Graviola – jakie właściwości ma ten niedoceniony owoc?
Graviola jest wiecznie zielonym drzewem. Występuje najczęściej w Ameryce Południowej. Jej właściwości lecznicze doceniono w medycynie naturalnej już setki lat temu, wykorzystując ją w leczeniu chorób serca, astmy czy wątroby. Mimo wielu korzystnych właściwości graviola nie jest zbyt popularna w naszym kraju.
Graviola – skład
Graviola, czyli Annona muricata to drzewo o dużych liściach w kształcie serca. Kwitnie i owocuje przez cały rok. Owoce mają owalny, czasem nieregularny zakrzywiony kształt.
Owoc flaszowca miękkociernistego, bo tak inaczej jest nazywana graviola, składa się w 90% z wody. Ponadto zawiera szereg witamin i składników mineralnych, takich jak:
- witamina C – m.in. jest silnym antyoksydantem i ułatwia przyswajanie żelaza;
- witaminy z grupy B – odpowiadają przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego; poprawiają nastrój i sprawność intelektualną;
- magnez – jego niedobór powoduje trudności z koncentracją, skurcze mięśni i drganie powiek;
- potas – pomaga utrzymać odpowiednie ciśnienie krwi i napięcie mięśni;
- wapń – wpływa na stan naszych kości i zębów, a także prawidłową krzepliwość krwi;
- żelazo – kluczowy element hemoglobiny.
Flaszowiec jest też bogaty w białka, lipidy i błonnik niezbędny do prawidłowego funkcjonowania jelit. W oleju ze świeżych owoców gravioli możemy znaleźć wiele przeciwutleniaczy, np. seskwiterpeny, karotenoidy i kwercetynę. Jej właściwości przeciwutleniające chronią DNA komórek przed uszkodzeniem. Według badań kwercetyna może zapobiegać reakcjom alergicznym poprzez stabilizację błony komórek tucznych.
Graviola – potencjalne właściwości lecznicze
Dzięki licznym badaniom zaobserwowano, że wyciąg z liści gravioli wykazuje aktywność przeciwzapalną, a co za tym idzie może przyspieszać gojenie się ran. Z przeprowadzonych badań wynika, że owoc flaszowca działa także przeciwreumatycznie i immunomodulująco. Ponadto dowiedziono, że związki zawarte w tych owocach mają silne właściwości bakteriobójcze i owadobójcze. Spożywanie preparatów z graviolą może wzmagać laktację u kobiet karmiących, a także działać przeciwwrzodowo.
Graviolę stosuje się także przy nadciśnieniu tętniczym, astmie, chorobach skóry czy biegunce. Podczas badań wykazano również działanie przeciwpasożytnicze nasion, a w przypadku liści działanie przeciwpadaczkowe, przeciwcukrzycowe i uspokajające. Graviola jest też stosowana w leczeniu depresji i zaburzeń nerwowych.
Czy graviola ma działanie przeciwnowotworowe?
Graviola okazała się skuteczna przeciwko wielu nowotworom in vitro. Jej aktywność przeciwnowotworową wykazano m.in. na modelach raka trzustki, okrężnicy, prostaty, płuc i piersi. Ekstrakty z liści i innych części tej rośliny wykazują działanie antyproliferacyjne – zapobiegają namnażaniu się komórek rakowych, apoptotyczne – prowadzą do śmierci komórek guza, a także hamują rozwój już istniejących. Oprócz właściwości antykancerogennych graviola dobrze oczyszcza organizm z toksyn i pomaga leczyć wrzody.
Graviola w codziennej diecie
Z gravioli można przyrządzić np. lody, napoje, desery i koktajle. Sporządzone soki mają charakterystyczny słodko-gorzki smak. Odpowiednio przetworzone poszczególne części rośliny mają zastosowanie w diecie osób z chorobami wątroby i u diabetyków.
Graviola – przeciwwskazania
Nie powinno się spożywać gravioli w zbyt dużych ilościach i przez zbyt długi czas. Nie należy także przekraczać zalecanej dziennej dawki. Mimo wielu substancji o korzystnym działaniu badania wskazują na obecność swainsoniny – substancji, która może wpływać negatywnie na organizm. Ostrożność powinny zachować także kobiety w ciąży oraz pacjenci stosujący preparaty na nadciśnienie tętnicze i cukrzycę, ponieważ graviola może potęgować ich działanie.
Przeczytaj również:
Liście boldo – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Źródła:
- Szweykowscy A. i J., Słownik botaniczny „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1993.
- Cieślik E., Cieślik I., Bartyzel K., Właściwości lecznicze gravioli (Annona muricata L.). Postępy Fitoterapii 4/2016, 293-297.
- Florence N. T., Benoit M. Z., Jonas K. et al., Antidiabetic and antioxidant effects of Annona muricata (Annonaceae), aqueous extract on streptozotocin-induced diabetic rats, J Ethnopharmacol, 2014: vol.151, 784-790.
- Jirovetz L., Buchbauer G, Ngassoum MB. Essential oil compounds of the Anona muricata fresh fruit pulp from Cameroon, J Agric Food Chem, 1998; 46 (9): 3719-20.