Jak wykąpać noworodka?

Co przygotować do mycia noworodka?

Zanim rozbierzesz maluszka do mycia, przygotuj wszystkie niezbędne przybory, by mieć je w zasięgu ręki.  

Pamiętaj, by w żadnym momencie nie pozostawiać dziecka samego na przewijaku lub w innym niezabezpieczonym miejscu. 

Lista potrzebnych rzeczy: 

1. Wanienka lub wkładka do wanny (na początek warto wybrać zwykłą plastikową wanienkę dla niemowląt; można ją ustawić na stabilnym przewijaku lub stole – nie będzie trzeba wówczas schylać się do mycia maleństwa). 
2. Termometr do wody (temperaturę wody możesz także sprawdzić ręką). 
3. Pieluszka tetrowa do zawinięcia dziecka i umieszczenia w wanience. 
4. Ręcznik kąpielowy (wyprany w hipoalergicznym płynie lub proszku do prania). 
5. Produkt do mycia przeznaczony do pielęgnacji skóry dziecka od pierwszych dni życia (np. krem myjący, oliwka myjąca itp.) 
6. Krem ochronny lub maść do pielęgnacji skóry pod pieluszką. 
7. Balsam do pielęgnacji skóry dziecka zalecany przez pediatrów dla dzieci od pierwszych dni życia. 
8. Woda fizjologiczna i wacik lub gazik do przemywania oczu, jeśli położna lub pediatra tak zalecili. 
9. Produkt do osuszania skóry wokół kikuta pępowiny zalecony przez położną lub pediatrę. 
10. Czysta pieluszka. 
11. Czyste śpioszki. 
12. Miękka szczoteczka do czesania włosów. 
13. Chusteczki nawilżane do oczyszczenia skóry pod pieluszką przed kąpielą, jeśli maluch zrobił kupkę. 
14. Waciki lub pałeczki do oczyszczania uszu (najlepiej przeznaczone dla dzieci, z poszerzoną częścią zabezpieczającą). 

Jak powinna przebiegać kąpiel maluszka?

Kąpiel niemowlęcia powinna przebiegać w spokoju – pora dnia nie ma znaczenia. Może to być ranek (jeśli zaraz nie wychodzicie na spacer) lub wieczór (jeśli kąpiel jest dla dziecka wyciszająca). Wybierz taką chwilę, która jest najwygodniejsza dla całej rodziny.  

Dziecko kąpiemy w dobrze ogrzanym pomieszczeniu. Optymalna temperatura pomieszczenia, w którym kąpiemy niemowlę, to 22-25°C. Należy pamiętać o tym, że skóra noworodków i niemowląt nie jest jeszcze w pełni rozwinięta w porównaniu do skóry dorosłych. Naskórek dziecka do 2-3. roku życia jest znacznie cieńszy i delikatniejszy, a tym samym bardziej narażony na czynniki zewnętrzne (przegrzanie, wyziębienie, zanieczyszczenie powietrza) i infekcje [1].  

Ponadto noworodki i niemowlęta nie pocą się tak jak dorośli (w ich skórze znajduje się mniej gruczołów potowych) i jeśli na dworze nie jest upalnie, a dziecko jeszcze samo nie przemieszcza się i nie brudzi jedzeniem oraz jeśli pamiętamy o pielęgnacji skóry w obszarze okołopieluszkowym, to nie ma potrzeby, by kąpać je codziennie – noworodki potrzebują dwóch do trzech kąpieli w tygodniu. 

Do wanienki wlej niewielką ilość wody – wystarczy, jeśli będzie to ok. 10 cm, tak by zakrywała mniej więcej maleństwo do połowy, ale nie sięgała np. do brzuszka, gdy jeszcze goi się pępowina.  

Woda do kąpieli powinna być ciepła, ale nie gorąca. Dotychczas zalecało się, by temperatura wody wynosiła 32-35°C, jeśli jednak dziecko czuje się niekomfortowo, możesz podwyższyć temperaturę wody do ok. 35-37°C. Jeśli nie posiadasz termometru, możesz sprawdzić temperaturę wody na wewnętrznej stronie ramienia. Do wody dodaj odrobinę produktu przeznaczonego do mycia dzieci od pierwszych dni życia. 

Cała czynność kąpieli powinna zamknąć się w kilku minutach, by nie wysuszać nadmiernie skóry i nie narażać dziecka na wyziębienie. 

Jak poprawnie trzymać i myć niemowlaka podczas kąpieli? 

Wielu rodziców obawia się kąpieli noworodka – martwią się, że dziecko wyślizgnie się im z rąk w trakcie kąpieli lub będą je nieprawidłowo trzymać. Wystarczy kilka prób i kąpiel stanie się rutynową czynnością.  

