Wiesiołek – na piękno i na zdrowie!
Wiesiołek (łac. Oenothera) jest rośliną znaną i wykorzystywaną w lecznictwie i kosmetyce od bardzo dawna. W obrębie tego rodzaju wyróżniono i opisano kilkadziesiąt gatunków występujących na terenach obu Ameryk, Europy i Azji. Najbardziej pospolitym oraz najczęściej wykorzystywanym przemysłowo jest wiesiołek dwuletni (łac. Oenothera biennis), wchodzący w skład wielu preparatów kosmetycznych, żywnościowych oraz suplementów.
Wiesiołek – właściwości
Wiesiołek to roślina zielna o charakterystycznej owłosionej łodydze, wydłużonych liściach oraz najczęściej żółtych kwiatach, występująca dość licznie na łąkach i polach. Bardzo często określa się ją jako „świeca północy” ze względu na fakt, że jej kwiaty otwierają się właśnie nocą, a zamykają w świetle słonecznym. Kwitnie najczęściej na przełomie wiosny i lata aż do wczesnej jesieni, dzięki czemu może wydawać owoce w postaci torebeczek z oleistymi nasionkami, z których pozyskuje się olej o bogatych właściwościach odżywczych.
Sekret wiesiołka tkwi w zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), głównie z rodziny omega-6. Są to w przeważającej ilości kwas linolowy (LA) oraz gamma-linolenowy (GLA). Poza tym wiesiołek zawiera również:
- fitosterole,
- witaminę E,
- mikroelementy (selen, cynk, magnez czy wapń).
Wszystkie te składniki występują głównie w oleju z wiesiołka, który pozyskuje się metodą tłoczenia z nasion. Oprócz tego w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym wykorzystywane są same nasiona oraz wysuszone liście wiesiołka.
Wiesiołek – działanie
Wiesiołek należy do dosyć dobrze przebadanych roślin, dlatego chętnie wykorzystuje się go w przemyśle. Wykazuje on następujące działanie lecznicze:
- przeciwcukrzycowe i przeciwmiażdżycowe – obniża poziom „złego cholesterolu” i trójglicerydów,
- usprawniające krążenie i przeciwzawałowe – zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca,
- oczyszczające i wzmacniające na organizm, poprzez zmniejszenie stężenia toksyn i regulację procesów przemiany materii,
- ochronne na wątrobę i trzustkę, a więc usprawniające funkcjonowanie układu pokarmowego,
- łagodzące objawy menopauzy, zwiększonego napięcia przedmiesiączkowego (PMS), regulujące cykl miesiączkowy oraz poziom hormonów i wspomagające płodność (ważne głównie dla kobiet),
- przeciwświądowe i przeciwalergiczne, co wykorzystywane jest w różnego rodzaju alergiach, egzemach oraz do zmniejszania dokuczliwości objawów towarzyszących astmie
- wspomagające pamięć i koncentrację oraz zmniejszające stres, co przemawia za stosowaniem go u osób cierpiących na schorzenia neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Ponadto dostępne są także wyniki badań przekonujące, że olej z nasion wiesiołka, dzięki działaniu przeciwutleniającemu i przeciwzapalnemu, może zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworów, a także łagodzić dokuczliwe objawy chorób o podłożu zapalnym (np. RZS czy AZS).
Oprócz cech leczniczych olej pozyskiwany z nasion wiesiołka ma również korzystne działanie kosmetyczne. Poprawia m.in.
- wygląd skóry – działa wygładzająco, przeciwzmarszczkowo, odżywczo, ujędrniająco, kojąco na zmiany skórne, przyspieszając gojenie i zapobiegając łuszczeniu się skóry oraz rozwojowi wyprysków i trądziku,
- stan paznokci – odżywia, utwardza i nawilża płytkę paznokcia,
- kondycję włosów – nadaje blask, zmniejsza dokuczliwe „puszenie się włosów”, regeneruje zniszczoną strukturę włosa, może działać także przeciwłupieżowo.
Olej z wiesiołka – zastosowanie
Olej z wiesiołka może być zażywany w czystej postaci jako dodatek do dań, sałatek, koktajli lub zamknięty w postaci kapsułek do połykania. Olej należy stosować wyłącznie na zimno, ponieważ pod wpływem wysokiej temperatury traci swoje cenne właściwości odżywcze. Ważne jest też, aby wybierać ten nierafinowany i zimnotłoczony oraz naturalny. Dla uzyskania korzystnego efektu istotne jest jego regularne spożywanie. Oprócz oleju do codziennej diety można włączyć ziele wiesiołka, popijając je w formie naparu.
Jeśli olej stosowany jest w celach kosmetycznych, może być nakładany bezpośrednio na skórę lub dodawany do kosmetyków, np. maseczek czy kremów. Na rynku obecne są też produkty, które mają w składzie ten właśnie drogocenny olej, a także olejki o przeznaczeniu kosmetycznym.