Ashwagandha. Jaki wpływ na organizm mają adaptogeny?

Coraz więcej osób szuka pomocy w walce z przewlekłym stresem wśród alternatywnych metod leczenia i metod wyciszania, takich jak medytacja, mindfulness, wizualizacja. Pacjenci często wspomagają się również medycyną naturalną, poszukując roślin, które pomagają wyciszyć organizm i poradzić sobie ze stresem. Takie właściwości mają adaptogeny – substancje pochodzenia naturalnego, które działają normalizująco. Oznacza to, że wzmacniają zdolność organizmu do radzenia sobie ze stresem. Mechanizm działania adaptogenów nie został dokładnie poznany. Wskazuje się na ich wpływ na enzymy i hormon w organizmie, które są produkowane w trakcie stresujących sytuacji.  

Poza tym adaptogeny mają właściwości: 

• przeciwutleniające, 
• immunostymulujące, 
• przeciwzapalne, 
• anaboliczne, 
• ochronne na wątrobę, 
• obniżające poziom cholesterolu i glukozy we krwi. 

Podczas stosowania adaptogenów można się spodziewać wielokierunkowego działania na organizm i jego funkcjonowanie.  

Mowa tutaj o: 

• lepszym przystosowaniu organizmu do sytuacji stresogennych, większej stabilizacji nastroju, 
• polepszeniu odporności, 
• poprawie wydolności fizycznej podczas uprawiania sportu, 
• zwiększenia witalności i sprawności seksualnej, 
• poprawie jakości snu, 
• szybszej regeneracji organizmu po przebytej chorobie, 
• poprawie ogólnego samopoczucia, uwagi i koncentracji.  

Wśród surowców roślinnych o działaniu adaptogennym znajdziemy np. żeń-szeń, cytryniec chiński, różeniec górski, lukrecję gładką. Jednym z bardziej poznanych i zyskujących na popularności adaptogenów jest witania ospała, znana jako ashwagandha, stosowana w tradycyjnej medycynie indyjskiej (ajurwedzie) na schorzenia takie jak astma, zapalenie stawów, wrzody. Obecnie ashwagandhę stosuje się głównie jako środek zwiększający tolerancję na stres i wzmacniający układ odpornościowy. Badania wskazują, że witania ospała może przynosić korzyści w schorzeniach układu neurologicznego, krążenia, czy w przypadku stanów zapalnych.  

Składnikami aktywnymi, które odpowiadają za działanie ashwagandhy, są witanolidy. Zaliczamy do nich witaferynę A, witanolid D, sitoindozydy.  

Właściwości przeciwstresowe ashwagandhy zostały potwierdzone w badaniach. Opublikowano wynik sześciu badań przeprowadzonych na grupach ludzi liczących od 52 do 120 osób. Osoby te ogólnie zostały zaklasyfikowane jako zdrowe, jednak były pod wpływem przewlekłego stresu. Uczestnicy badania suplementowali wyciągi z ashwagandhy w dawce 240-1000 mg, przez 8-12 tygodni. Wyniki badań wskazały spadek markerów stresu, czyli obniżenie poziomu kortyzolu we krwi oraz spadek objawów stresu (ocenianych na podstawie kwestionariusza). W badaniach zostały potwierdzone także działanie przeciwlękowe, przeciwdepresyjne oraz poprawa jakości snu po stosowaniu ashwagandhy.  

Stosowanie ashwagandhy jest bezpieczne i dobrze tolerowane, nawet przez dłuższy czas. Działania niepożądane, jakie mogą się pojawić podczas suplementacji, to zaburzenia ze strony układu pokarmowego, ból głowy, senność.