Ketoprofen – działanie, dawkowanie, przeciwwskazania
Rynek farmaceutyczny obfituje w wiele substancji przeciwbólowych. Nie wszystkie są wskazane przy gorączce czy zwykłym bólu głowy lub nie są one lekami przeciwbólowymi pierwszego rzutu. Przykładem jest ketoprofen.
Ketoprofen – właściwości i działanie
Ketoprofen to substancja należąca do niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwreumatycznych, będąca pochodną kwasu propionowego. Mechanizmem działania tej substancji jest hamowanie cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2) – enzymu odpowiedzialnego m.in. za powstawanie związków chemicznych, będących mediatorami stanu zapalnego. Po zahamowaniu COX (za powstawanie stanu zapalnego odpowiada głównie COX-2) dochodzi do złagodzenia objawów stanu zapalnego i jego ewentualnego wyciszenia.
Ketoprofen łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego, a szczyt jego stężenia w osoczu osiąga się po ok. 1,5 godziny od podania. Co ważne, substancja ta przenika powoli do płynu maziowego i przestrzeni międzystawowych, zatem może być z powodzeniem stosowana w przypadku zapalenia stawów.
Wskazaniami do stosowania ketoprofenu są:
- bóle mięśni, stawów i głowy o umiarkowanym nasileniu,
- RZS – reumatoidalne zapalenie stawów,
- choroba zwyrodnieniowa stawów.
Ketoprofen jest często stosowany przez pacjentów w przypadku gorączki czy bólu o łagodnym nasileniu. Uwaga! Ketoprofen nie jest lekiem pierwszego rzutu, jaki należy zastosować w wyżej opisanych przypadkach. Dopiero w momencie, kiedy inne, słabsze substancje przeciwbólowe nie przyniosą ulgi, należy sięgnąć po ketoprofen. Może być on także stosowany przy bolesnych miesiączkach, jednak podobnie jak wyżej – po zastosowaniu innych środków, o łagodniejszym działaniu.
Ketoprofen – dawkowanie
Ketoprofen jest dozwolony od 15 roku życia, a jego dobowa maksymalna dawka wynosi 200 mg. Substancję tę należy przyjmować zawsze w jak najmniejszej dawce i przez możliwie najkrótszy czas – do momentu złagodzenia objawów. Stosowanie wyższych dawek niż 200 mg nie jest zalecane. Bez konsultacji z lekarzem ketoprofenu nie należy przyjmować dłużej niż 5 dni. W aptekach są dostępne preparaty bez recepty w postaci kapsułek (50 mg) bądź saszetek (25 mg). W wyższych dawkach występują tabletki, kapsułki, saszetki, maści oraz czopki – wydawane na receptę. Ketoprofen należy przyjmować podczas posiłku, popijając go szklanką wody lub mleka. Jednocześnie można przyjmować leki osłonowe na błonę śluzową żołądka, np. pantoparazol czy omeprazol, by zmniejszyć działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego. Stosowanie ketoprofenu może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem toksycznego działania na przewód pokarmowy.
Ketoprofen – przeciwwskazania do stosowania
Przeciwwskazaniami do stosowania preparatów z ketoprofenem są:
- nadwrażliwość na tę substancję leczniczą,
- trzeci trymestr ciąży,
- choroba wrzodowa żołądka/dwunastnicy,
- krwawienia/perforacje przewodu pokarmowego,
- niewydolność nerek,
- niewydolność wątroby,
- niewydolność serca,
- skaza krwotoczna,
- skłonności do krwawień,
- astma oskrzelowa,
- leczenie bólu po wszczepieniu by-passów.
Ostrożność należy zachować przy:
- jednoczesnym przyjmowaniu kortykosteroidów, warfaryny czy kwasu acetylosalicylowego, ponieważ substancje te zwiększają ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego,
- nadciśnieniu tętniczym i zastoinowej niewydolności serca – ketoprofen może prowadzić do zatrzymywania się wody w organizmie i obrzęków,
Stosowanie ketoprofenu może osłabiać płodność u kobiet, zatem nie jest zalecany podczas planowania ciąży oraz u kobiet karmiących. Dodatkowo należy go odstawić przed planowanymi dużymi zabiegami chirurgicznymi. Pamiętajmy też, by nie stosować ketoprofenu z innymi lekami przeciwzapalnymi z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Istotne interakcje z ketoprofenem
- w przypadku stosowania jednocześnie preparatów litu może dochodzić do zwiększenia stężenia litu w osoczu, podobnie przy stosowaniu preparatów metotreksatu,
- zmniejszenie działania leków moczopędnych,
- pogorszenie czynności nerek przy jednoczesnym stosowaniu inhibitorów ACE (leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym),
- zmniejszenie działania leków na nadciśnienie tętnicze,
- zwiększone ryzyko krwawień przy stosowaniu leków trombolitycznych, pentoksyfiliny,
- nasilenie działania leków przeciwcukrzycowych i niektórych przeciwpadaczkowych.
Ketoprofen – działania niepożądane
Do najczęstszych działań niepożądanych należą:
- złe samopoczucie,
- niestrawność,
- nudności,
- ból brzucha,
- wymioty.
Rzadziej występują:
- skórne reakcje alergiczne,
- senność,
- zawroty głowy,
- zaparcia,
- biegunki,
- obrzęki,
- szumy uszne,
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej,
- zapalenie wątroby.
Jak widać, środków ostrożności i przeciwwskazań związanych ze stosowaniem ketoprofenu jest bardzo dużo. Przed użyciem warto dopytać lekarza lub farmaceutę, by uniknąć działań niepożądanych i interakcji z innymi lekami.