Dieta wspomagająca płodność u kobiet. Jak zwiększyć szanse na poczęcie?
Niepłodność jest coraz częściej spotykanym problemem medycznym. Szacuje się, że aktualnie dotyczy ona prawie 1,5 mln par w wieku rozrodczym. Niekiedy konieczne w procesie starania się o dziecko okazuje się kompleksowe leczenie prowadzone przez wysoko wyspecjalizowaną kadrę. Jednym z filarów tego leczenia jest właśnie prawidłowa dieta. Na czym dokładnie polega żywienie w problemach z niepłodnością u kobiet?
Pełnowartościowa dieta
Nasz organizm do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje kilkudziesięciu składników. Wystarczy niedobór jednego z nich, aby zaburzyć jego prawidłowe funkcje. W trakcie starań o dziecko warto zadbać o to, aby w diecie nie zabrakło źródeł poniższych składników:
Cynk
Cynk reguluje procesy powstawania estrogenu i testosteronu. Niedobór tego mikroelementu prowadzi do nieprawidłowych podziałów komórkowych (w tym komórek jajowych). Zbyt mała ilość tego pierwiastka w organizmie ma bezpośredni związek ze zwiększoną liczbą poronień w 1 trymestrze.
Przeczytaj również:
Niepłodność u mężczyzn a dieta. Jak wspomóc starania o dziecko?
Najwięcej cynku znajduje się w:
- wątróbce,
- mięsie,
- rybach,
- jajach,
- kakao,
- pestkach,
- kiełkach,
- otrębach,
- zarodkach pszennych,
- płatkach owsianych,
- zbożach nieoczyszczonych,
- suszonych owocach.
Witamina D3
Witamina D3 jest potrzebna do produkcji hormonów płciowych, które wpływają na owulację. Działa również pozytywnie na folikulogenezę (dojrzewanie pęcherzyka). Głównym źródłem tej witaminy w diecie są:
- tłuste ryby morskie,
- jaja,
- inne ryby,
- mięso,
- tran.
Niestety podaż witaminy D3 w diecie jest często niewystarczająca. Bardziej efektywna jest synteza skórna poprzez promieniowanie UV (głównie latem) oraz suplementacja w miesiącach jesiennych i zimowych.
Witamina E + selen
Dzięki swojemu silnemu działaniu antyoksydacyjnemu witamina E wraz z selenem działa korzystnie na stabilność DNA komórek jajowych. Ich główne źródła to:
- tłuszcze roślinne,
- papryka,
- natka pietruszki,
- szpinak,
- pestki,
- orzechy (zwłaszcza brazylijskie),
- nasiona.
Witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy
Witaminy z grupy B stanowią regulator hormonowy. Działają korzystanie w zaburzeniach fazy lutealnej. Biorą również udział w syntezie krwinek i DNA, wpływają korzystnie na błonę śluzową macicy oraz zmniejszają ilość poronień. Główną funkcją kwasu foliowego w okresie starań o dziecko jest udział w przemianach homocysteiny. Jej zbyt wysoki poziom uniemożliwia prawidłowe zagnieżdżenie się zarodka. Główne źródła witamin z grupy B to:
- kasza gryczana,
- produkty pełnoziarniste,
- zarodki pszenne,
- kiełki,
- nasiona,
- mięso,
- ziemniaki,
- mleko,
- jaja,
- nabiał,
- ciemnozielone warzywa,
- pestki.
Przeczytaj również:
Dieta wspierająca płodność u kobiet i mężczyzn
Odpowiednie nawodnienie
Odpowiednie nawodnienie jest równie istotne podczas starań o dziecko. Woda jest niezbędna do podziałów komórkowych. Nawodnienie na prawidłowym poziomie wpływa na lepszą jakość błony śluzowej macicy. Zaleca się wypijanie minimum 30-35 ml płynów na każdy kilogram masy ciała. Ważne jest również, aby płyny wypijać stopniowo.
Prawidłowa masa ciała
Liczne badania naukowe potwierdziły, że masa ciała kobiety ma duży wpływ na proces starania się o dziecko. Szacuje się, że przy wskaźniku BMI> 25 szansa na poczęcie spada. Uważa się, że jest to związane z wytwarzaniem przez tkankę tłuszczową interleukin prozapalnych, które powodują w organizmie przewlekły stan zapalny. Konsekwencją tego może być:
- zwiększenie produkcji IL-6 oraz czynnika TNF-alfa, co utrudnia implantacje zarodka;
- większe ryzyko endometriozy;
- nadmierna produkcja androgenów takich jak androstendion i dihydrotestosteron, co może hamować owulację;
- zmniejszone wydzielanie hormonu wzrostu i białka wiążącego hormony płciowe (SHBG).
Oznacza to, że najkorzystniejszy wskaźnik BMI dla kobiety planującej ciążę jest między 20 a 28. Jeżeli Twoje BMI jest wyższe, warto wprowadzić do swojego codziennego harmonogramu aktywność i zasady zdrowego żywienia, tak aby stopniowo obniżyć masę ciała.
Należy pamiętać, że okres starań o dziecko nie jest dobrym momentem na restrykcyjne, niskokaloryczne diety.
Unikanie alkoholu
W trakcie starania się o potomstwo należy ograniczyć spożycie alkoholu. Szacuje się, że ok. 2-3% kobiet jest niepłodnych wyłącznie z powodu nadużywania alkoholu. Alkohol powoduje obniżenie poziomu estrogenu oraz FSH i może mieć udział w powstawaniu endometriozy.
Data weryfikacji: 1.07.2022 r.
Przeczytaj również:
Starania o dziecko – jak przygotować się do ciąży?
Jak i kiedy zrobić test owulacyjny?
Jak obliczyć, kiedy są dni płodne?
Komputer cyklu owulacyjnego – pomocnik w planowaniu ciąży czy zbędny gadżet?
Źródła:
- S. Leszczyńska. Dieta dla płodności,
- H. Ciborowska. Żywienie zdrowego i chorego człowieka,
Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności – skrót (Warszawa, październik 2011). - https://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/2579.
- https://sciendo.com/it/article/10.15557/jou.2018.0028.