Gdy wszystko jest już gotowe do kąpieli, połóż maleństwo na ręczniku i umyj mu buzię i oczy sterylnym wacikiem zanurzonym w ciepłej, przegotowanej wodzie. Następnie rozbierz malucha, zdejmij mu pieluszkę i wacikiem nasączonym przegotowaną wodą lub chusteczką nawilżaną oczyść skórę pod pieluszką, jeśli dziecko się zabrudziło. Otul dziecko pieluszką tetrową i wraz z pieluszką przenieś je do wanienki, trzymając jedną dłoń pod pośladkami, a drugą pod główką i karkiem. Po przełożeniu dziecka do wanienki wyjmij dłoń spod pupki. Rozchyl tetrową pieluszkę i myj skórę dziecka delikatnymi, kolistymi ruchami. Zwróć szczególną uwagę na zagięcia łokci i kolan oraz fałdki skóry (na nadgarstkach, szyi), pod którymi zbiera się pot i brud. 

Do czasu zagojenia się kikuta pępowiny staraj się nie zamoczyć go wodą, ale jeśli tak się stanie – nie panikuj. Po kąpieli osusz miejsce sterylnym gazikiem i płynem odkażającym zaleconym przez położną lub pediatrę.  

Główkę myjemy na koniec kąpieli, by nie doprowadzić do wychłodzenia ciała dziecka. Uważaj, by nie zalać wodą oczu dziecka i nie nalać wody do uszu.  

Pielęgnacja po kąpieli noworodka  

Umyte dziecko przenieś na rozłożony ręcznik i od razu je zawiń, by nie doprowadzić do wychłodzenia ciała. Pomocny może okazać się ręcznik z kapturkiem okrywającym główkę dziecka. Nie pocieraj skóry, a delikatnie ją osuszaj, ponownie zwracając uwagę na wszystkie fałdki skóry, w których może gromadzić się wilgoć.  

Rozchyl ręcznik u dołu i posmaruj pupę dziecka ochronną maścią lub kremem, a następnie załóż pieluszkę. Jeśli kikut pępowiny nadal się goi, zawiń górny brzeg pieluszki, by nie dotykał pępka i przemyj skórę wokół kikuta za pomocą sterylnego gazika i produktu odkażającego. 

By zapobiec suchości skóry dziecka, możesz zastosować balsam pielęgnacyjny przeznaczony dla dzieci od pierwszych dni życia. Wmasuj go delikatnie w skórę, odkrywając jedynie poszczególne części ciała (rączkę, nóżkę itd.), dbając o to, by maleństwu cały czas było ciepło. Z czasem możesz przedłużyć czas pielęgnacji i zmienić ją w codzienny kojąco-uspokajający rytuał.  

Kosmetyki do kąpieli niemowlaka 

Do mycia i pielęgnacji skóry noworodka korzystaj z łagodnych produktów dedykowanych skórze noworodków, niemowląt i dzieci od pierwszych dni życia. Skóra dzieci jest znacznie bardziej wrażliwa niż skóra dorosłych, zatem produkty dla najmłodszych nie powinny zawierać silikonów, alkoholi i innych drażniących substancji. Dobrze, jeśli produkty są hipoalergiczne (testowane na skórze skłonnej do podrażnień i alergii) i rekomendowane przez specjalistów z odpowiednim doświadczeniem, np. przez Polskie Towarzystwo Pediatryczne. 

Do mycia wybieraj kremy, syndety lub oliwki myjące, które nie naruszają warstwy lipidowej skóry. Do mycia włosów dziecka nie potrzebujesz szamponu – główkę należy umyć tym samym produktem myjącym, co resztę ciała – zadba on także o ciemieniuchę [2]. 

Również do pielęgnacji skóry po kąpieli wybierz balsamy i kremy dostosowane do potrzeb skóry najmłodszych zatwierdzone do stosowania od pierwszych dni życia i wspierające równowagę mikrobiomu skóry – niewidocznego gołym okiem ekosystemu bakterii i mikroorganizmów, których równowaga jest kluczowa dla zdrowia i odporności skóry oraz całego organizmu.  

Jak stworzyć z kąpieli przyjemny rytuał? 

Bywa, że na początku noworodki nie lubią wszelkich zmian, w tym kąpieli, a swoją dezaprobatę wyrażają głośnym krzykiem. Jeśli tak jest w Twoim przypadku, ogranicz czas i częstotliwość kąpieli do minimum. Jeśli podejrzewasz, że powodem płaczu mogą być zmiany temperatury, spróbuj minimalnie podnieść temperaturę wody i otoczenia, by maluch poczuł się bardziej komfortowo.  

Z czasem kąpiel i towarzysząca jej pielęgnacja zapewne staną się wielką przyjemnością i zabawą, a delikatne masowanie skóry balsamem po kąpieli będzie przyjemnym rytuałem na dobranoc. 

Przeczytaj również:
Naturalne i domowe sposoby na pielęgnację skóry dziecka