Jak bezpiecznie przechowywać leki?
Leki powinny być przechowywane w bezpiecznych warunkach środowiskowych – istotne są odpowiednia temperatura i miejsce przechowywania. Bardzo ważnym czynnikiem bezpieczeństwa jest również systematyczna kontrola domowej apteczki.
Dlaczego przechowywanie leków to istotny temat? Codzienną rutyną wielu Polaków jest zażywanie leków – produkty takie stosujemy w celach leczniczych, profilaktycznych i diagnostycznych. Nieprawidłowe nawyki w kwestii przechowywania leków mogą narażać na niebezpieczeństwo zarówno nas samych, jak i innych domowników czy też zwierzęta.
- Omyłkowo zażyty lek przez osoby trzecie może spowodować poważne skutki zdrowotne. Szczególnie narażoną grupą są dzieci;
- Leki mogą zostać zażyte przez zwierzęta domowe;
- Nieodpowiednio przechowywane środki lecznicze mogą stracić lub zmienić swoje właściwości.
Jak przechowywać leki w bezpieczny sposób?
Zadbaj o odpowiednie otoczenie.
Podstawą bezpiecznego przechowywania są odpowiednie warunki. Zwróć szczególną uwagę na temperaturę, poziom nasłonecznienia oraz wilgotność środowiska.
- Temperatura – nie powinna być zbyt wysoka. Optymalna wartość dla większości produktów to 15-25°C. Zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura może spowodować rozkład lub przemiany chemiczne substancji zawartych w leku. Efektem jest brak lub nieprawidłowa aktywność preparatu.
- Nasłonecznienie – przechowuj leki w ciemnym miejscu. Nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne może unieczynnić wiele substancji chemicznych zawartych w leku.
- Wilgotność – należy przechowywać leki w suchym miejscu. Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem jest przechowywanie leków w łazience, gdzie zazwyczaj panuje bardzo wilgotne środowisko. Leki w takich warunkach potrafią zmieniać swoją strukturę i właściwości.
Zabezpiecz swoje leki przed kontaktem z osobami trzecimi.
Istotnym czynnikiem bezpieczeństwa przechowywania leków jest miejsce. Musi być ono niedostępne dla dzieci i zwierząt domowych. Dobrym krokiem będzie odpowiednie opisanie szafki od wewnętrznej strony. Zmniejszy to ryzyko pomyłkowego zażycia leków.
Przeczytaj i zachowaj ulotkę oraz oryginalne opakowanie.
Bardzo ważne informacje o prawidłowym przechowywaniu znajdują się zawsze w ulotce preparatu. Leki należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach oraz blistrach – pozwala to uniknąć zażycia produktu po upływie jego daty ważności. Kasetki na lek powinniśmy na bieżąco uzupełniać nowymi dawkami. Niepożądanym zjawiskiem jest wyjmowanie tabletek czy też kapsułek z blistrów na długo przed zażyciem. Niedopuszczalne natomiast jest mieszanie preparatów w opakowaniach zbiorczych – stwarza to ryzyko nieprawidłowego zażycia lekarstwa.
Zwróć uwagę na preparaty wymagające niskiej temperatury.
Pewna grupa leków oraz wyrobów medycznych wymaga przechowywania w lodówce. Są to najczęściej:
- insuliny,
- szczepionki,
- niektóre preparaty ginekologiczne,
- niektóre preparaty witaminy A,
- niektóre probiotyki,
- niektóre leki astmatyczne.
Preparaty takie powinny być przechowywane w temperaturze 2-8°C. W sytuacji, gdy podróż z apteki do domu trwa długo (powyżej 60 minut) transportuj takie leki w szczelnie zamkniętej torbie termoizolacyjnej. Preparaty „lodówkowe” przechowuj w osobnym miejscu w lodówce. Niedopuszczalnym jest przechowywanie ich pomiędzy produktami żywnościowymi. Nie przechowuj leków na półkach drzwi lodówki, ponieważ miejsca te są najbardziej podatne na nagłe zmiany temperatury. Bardzo istotne jest również, by leki nie dotykały ścian lodówki, ponieważ istnieje ryzyko zamrożenia preparatów.
Kontroluj systematycznie swoją apteczkę.
Domowa apteczka zawierająca leki stosowane w nagłych i awaryjnych sytuacjach wymaga systematycznego przeglądu. W związku ze specyfiką przechowywania w niej leków stosowanych doraźnie, dbaj o prawidłowe daty ważności preparatów w apteczkach. Warto zapisać w kalendarzu przypomnienie o kontroli apteczki domowej.
Utylizuj przeterminowane leki odpowiedzialnie.
Leki nie powinny trafiać do śmieci komunalnych – stanowi to poważne zagrożenie dla środowiska. Pamiętaj, by leki zawsze utylizować w punktach do tego przeznaczonych. Pojemniki na zużyte leki znajdują się w aptekach.
Jak bezpiecznie transportować leki?
Pamiętaj także o bezpieczeństwie leków w podróży. Transportuj je w osobnym, wyodrębnionym miejscu walizki. Dobrym pomysłem będzie niewielka apteczka, która skutecznie oddzieli leki od innych przedmiotów, zapewniając tym samym większe bezpieczeństwo. Leki powinny być transportowane w warunkach bezpiecznych – bez narażenia na zmiany temperatury i promieniowanie słoneczne.
Przeczytaj również:
Przeterminowane leki – czy można je bezpiecznie przyjąć?
Źródła:
- Sznitowska M., Farmacja Stosowana, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Farmakopea Polska XI
- http://www.archiwum.mz.gov.pl/leki/produkty-lecznicze/przechowywanie-lekow/