Dieta w chorobie Hashimoto. Jak komponować jadłospis?
Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, jest obecnie najbardziej powszechnym zaburzeniem o podłożu autoimmunologicznym i jednocześnie najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy w krajach o wystarczającym spożyciu jodu. Czy dieta ma wpływ na chorobę Hashimoto? Jak dobrać odpowiedni jadłospis?
Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, jest obecnie najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy. Podstawą leczenia choroby Hashimoto jest terapia zastępcza lewotyroksyną, która przebiega pod ścisłym nadzorem lekarza. Jednak zmiana niektórych elementów naszego stylu życia może znacząco wpłynąc na objawy choroby. Wśród nich wyróżniamy:
- poprawę sposobu odżywiania,
- zwiększenie aktywności fizycznej,
- dbałość o regularny sen i wypoczynek,
- radzenie sobie z codziennym stresem.
Jeśli chorujesz na Hashimoto przestrzegaj ogólnych zasad zdrowego żywienia. Wybieraj produkty bogate w składniki odżywcze, zwłaszcza w białko, które uczestniczy w produkcji hormonów. Ogranicz do minimum spożywanie żywności przetworzonej i słodyczy. Nie wprowadzaj zbyt drastycznej diety, która nie odpowiada Twojemu zapotrzebowaniu kalorycznemu. Postaraj się spożywać 4-5 posiłków dziennie w równych odstępach czasu.
Przeczytaj również:
Choroba Hashimoto – przyczyny, objawy, badania
Choroba Hashimoto – jak ją leczyć?
Dieta przy Hashimoto
Do składników, które pozytywnie wpływają na pracę tarczycy, należą:
- długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA),
- jod,
- selen,
- żelazo,
- cynk,
- witamina D,
- antyoksydanty.
Jakie produkty powinny znajdować się w cotygodniowym menu osoby chorej na chorobę Hashimoto?
- Tłuste ryby, najlepiej świeże, np. łosoś, makrela lub pstrąg łososiowy,
- Pestki dyni i nasiona słonecznika,
- Orzechy brazylijskie zwłaszcza pochodzące z Wenezueli, Kolumbii, Peru lub Brazylii,
- Migdały, orzechy włoskie i laskowe,
- Siemię lniane świeżo mielone, w ziarnach lub gotowane w formie kleiku,
- Jogurt naturalny typu islandzkiego,
- Pełnoziarniste produkty zbożowe, np. kasza gryczana, makarony pełnoziarniste, pieczywo żytnie na zakwasie,
- Oliwa z oliwek extra virgin lub olej rzepakowy tłoczony na zimno,
- Różnokolorowe warzywa, np. pomidory, marchew, zielone warzywa liściaste,
- Różnokolorowe owoce, np. owoce cytrusowe, jagodowe, jabłka,
- Jaja,
- Gorzkie kakao i jego przetwory,
- Niskotłuszczowe, fermentowane naturalne produkty mleczne, np. jogurt, kefir, maślanka, sery twarogowe,
- Nasiona roślin strączkowych, np. soczewica czerwona, hummus z ciecierzycy,
- Opcjonalnie – chude gatunki mięsa, np. dobrej jakości mięso drobiowe,
- Cynamon,
- Zioła świeże i suszone, np. bazylia, tymianek, oregano, kurkuma.
Dieta w Hashimoto – czego unikać?
Produkty spożywcze są bogate w składniki, które wpływają na nasz organizm. Jednymi z nich są goitrogeny, czyli substancje wolotwórcze. Osoby z chorobą Hashimoto powinny ograniczać spożycie goitrogenów. Do pokarmów pochodzenia roślinnego, które zawierają najwięcej tych związków, zaliczamy:
- kapustę,
- kalafior,
- kalarepę,
- brukiew,
- rzepę,
- brukselkę,
- jarmuż,
- rzodkiew,
- szpinak,
- gorczycę,
- soję,
- proso (np. kasza i płatki jaglane),
- bataty,
- orzechy ziemne,
- gruszki,
- brzoskwinie,
- truskawki.
Goitrogeny zmniejszają wykorzystanie jodu przez organizm i mogą niekorzystnie wpływać na czynność tarczycy, zwłaszcza jeśli są spożywane regularnie w dużych ilościach i w surowej formie.
Warto jednak dodać, że obróbka termiczna (np. gotowanie) wyszczególnionych powyżej produktów żywnościowych powoduje dezaktywację substancji wolotwórczych. Dzięki temu nie musisz eliminować z diety wyżej wymienionych produktów spożywczych, a jedynie ograniczyć ich spożycie.
Koniecznie zadbaj o dzienne spożycie jodu oraz selenu wraz z dietą. O dodatkowej suplementacji tych minerałów porozmawiaj ze swoim endokrynologiem.
