5 prostych kroków, by zostać dawcą szpiku
Niektórzy od zawsze wiedzieli, że powinni nieść pomoc potrzebującym, inni decydują się na wsparcie spontanicznie. Istnieją również osoby, które chcą pomagać, jednak nie wiedzą od czego zacząć. Uratowanie drugiego człowieka, niezależnie jak nieprawdopodobnie to brzmi, nie jest aż tak skomplikowane, jak mogłoby się wydawać. Jeśli chcesz zostać prawdziwym bohaterem - podziel się swoim szpikiem z genetycznym bliźniakiem potrzebującym Twojej pomocy.
Na świecie zarejestrowanych jest ponad 40 mln potencjalnych dawców szpiku. W Polsce w 2023 roku jest ich ponad 2 mln. Codziennie 21 Dawców z baz DKMS oddaje krwiotwórcze komórki macierzyste.
Powyższe dane doskonale odzwierciedlają wzrost świadomości i wiedzy Polaków dotyczącej dawstwa szpiku i komórek macierzystych. Niestety w dalszym ciągu nie brakuje pacjentów, dla których przeszczep to jedyna szansa na dalsze życie. Na szczęście istnieje bardzo prosty sposób, aby im pomóc. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, co zrobić, aby zostać dawcą szpiku.
1. Sprawdź, czy możesz zostać dawcą
Najważniejsza jest świadoma i odpowiedzialna decyzja o dołączeniu do bazy potencjalnych dawców szpiku. Pamiętaj, że aby zostać dawcą trzeba również spełnić pewne wymogi. Proces weryfikacji na dawcę komórek macierzystych pobieranych z krwi lub szpiku mogą przejść wyłącznie osoby zdrowe, w wieku 18-55 lat, ważące powyżej 50 kg.
2. Zarejestruj się
Proces rejestracyjny nie jest skomplikowany i zajmuje dosłownie chwilę. Wystarczy wejść na stronę fundacji www.dkms.pl, a następnie wypełnić formularz. W ciągu 2 dni od wypełnienia zgłoszenia na wskazany adres zostanie wysłany pakiet rejestracyjny zawierający zestaw pałeczek do poboru wymazu z jamy ustnej oraz specjalny formularz do wypełnienia. Pałeczki wraz z prawidłowo wypełnioną deklaracją odeślij pocztą na adres fundacji. Wszelkie koszty rejestracyjne oraz przeprowadzenie badania zgodności antygenowej HLA potencjalnych dawców pokrywa w całości Fundacja DKMS.
3. Kiedy Twój bliźniak genetyczny zostanie odnaleziony…
Zgodnie z analizami Fundacji DKMS w ciągu 10 lat od rejestracji maksymalnie 5 na 100 zarejestrowanych osób zostaje rzeczywistym dawcą. Jak wygląda proces poprzedzający oddanie szpiku? Składa się on z trzech etapów. Najpierw potencjalny dawca otrzymuje telefon z fundacji z informacją, że jego genetyczny bliźniak potrzebuje pomocy. Gdy dawca nadal wyraża chęć podzielenia się cząstką siebie, zostaje umówiony do najbliższej przychodni w celu oddania próbki krwi. Dzięki temu można ostatecznie potwierdzić zgodność genetycznych bliźniaków. Trzecim etapem poprzedzającym zabieg oddania szpiku są kompleksowe badania, wykluczające wszelkie zagrożenia dla biorcy. Wszelkie formalności, dotyczące badań oraz zwolnienia na proces okołozabiegowy z pracy lub szkoły, odbywają się przy wsparciu Fundacji DKMS.
4. Czas na zabieg!
Jeżeli po przeprowadzeniu wszelkich formalności dawca kwalifikuje się do pobrania szpiku, można wykonać zabieg na dwa różne sposoby. W 80% przypadków polega on na pobraniu krwiotwórczych komórek macierzystych z krwi obwodowej. Przed zabiegiem dawca musi przyjmować przez 4 dni czynnik wzrostu, w celu zwiększenia ilość komórek we krwi. Następnie są one pobierane poprzez dojścia dożylne, zakładane na ramionach. Zabieg polega na przepływaniu krwi z jednego ramienia poprzez tzw. separator komórek do drugiego ramienia dawcy. Całość zabiegu trwa około 4 godziny i nie wymaga dalszej hospitalizacji. Drugą metodą jest pobranie szpiku kostnego z talerza kości biodrowej. Zabieg ten trwa jedynie godzinę i przebiega w znieczuleniu ogólnym. Z tego powodu dawca podlega obowiązkowej hospitalizacji od 2 do 3 dni. Następnie w ciągu 48 godzin od pobrania komórek macierzystych odbywa się przeszczep, czyli transfer komórek od dawcy do biorcy, które w ramach tzw. „zadomowienia” przenoszone są przez krew w organizmie i samodzielnie umieszczają się w przestrzeni szpiku kostnego pacjenta. Czas rekonwalescencji dawcy w przypadku obu form zabiegów trwa najczęściej do 5 dni, a ubytek szpiku wynikający z pobrania ulega całkowitej regeneracji już po około 2-3 tygodniach.
5. Brawo! Zadanie wykonane – podarowałeś szansę na życie!
Każdy dawca, w zależności od liczby pobrań, otrzymuję symboliczną odznakę „Dawcy Przeszczepu” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, z którymi wiążą się dodatkowe uprawnienia. Jednak nie to jest w tym wszystkim najważniejsze. Podarowanie szansy na życie jest dobrem samym w sobie, a osoby, które miały okazję przeżyć to na „własnej skórze” mówią o poczuciu ogromnej radości, satysfakcji lub nawet spełnienia. Warto więc poświęcić te kilka minut na rejestrację, bo może na lepsze zmienić życie więcej niż jednej osoby.
