Co to jest freeganizm?
Prawie jedna trzecia wszystkich produktów żywnościowych wytwarzanych na całym świecie jest marnowana, dlatego podejmowane są różne aktywności mające na celu redukcję strat żywności. Jednym z nich jest ruch zwany freeganizmem. Czym dokładnie jest?
Co to jest freeganizm?
Termin freeganizm po raz pierwszy pojawił się w Stanach Zjednoczonych w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Stanowi połączenie dwóch anglojęzycznych słów: free (wolny, darmowy) i veganism (wegański, czyli oparty wyłącznie na pokarmach pochodzenia roślinnego).
Freeganizm określa się jako antykonsumpcyjny styl życia, którego kluczowym celem jest rozsądne gospodarowanie posiadanymi zasobami oraz ograniczenie marnotrawstwa produktów spożywczych i niespożywczych.
Freeganie unikają jakichkolwiek zakupów produktów spożywczych w sklepach w akcie protestu przeciwko nieefektywnemu i nierównemu funkcjonowaniu systemów żywnościowych. Odżywiają się zatem z własnego wyboru tym, co zostaje usunięte ze sprzedaży w sklepach spożywczych i restauracjach oraz tym, co uda im się znaleźć w śmietnikach.
Freeganizm – jak zacząć?
Freeganie to grupa ludzi, którzy w pewnym momencie swojego życia podjęli świadomą i dobrowolną decyzję o zmianie swojego dotychczasowego stylu życia. Aby dołączyć do środowiska freegan warto poszukać osób o identycznych zainteresowaniach w okolicy swojego miejsca zamieszkania i zacząć wspólnie pielęgnować podobne wartości życiowe. Oto kilka zachowań charakterystycznych dla freegan:
- Odzyskują ze śmietników produkty, z których można zrobić jeszcze użytek (np. żywność, sprzęt elektroniczny, ubrania, meble).
- Samodzielnie naprawiają rozdartą odzież i obuwie oraz zepsuty sprzęt, aby uniknąć konieczności ich wyrzucenia do śmieci.
- Zakładają własny ogródek z warzywami, owocami i ziołami.
- Proszą personel restauracji i supermarketów oraz właścicieli małych, lokalnych sklepów spożywczych lub sprzedawców targowisk o wydanie towaru wykluczonego ze sprzedaży.
- Chcą pozyskać za darmo produkty, które zostały uznane jako wadliwe bądź przeterminowane, zanim ostatecznie trafią one na wysypisko śmieci.
- Dzielą i wymieniają się z innymi osobami posiadanymi rzeczami za darmo.
Freeganizm – gdzie szukać żywności?
- Małe i osiedlowe sklepy spożywcze, których sprzedawcy często są skłonni przekazać zepsutą lub przeterminowaną żywność;
- Targowiska i bazary, gdzie oferowane produkty mają zazwyczaj lokalne pochodzenie, a właściciele straganów są otwarci na przekazanie niesprzedanych i już niepotrzebnych towarów;
- Restauracje i bary szybkiej obsługi, których personel czasem jest skłonny na koniec dnia wydać niezjedzoną żywność;
- Śmietniki zlokalizowane przy dużych supermarketach, w których mogą znajdować się duże ilości nieestetycznych, ale zdatnych do spożycia produktów (np. warzyw i owoców);
- Śmietniki mieszczące się przy dużych biurowcach, hotelach, prywatnych szkołach i szpitalach, gdzie istnieje duża szansa na znalezienie przyzwoitej jakości produktów.
Przeczytaj również:
Dieta wegańska – na czym właściwie polega?
Źródła:
- Bąk T.: Freeganizm jako subkultura i zjawisko nowych wartości w zglobalizowanym świecie. Edukacja humanistyczna nr 1 (30), 2014:17-27.
- Zalega T.: Freeganizm – nowy trend konsumencki w zachowaniach nabywczych miejskich gospodarstw domowych w Polsce w okresie kryzysu (wyniki badań). Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie nr1(16)/2013:93-106.
- Zalega T., Rostek A.: Freeganizm − trend czy styl życia? Handel wewnętrzny 2015;5(358):262-279.
- Kolarzyk E., Łyszczarz A.: Interakcje między środowiskiem, dietą i zdrowiem – współczesne wyzwania. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2021, Tom 27, Nr 2, 92-98.