Pietruszka – właściwości i zastosowanie
Pietruszka to warzywo zaliczane do włoszczyzny. W kuchni wykorzystywany jest zarówno jej korzeń, jak i nać. Poza tym, że nadaje potrawom niepowtarzalny smak, ma także właściwości lecznicze, wykorzystywane od wielu pokoleń.
Pietruszka – właściwości
Pietruszka zwyczajna to gatunek rośliny z rodziny selerowatych. W stanie naturalnym (jako dziko rosnące warzywo) można ją spotkać na Bałkanach i półwyspie Apenińskim, północno-zachodniej Afryce czy Wyspach Kanaryjskich. Jest dwuletnią rośliną uprawną, której nać i korzeń są wykorzystywane w kuchni. Powszechnie wchodzi w skład włoszczyzny. Poza walorami kulinarnymi, pietruszka, a dokładnie pozyskiwany z niej olejek eteryczny wykazuje wiele właściwości leczniczych.
Do celów leczniczych wykorzystuje się korzeń i nać. Korzeń zawiera olejek eteryczny, który w swym składzie posiada:
- apiol,
- mirystycynę,
- β-felandren,
- ftalidy.
Ponadto korzeń pietruszki zawiera:
- apiin,
- poliacetyleny,
- furanokumaryny,
- śluzy,
- związki manganu w śladowych ilościach.
Ziele to charakteryzuje się obecnością małej ilości olejku, witaminy C (ok. 200 mg na 100 g ziela) i β-karotenu.
Pamiętaj! Długotrwałe gotowanie pietruszki pozbawia ją witaminy C (następuje rozkład witaminy).
Poza tym nać pietruszki jest bogata w związki mineralne takie jak:
- sole żelaza,
- wapnia,
- potasu.
W zielu obecne są także związki charakterystyczne dla korzenia (wymienione wyżej).
Pietruszka – zastosowanie
Pietruszkę warto serwować świeżo posiekaną. Możesz także przygotować pyszny, owocowy koktajl z dodatkiem świeżej pietruszki. Będzie ona słabo wyczuwalna, a wzbogaci napój w witaminy i minerały.
Jeśli chodzi o lecznicze działanie pietruszki, dzięki obecnemu zarówno w zielu, jak i korzeniu, olejkowi eterycznemu, dochodzi do podrażnienia miąższu nerek, a tym samym zwiększania filtracji kłębuszkowej w nerkach. Skutkiem tego jest efekt moczopędny. Dodatkowo składniki zawarte w surowcach farmaceutycznych działają rozluźniająco na mięśnie dróg moczowych oraz jelit. Przyczyniają się także do pobudzania produkcji śliny i soku żołądkowego. Wykazują też działanie antyseptyczne (odkażające).
Korzeń pietruszki wykorzystywany jest:
- gdy dochodzi do zmniejszonego wydalania moczu oraz zatrzymywania wody w organizmie (obrzęki),
- w stanach zapalnych nerek i pęcherza moczowego,
- w przypadku obecności kamieni nerkowych,
- przy zaburzeniach trawienia.
Pamiętaj! Obecne w składzie korzenia i naci furanokumaryny zwiększają wrażliwość na promienie słoneczne!
Pietruszka bywa także wykorzystywana w kosmetykach. Dzięki odkażającym właściwościom olejku eterycznego, jej wyciągi są stosowane w kosmetykach do pielęgnacji skóry trądzikowej i tłustej oraz w preparatach do włosów tłustych. Duża zawartość witaminy C stanowi świetne źródło antyoksydantów w kremach rozjaśniających i odmładzających. Poza tym wyciągi z pietruszki są obecne w kosmetykach wybielających, tonizujących skórę.
Pietruszka – przeciwwskazania
Przeciwwskazaniami do stosowania wyciągów z korzenia lub naci pietruszki są:
- zapalenie miąższu nerek,
- upośledzenie czynności nerek.
Uwaga! Apiol – składnik olejku eterycznego, w wysokich dawkach, silnie pobudza skurcze mięśni gładkich np. dróg moczowych, jelit.
Apiol jest szczególnie niebezpieczny w przypadku ciąży – może prowadzić do skurczów macicy (działanie poronne).
Zarówno ziele, jak i korzeń pietruszki są bogate w wiele związków. Spożywanie pietruszki wpływa korzystnie na nasz organizm. Warto dodawać ją do zup czy koktajli, aby korzystać z jej dobroczynnych właściwości.