uboczne powoduje krwiściąg lekarski? 

Krwiściąg lekarski może powodować reakcje alergiczne i nadwrażliwość u pacjentów, którzy mają skłonność do alergii lub są uczuleni na jakikolwiek składnik rośliny. Może on także wywoływać zaburzenia ze strony układu pokarmowego oraz zmiany na skórze i błonach śluzowych. 

Ze względu na wszechstronne działanie krwiściągu lekarskiego potrzeba więcej badań klinicznych. Dzięki temu będzie można uporządkować dane i dowiedzieć się więcej na temat jego prozdrowotnych właściwości. Istnieją przesłanki świadczące o pozytywnym wpływie krwiściągu lekarskiego na organizm w trakcie leczenia choroby nowotworowej. Pozwoliłoby to także lepiej poznać skalę bezpieczeństwa stosowania wyciągów z tej rośliny oraz dokładnie ocenić działania niepożądane. 

Na ten moment stosuj tę roślinę rozsądnie, najlepiej po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Dotyczy to zwłaszcza pacjentów o wrażliwym organizmie oraz takich, którzy cierpią na różne choroby przewlekłe oraz przyjmują inne leki lub suplementy diety. 

Przeczytaj również:
Anyż. Łagodzi objawy przeziębienia i pobudza laktację