Przeczytaj również:
Jod w chorobie Hashimoto
Choroba Hashimoto a dieta bezglutenowa
Istnieją doniesienia naukowe, które wskazują na częste współwystępowanie celiakii oraz nietolerancji laktozy z chorobą Hashimoto. Jeśli pojawiają się u Ciebie objawy sugerujące te choroby, rozważ odpowiednią diagnostykę. Szacuje się, że nawet około 1 na 62 pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto może mieć celiakię. U pacjentów z chorobą Hashimoto i potwierdzoną celiakią należy niezwłocznie wprowadzić dożywotnio dietę bezglutenową jako kluczowy element leczenia. Natomiast ze względu na brak wystarczających dowodów naukowych nie zaleca się profilaktycznego stosowania diety wykluczającej gluten u chorych na chorobę Hashimoto.
Z kolei decyzję o ograniczeniu laktozy w diecie można rozważyć wyłącznie po konsultacji z lekarzem i/lub dietetykiem klinicznym u pacjentów z niedoczynnością tarczycy, którzy wymagają zwiększonych dawek lewotyroksyny oraz mają wahania poziomu TSH i są oporni na leczenie lewotyroksyną.
Dieta Hahimoto – jadłospis
Przykładowy jednodniowy plan żywieniowy dla osoby chorej na chorobę Hashimoto:
- Śniadanie: 2 jajka na miękko z chlebem żytnim na zakwasie i świeżymi warzywami.
- II śniadanie: jogurt naturalny typu islandzkiego (Skyr), świeże owoce (jabłko, pomarańcza), niesolone orzechy (4 szt. orzechów brazylijskich i 1 łyżka migdałów).
- Obiad: Łosoś pieczony z warzywami gotowanymi na parze (brokuł, marchew, czosnek, zielona fasolka szparagowa) oraz kaszą gryczaną białą, niepaloną.
- Podwieczorek: Smoothie owocowe (kefir naturalny, banan, kiwi, 2 łyżeczki świeżo mielonego siemienia lnianego, cynamon).
- Kolacja: Sałatka makaronowa z tofu (naturalnym), świeżymi warzywami i ziołami.
Źródła:
- Wojtas N., Wadolowska L., Bandurska-Stankiewicz E.: Evaluation of Qualitative Dietary Protocol (Diet4Hashi) Application in Dietary Counseling in Hashimoto Thyroiditis: Study Protocol of a Randomized Controlled Trial. Int J Environ Res Public Health. 2019 Dec 2;16(23):4841.
- Song R., Wang B., Yao Q., et al.: The Impact of Obesity on Thyroid Autoimmunity and Dysfunction: A Systematic Review and Meta-Analysis. Front Immunol. 2019 Oct 1;10:2349.
- Liontiris M.I., Mazokopakis E.E.: A concise review of Hashimoto thyroiditis (HT) and the importance of iodine, selenium, vitamin D and gluten on the autoimmunity and dietary management of HT patients. Points that need more investigation. Hell J. Nucl. Med. 2017; 20(1): 51–56.
- Rayman M.P.: Multiple nutritional factors and thyroid disease, with particular reference to autoimmune thyroid disease. Proc Nutr Soc. 2019 Feb;78(1):34-44.
- Krysiak R., Szkróbka W., Okopień B.: The Effect of Gluten-Free Diet on Thyroid Autoimmunity in Drug-Naïve Women with Hashimoto’s Thyroiditis: A Pilot Study. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2019 Jul;127(7):417-422.
- Asik M., Gunes F., Binnetoglu E., et al.: Decrease in TSH levels after lactose restriction in Hashimoto’s thyroiditis patients with lactose intolerance. Endocrine. 2014 Jun;46(2):279-84.
Skoro przy Hashimoto należy ograniczyć spożycie brokułów i soi, to nie najlepszym pomysłem jest podawanie ich jako elementów przykładowego jadłospisu.
Dzień dobry,
zarówno tofu naturalne otrzymywane z soi, jak i gotowane brokuły są wartościowym elementem zdrowej diety i mogą być bezpiecznie spożywane przez osoby z Hashimoto nawet kilka razy w tygodniu w rozsądnych ilościach. Nie ma dowodów naukowych, które wskazywałyby na konieczność całkowitej eliminacji ich z diety. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż zawartość substancji wolotwórczych w brokułach ulega znacznemu zmniejszeniu podczas gotowania bez przykrycia, dlatego można włączać do diety ugotowane warzywa, natomiast jedynie unikać surowych brokułów. Osoby z ustabilizowanymi wynikami badań tarczycy i odpowiednim statusem odżywienia jodem nie muszą rezygnować ze spożycia bezcukrowego napoju sojowego lub tofu w diecie, gdyż ryzyko zdrowotne związane z ich umiarkowaną konsumpcją jest bardzo niskie.
Też zwróciłam na to uwagę.
zgadzam sie …
o tym samym sobie pomyślałam oo
Piszecie że przy Hashimoto nie wskazane jest jedzenie brokuła po czym w przykładowym jadłospisie podajcie brokuła
Dzień dobry,
jak już pisał wyżej autor w komentarzu, nie ma przeciwwskazań, aby raz na jakiś czas jeść gotowane brokuły przy chorobie Hashimoto. Zmieniliśmy odrobinę treść artykułu, ponieważ rzeczywiście mógł wprowadzać w błąd 🙂
Pozdrawiamy
Zespół Poradnika
Mysle ze te diety sa i beda stosowane w praktyce a to bardzo rzadko jest stosowane