Suchość pochwy a menopauza. Jak ją leczyć?

Czym jest menopauza? 

Okres menopauzy, inaczej przekwitanie czy klimakterium, to okres, w którym następuje utrata aktywności hormonalnej jajnika. Zwykle następuje to około 45-55 roku życia, ale jest zależne od wielu czynników. Menopauzą nazywamy ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym przez 12 miesięcy nie występuje żadna kolejna miesiączka. Premenopauza to kilka lat przed ostatnią miesiączką, gdy manifestują się już zaburzenia cyklu, a postmenopauza to okres życia kobiety po menopauzie. 

Zmiany w menopauzie

W okresie menopauzy, z powodu niedoboru estrogenów, zachodzą zmiany hormonalne powodujące m.in. 

• uderzenia gorąca,  
• poty nocne,  
• zmęczenie,  
• apatię,  
• obniżenie nastroju, 
• problemy ze snem. 

Pojawiają się również objawy ze strony układu moczowo-płciowego takie jak wysiłkowe nietrzymanie moczu, obniżenie libido oraz suchość w pochwie, będącą częstą przyczyną bólu przy współżyciu.  

Suchość pochwy – przyczyny 

Główną przyczyną suchości pochwy jest obniżone stężenie estrogenów. Estrogeny to hormony płciowe, które przyczyniają się do utrzymania prawidłowej tkanki w pochwie przez utrzymanie odpowiedniego nawilżenia, elastyczności i zakwaszenia. Innymi przyczynami suchości w pochwie są niektóre choroby i niewłaściwa higiena. 

Poziom estrogenów może spaść z wielu powodów, wśród których można wymienić: 

• karmienie piersią,  
• poród,  
• palenie papierosów,
• menopauzę,  
• wycięcie jajników, 
• chemioterapię. 

Mogą one powodować zmiany w poziomie hormonów, a w konsekwencji zmniejszać objętość wydzieliny pochwy. Dodatkowo nieprawidłowa higiena – używanie perfumowanych środków myjących do higieny intymnej oraz choroby (np. zespół Sjögrena czy cukrzyca) również przyczyniają się do suchości pochwy. 

Do najczęściej występujących objawów należą:  

• uczucie bólu i świądu w pochwie,  
• ból i dyskomfort podczas stosunku,  
• potrzeba oddawania moczu częściej niż normalnie, 
• nawracające infekcje układu moczowego.  

Spadek zakwaszenia również może sprzyjać infekcjom pochwy. 

Suchość pochwy – leczenie 

Zanim zgłosimy się do lekarza, możemy wspomóc się poniższymi rozwiązaniami: 

• używanie lubrykantów przy każdym stosunku,  
• regularne stosowanie środków nawilżających pochwę, 
• niekorzystanie z perfumowanych środków myjących w okolicach pochwy, 
• niestosowanie kremów nawilżających nieprzeznaczonych do pochwy (np. wazeliny), ze względu na ryzyko infekcji. 

Lubrykanty i środki nawilżające są skuteczne w uśmierzaniu bólu i dyskomfortu podczas stosunku u kobiet z łagodną lub średnią suchością pochwy lub u kobiet, które nie mogą lub nie chcą zażywać środków hormonalnych. Powinno wybierać się produkty ze składem i pH jak najbardziej podobnym do naturalnej wydzieliny z pochwy.  

Jeśli po kilku tygodniach nie nastąpi poprawa, wystąpią krwawienia maciczne lub po stosunku – należy zgłosić się do lekarza. Może on przepisać hormonalną terapię zastępczą. Estrogeny są podawane  najczęściej dopochwowo w formie kremu lub żelu, ale mogą być również stosowane ogólnoustrojowo w formie plastrów lub tabletek. Innymi metodami leczenia wpływającymi na regulacje estrogenową są selektywne modulatory receptora estrogenowego (SPERM) oraz dehydroepiandrosteron (DHEA). Stosuje się również laseroterapię, która poprawia unaczynienie, pogrubia nabłonek pochwy i pobudza produkcję kolagenu.  

Suchość w pochwie jest częstym objawem występującym u kobiet po menopauzie i ma znaczący wpływ na jakość życia. Może powodować świąd, nawracające infekcje, a także dyskomfort podczas stosunku. Pomimo tego niewiele z nich zgłasza się do lekarza w poszukiwaniu pomocy. Aktualne metody leczenia są skuteczne, dlatego warto z nich skorzystać i odzyskać komfort.