Kampylobakterioza – przyczyny, objawy, leczenie
Kampylobakterioza to choroba mało znana ze swej nazwy, jednak występująca tak często jak salmonelloza. Wywoływana przez bakterie z rodzaju Campylobacter, z których najbardziej chorobotwórczy jest Campylobacter jejuni. Są to mikroorganizmy żyjące w przewodzie pokarmowym zwierząt rzeźnych: bydła, świń, drobiu. Może też występować u zwierząt domowych, zasadniczo nie powodując u nich objawów chorobowych.
Kampylobakterioza – przyczyny
Zakażenie jest bardzo podobne w przyczynach i objawach do zakażenia bakterią Salmonella. Jego źródłem jest niedogotowane mięso (najczęściej drobiowe) lub jego nieodpowiednia obróbka termiczna (np. w sezonie grillowym). Przyczyną zakażenia może być też mleko lub skażona woda. Szczyt zachorowań przypada na późną wiosnę, lato i wczesną jesień. Od kontaktu z bakterią do objawów zakażenia mija zazwyczaj kilka dni. Campylobacter w temperaturze pokojowej przeżywa około doby, a w 4-8 stopniach nawet kilka tygodni.
Kampylobakterioza – kto jest narażony na zakażenie?
Kampylobakterioza jest chorobą, która przy braku higieny może szybko się rozprzestrzeniać i być zagrożeniem epidemiologicznym. Szczególnie narażone są:
- niemowlęta i dzieci,
- kobiety ciężarne,
- osoby starsze,
- osoby przewlekle chore.
Zawodowo narażeni są pracownicy ubojni i zakładów przetwórstwa mięsnego, hodowcy drobiu i weterynarze.
Kampylobakterioza – objawy
Początkowe objawy są niespecyficzne i grypopodobne. Należą do nich:
- gorączka
- bóle mięśni,
- bóle głowy,
- bóle stawów,
- bóle i skurcze brzucha,
- osłabienie.
Następnie pojawiają się nudności i wymioty, a sztandarowym objawem kampylobakteriozy jest biegunka, często z krwią. Objawy te pokrywają się z tzw. biegunką podróżnych.
Kampylobakterioza – leczenie
Leczenie przy łagodnych i umiarkowanych dolegliwościach jest głównie objawowe i polega na nawadnianiu, podaniu diosmektytu, który, oprócz działania łagodnie zapierającego, ma zdolności absorbowania na swej powierzchni toksyn i bakterii. Zalecany jest odpoczynek i dieta lekkostrawna.
W cięższych przypadkach i przy przedłużającej się biegunce włącza się leczenie farmakologiczne. U dorosłych stosuje się leki z grupy fluorochinolonów, a u dzieci antybiotyk – erytromycynę.
Raz przebyta infekcja zapewnia częściową odporność na tę chorobę, dlatego u dorosłych ma ona zazwyczaj łagodniejszy przebieg.
Kampylobakterioza – profilaktyka
Kampylobakterioza to choroba, której źródło stanowi najczęściej nieprawidłowo przyrządzone i przechowywane mięso. Jak się przed nią uchronić?
- Po każdym kontakcie z mięsem należy dokładnie umyć ręce.
- Znajdujące się w lodówce surowe produkty pochodzenia zwierzęcego powinny być oddzielone od innych i jak najszybciej przygotowane do spożycia.
- Nie należy przechowywać mięsa w szczelnie zamkniętych opakowaniach (poza produktami zapakowanymi fabrycznie).
- Przy obróbce mięsa zaleca się używanie osobnych desek do krojenia, noży oraz pojemników.
- Mięso nie powinno być płukane przed gotowaniem, aby nie przenieść przez przypadek ewentualnych bakterii na zlew, gąbkę czy blat kuchenny.
Przyczyną zakażenia kampylobakteriozą może być też kontakt z kałem nosiciela. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny, szczególnie po każdej wizycie w toalecie.
Źródła:
- Bakhshi B., Naseri A., Alebouyeh M., Comparison of Antimicrobial Susceptibility of Campylobacter Strains Isolated from Food Samples and Patients with Diarrhea, Iran Biomed J., Kwi 2016, 20 (2): 91-96,
- Krutkiewicz A., Klimuszko D., Mechanizmy oporności Campylobacter spp. na chemioterpauetyki, POST MIKROBIOL, 2008, 47, 4, 489-495,
- Wardak S., Szych J., Duda U., Antimicrobial susceptibilities of Campylobacter spp strains isolated from humans in 2005 to 2006 in Bielsko-Biala Region, Poland Med. Dośw. Mikrobiol., 2007, 59 (1): 43-9.
