Badanie RTG w stomatologii – w jakim celu się je wykonuje?
Badanie RTG jest nieinwazyjnym badaniem, często wykorzystywanym w celu określenia stanu uzębienia oraz innych struktur kostnych w obrębie szczęki i żuchwy. Jest to ważne badanie pomocnicze, pozwalające na trafny dobór metody terapii stomatologicznej.
Badanie RTG – charakterystyka
RTG (zdjęcie rentgenowskie) jest to obraz otrzymywany przez prześwietlanie tkanek promieniami rentgenowskimi. Badanie to może obrazować tkanki twarde, czyli kości, ale także tkanki miękkie. Jest to badanie stosunkowo bezpieczne dla pacjenta i nie wymaga specjalnego przygotowania przed badaniem. W stomatologii najczęściej wykorzystywane jest w celu obrazowania zębów oraz kości żuchwy i szczęki.
Badania obrazowe stosowane w stomatologii
W stomatologii wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie w wielu rodzajach specjalistycznych badań obrazowych. Wymienić tutaj można takie badania, jak:
- zdjęcia zęba/zębów,
- ortopantomografię – rentgen panoramiczny zębów,
- zdjęcia zgryzowo-skrzydłowe,
- zdjęcia cefalometryczne – zdjęcia czaszki w pozycji bocznej,
- tomografię.
W jakim celu wykonuje się badania radiologiczne?
Zdjęcie rentgenowskie wykonuje się w celu określenia stanu pojedynczego zęba albo grupy zębów. Dotyczy to zarówno części koronowej, jak i korzeniowej zęba. W takim przypadku lekarz stomatolog najczęściej zleci wykonanie pojedynczego zdjęcia RTG.
W celu zobrazowania całego uzębienia, ale i struktur kostnych żuchwy i szczęki oraz zatok występujących w obrębie twarzoczaszki, wykonuje się badanie OPG czyli ortopantomograficzne zdjęcie rentgenowskie.
W celu diagnostyki wady ortodontycznej zaleca się wykonanie zdjęcia cefalometrycznego. Obraz taki przedstawia zęby w części koronowej i korzeniowej, ale także pozostałe struktury czaszki, co pozwala na precyzyjne określenie wady i zaplanowanie jej leczenia.
Podczas leczenia kanałowego zęba, w celu zobrazowania kanału korzeniowego może zostać zlecone badanie CBCT, czyli tomografia stożkowa. Badanie to pozwala na trójwymiarowe spojrzenie na struktury korzeniowe, dzięki czemu można lepiej zaplanować przeprowadzenie procedury terapeutycznej.
Wskazania do wykonania badania RTG:
- rozwój choroby próchnicowej,
- planowane leczenie ortodontyczne,
- przygotowanie do ekstrakcji zęba,
- ocena zawiązków zębowych u dzieci,
- określenie stanu zatok przynosowych,
- diagnostyka zwyrodnień stawu skroniowo-żuchwowego.
Badania rentgenowskie w stomatologii nie wymagają przygotowania. Zazwyczaj samo badanie odbywa się przed rozpoczęciem właściwej procedury stomatologicznej na jednej z wizyt diagnostycznych.
Przeciwwskazania do wykonania badania RTG
Najważniejszym przeciwwskazaniem do wykonania badania rentgenowskiego jest ciąża. Kobiety, które podejrzewają, że są w ciąży powinny bezwzględnie poinformować lekarza o tym fakcie przed przystąpieniem do badania.
Należy pamiętać także, by nie poddawać się zbyt częstej ekspozycji na promieniowanie rentgenowskie. Dlatego jeżeli w niedługim czasie wykonywane były inne badania z jego wykorzystaniem, należy poinformować o tym lekarza.
Źródła:
- Goncerz G., Tomaszewska I. M., Badania radiologiczne w stomatologii. Wytyczne ADA i US Department of HHS, Dental radiographic examinations: recommendations for patient selection and limiting radiation exposure, 2012.
- Malisz P., Urbaniak A., Podstawy badań stomatologicznych: zdjęcia zewnątrzustne – pantomografia, Inżynier i Fizyk Medyczny, 4, 2014, str. 193-196.
- Wicke L., Atlas anatomii radiologicznej, red wyd pol Sąsiadek M., Urban & Partner, Wrocław, 2009, XV, ISBN 978-83-7609-019-1.
