Bezpiecznie w nowy rok! Co powinno się znaleźć w domowej apteczce?

Przeziębienie, ból głowy, oparzenia, stłuczenia czy rany cięte to tylko część przykrych sytuacji, które mogą spotkać nas w domowym zaciszu. Większość z nich, na szczęście, nie wymaga interwencji lekarza, a najlepszym sojusznikiem w walce z dolegliwościami stanie się w tych przypadkach dobrze wyposażona apteczka. Dobrze wyposażona, czyli jaka?  

Leki i opatrunki – zacznijmy od podstaw! 

Zaopatrzenie domowego punktu pierwszej pomocy powinno być naszym priorytetem – idealnie skompletowana zawartość pozwoli bowiem zaoszczędzić wiele stresu i szybciej poradzić sobie z dolegliwościami. Jakie preparaty mogą okazać się najpotrzebniejsze? 

• Przede wszystkim środki przeciwbólowe – te z zawartością paracetamolu lub ibuprofenu. Stanowią nieodzowną pomoc podczas bólu głowy, zęba czy urazu mechanicznego, a w przypadku przeziębienia lub infekcji wspomogą w walce z pogarszaniem się samopoczucia.  
• Na bóle mięśni i stawów, nadwyrężenia i drobne kontuzje pomogą leki przeciwzapalne w postaci kremu, maści lub żelu. Podane miejscowo na skórę przyniosą ukojenie i przyspieszą powrót do formy. 
• Absolutną podstawą będą również środki ułatwiające walkę z dysfunkcjami układu pokarmowego – leki przeciwwymiotne, przeciwbiegunkowe oraz elektrolity regulujące równowagę kwasowo-zasadową. 
• Nieodzowne uzupełnienie apteczki stanowią również „środki do zadań specjalnych” – leki przeciwalergiczne, niezbędne zwłaszcza w okresie wiosenno-letnim, czy o działaniu rozkurczowym uśmierzające np. bóle brzucha oraz preparaty łagodzące napięcia nerwowe wspomagające proces wyciszenia i ułatwiające zasypianie. 

Niezależnie od dolegliwości przed podaniem leku pamiętajmy o dokładnym przeczytaniu ulotki, zapoznaniu się z przeciwwskazaniami, sprawdzeniu daty przydatności preparatu, a w razie wątpliwości skontaktujmy się z lekarzem lub farmaceutą. 

Urazy, rany, skaleczenia? Wybierz odpowiedni opatrunek! 

Jeśli chodzi o wyposażenie apteczki w plastry i opatrunki – jałowe kompresy z gazy, bandaż i standardowy przylepiec to stanowczo za mało. Plastry opatrunkowe, na oparzenia, wodoodporne, elastyczne – każdy z nich dedykowany jest innemu urazowi oraz różnorodnym potrzebom użytkowników. Pamiętajmy, że właściwie dobrany opatrunek to prawie 90% mniejsze ryzyko infekcji? Które z nich powinny znaleźć się na liście zakupów? 

• Przede wszystkim opatrunki sterylne oraz plastry z opatrunkiem – dla szczególnie wrażliwej skóry produkty hypoalergiczne (są delikatne dla skóry), a do miejsc narażonych na częsty kontakt z wodą – wodoodporne (zabezpieczają ranę przed wilgocią i nie odkleją się w kontakcie z wodą). 
• Warto również mieć pod ręką opaskę kohezyjną, czyli samomocującą. Będzie ona doskonale mocowała wszelkie kompresy z gazy i włókniny, a do jej aplikacji nie potrzeba dodatkowych zapinek. 
• Na szczególną uwagę zasługują również plastry wspomagające gojenie się oparzeń. Na te lekkie warto stosować plastry hydrożelowe, które składają się w 60% z jałowej wody, utrzymują odpowiednią wilgotność rany, chłodzą, skutecznie chronią przed zanieczyszczeniem urazu oraz minimalizują ryzyko powstania nieestetycznej blizny.  
• Z otarciami stóp oraz pęcherzami poradzą sobie plastry hydrokoloidowe. Wytwarzana przez nie żelowa warstwa skutecznie chroni nawet najbardziej newralgiczne miejsca. 
• Jeśli mamy tendencję do powstawania opryszczki, w wyposażeniu apteczki powinny znaleźć się hydrokoloidowe plastry przeznaczone do ochrony wrażliwej skóry wokół ust. Plastry na opryszczkę niwelują ból i swędzenie oraz zapobiegają dalszemu zakażeniu.  

Pamiętajmy, aby założenie odpowiedniego opatrunku było poprzedzone dokładnym oczyszczeniem rany. Skaleczenie powinno zostać przemyte czystą wodą lub solą fizjologiczną. Następnie, o ile rana jest zanieczyszczona lub potencjalnie powikłana (rana kąsana, szarpana, brudna), należy ją odkazić za pomocą preparatu antybakteryjnego.  

Domowa apteczka? Nie zapomnij o akcesoriach! 

Idealnie wyposażona apteczka powinna zawierać wysokiej jakości termometr, ciśnieniomierz oraz, jeśli istnieje takie wskazanie, inhalator. Nie zapomnijmy również o nożyczkach i pęsecie.  

Apteczkę przechowujmy w suchym, nienasłonecznionym i niedostępnym dla dzieci miejscu, a jej zawartość poddawajmy regularnej kontroli pod kątem przydatności do użycia i stanu znajdujących się w niej produktów. 

 Źródła:

• APEAS Study, Patient Safety in Primary Health Care, NHS Quality Agency, Ministry of Health Paseo del Prado, Madrid, 2010 Asociación Española de Alérgicos al Látex, Una aproximación a la situación real de la alergia al látex, 2007 
• P. Zollner et al (2007) Clinical performance of a Hydrogel dressing in chronic wounds, a prospective observational study. Journal of Wound Care 16, No. 3, March 2007.
• Bazire et al (2015) Hydrosorb® versus control (water based spray) in the manner of radio-induced skin toxicity: Results of a multi-centre controlled random trial. Radiotherapy and Oncology 117, 229-23.