Białko w diecie dziecka – jaką odgrywa rolę?
Większość rodziców wie, że w jadłospisie dziecka każdego dnia powinna znaleźć się odpowiednia porcja białka. Nie zawsze znają jednak jego rolę i dokładną ilość, jakiej maluszek potrzebuje.
Dlaczego białko w diecie dziecka jest tak ważne?
Kiedy dziecko pojawia się na świecie, jego organizm nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Przez szereg kolejnych lat będą dokonywały się w nim istotne zmiany. Dzięki nim, bezbronna kruszynka stanie się dojrzałym człowiekiem, dostosowanym do warunków, w jakich żyjemy. W czasie pierwszych 6. miesięcy życia maluszek podwaja swoją urodzeniową masę ciała, a do końca pierwszego roku nawet ją potraja. Zanim skończy roczek, o połowę zwiększy się też długość jego ciała. Aby wszystkie te procesy mogły zachodzić prawidłowo, a maluszek zdrowo rósł i się rozwijał, każdego dnia powinien otrzymywać odpowiednią porcję niezbędnych składników odżywczych, w tym wysokiej jakości białko w ilości odpowiadającej jego potrzebom na danym etapie rozwoju.
Rola białka w diecie dziecka
Białko pełni w organizmie funkcję budulca – to z niego, jak z cegiełek, tworzą się komórki i tkanki. Można porównać je do fundamentu tej niezwykłej budowli, jaką jest ludzki organizm. By zapewnić maluszkowi możliwość harmonijnego wzrostu, należy zapobiegać zarówno niedoborom, jak i nadmiarom białka w jadłospisie. Jest to zgodne z koncepcją programowania żywieniowego – żywienie w początkowym okresie życia dziecka wywiera bowiem długofalowy wpływ na jego geny, a więc także zdrowie w przyszłości. To niesamowite, że dbając o prawidłową dietę maluszka w pierwszych miesiącach i latach jego życia, można zmniejszyć ryzyko wystąpienia u niego w przyszłości określonych chorób, m.in. otyłości i innych tzw. schorzeń cywilizacyjnych, jak cukrzyca czy nadciśnienie.
Zapotrzebowanie dziecka na białko
Tuż po narodzinach tempo rozwoju dziecka jest tak szybkie jak nigdy później. Nie dziwi więc fakt, że zapotrzebowanie na białko jest wtedy bardzo wysokie – może wynosić nawet 1,8 g na kilogram masy ciała na dobę. Dla porównania – u dorosłych jest to już tylko 0,9 g/kg masy ciała, czyli aż 2 razy mniej! Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla tak szybko rosnącego maluszka, gdyż dostarcza mu wszystkie składniki, także białko, w odpowiednich ilościach.
Wraz z upływem czasu tempo wzrostu dziecka zaczyna naturalnie zwalniać. Maleje więc stopniowo także zapotrzebowanie na budulec – białko. Skład mleka kobiecego idealnie dopasowuje się do tych zmian, ponieważ zawartość białka również zaczyna w nim spadać: od średnio prawie 2 g w 100 ml w pierwszych dniach laktacji do poniżej 1,2 g w 100 ml pod koniec 5. miesiąca. Różnica wynosi zatem aż ponad 40%. Eksperci uważają, że ta właściwość mleka kobiecego zmniejsza ryzyko otyłości. U dzieci karmionych piersią podaż białka jest idealnie dostosowana do potrzeb, a ryzyko nadmiarów tego składnika jest znacznie mniejsze niż w przypadku niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym.
Jak widać, nie zawsze więcej oznacza lepiej. Rodzice często nie zdają sobie sprawy, jak niewiele białka potrzebuje ich maluch. Według zaleceń, pod koniec pierwszego roku jest to zaledwie 10-11 g dziennie. Odpowiada to przykładowo 40-45 g piersi z indyka i przewyższa zawartość tego składnika w 2 jajach. Mimo to, podstawą diety dziecka wciąż pozostaje mleko mamy lub modyfikowane, które także jest dla dziecka źródłem białka. Gdy karmienie piersią się kończy, a w diecie dziecka pojawia się mleko modyfikowane, przy wyborze produktu warto zwrócić uwagę na ilość i jakość zawartego w nim białka.
Nie każde białko jest takie samo
Poza ilością białka, w diecie dziecka ważna jest także jakość tego składnika. Nie każde białko może bowiem zostać przez organizm przyswojone i wykorzystane w takim samym stopniu. Białko zbudowane jest z mniejszych „cegiełek” – aminokwasów. Jego jakość zależy od ilości i proporcji, w jakich występują te aminokwasy. Wzorem białka najwyższej jakości, idealnie dopasowanego do potrzeb organizmu dziecka, jest mleko kobiece. Dzięki temu, że białko w nim zawarte ma dobry skład, nie musi być go dużo, by w pełni zaspokoić potrzeby dziecka.
Ważna informacja
Zdrowa dieta matki w czasie ciąży pomaga gromadzić składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego przebiegu ciąży. Ponadto, zdrowe odżywanie w ciąży i po porodzie przygotowuje kobietę do okresu laktacji. Najlepszym sposobem żywienia po przyjściu maluszka na świat jest karminie piersią. Mleko mamy zapewnia mu bowiem doskonale zbilansowaną dietę i chroni przed chorobami. Jeśli zdecydujesz się karmić piersią, zadbaj o to, by Twoja dieta była zdrowa i prawidłowo zbilansowana. Jeśli zdecydujesz się na stosowanie mleka modyfikowanego, pamiętaj, że powinnaś wziąć pod uwagę konsekwencje socjalne i finansowe, które niesie za sobą ta decyzja. Dodatkowo, rozpoczęcie częściowego dokarmiania butelką spowoduje zmniejszenie ilości wytwarzanego mleka. Dla zdrowia Twojego dziecka ważne jest, by mleko modyfikowane przygotowywać, stosować i przechowywać zawsze zgodnie z informacją na opakowaniu. Przed podjęciem decyzji dotyczącej sposobu karmienia malucha porozmawiaj z lekarzem lub położną, którzy pomogą Ci w wyborze najlepszej metody.
