Czy odświeżacze powietrza są bezpieczne?
Świadomość wpływu chemikaliów na nasze zdrowie zwiększa się. Dlatego pojawia się pytanie, czy odświeżacze powietrza, które otaczają nas w różnych formach, są bezpieczne dla zdrowia? Czy to, co wdychamy jest szkodliwe?
Skład odświeżaczy powietrza
W odświeżaczach powietrza, zwłaszcza tych w postaci sprayów lub dyfuzorów, można znaleźć związki chemiczne, które budzą zaniepokojenie. Mowa o lotnych związkach organicznych (LZO). Tym mianem określamy wiele substancji chemicznych, które mogą znaleźć się w powietrzu. W temperaturze pokojowej i w normalnym ciśnieniu z łatwością przechodzą w stan pary lub gazu. LZO mogą podrażniać drogi oddechowe, oczy, błony śluzowe nosa i skórę. Wdychanie lotnych związków organicznych może powodować ból i zawroty głowy, otępienie, nudności i wymioty oraz duszności. W ekstremalnych przypadkach, gdy człowiek jest narażony przez długi czas na wdychanie tych substancji, może dojść do rozwoju chorób nowotworowych.
Co może znaleźć się w odświeżaczu powietrza?
- 1,4-dichlorobenzen (1,4 DB) – działa drażniąco na błony śluzowe oczu i nosa, może zaostrzać objawy astmy; uszkadza układ krwiotwórczy i nerwowy, łatwo przenika przez skórę, na której może wywołać egzemę i wypryski;
- aldehyd octowy – działa drażniąco i narkotycznie, powoduje podniecenie lub ospałość, bóle i zawroty głowy, wysuszenie i pękanie skóry oraz problemy gastryczne;
- formaldehyd – może być przyczyną rozwoju astmy i innych dolegliwości układu oddechowego; długotrwała ekspozycja na wysokie stężenia może prowadzić do rozwoju nowotworów nosa i gardła;
- benzen – wywołuje bóle głowy i jadłowstręt; w wyższych dawkach może kumulować się w mózgu i powodować objawy narkotyczne; podrażnia drogi oddechowe, może uszkadzać szpik kostny;
- d-limonen – podrażnia skórę i oczy, wywołuje alergie;
- ftalany – mogą powodować zaburzenia endokrynologiczne tarczycy czy układu rozrodczego; przyczyniają się do powstawania astmy oraz bólów głowy;
- styren – drażni błony śluzowe; w większych stężeniach może negatywnie działać na ośrodkowy układ nerwowy, powodując zawroty głowy, senność, zaburzenia świadomości i równowagi; w skrajnych przypadkach zatrucie może być śmiertelne; jest to potencjalnie rakotwórczy związek;
- toluen – długotrwała ekspozycja może wywołać zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego (zmęczenie, euforia, problemy z koordynacją, senność, bóle głowy); kumuluje się w mózgu, wątrobie i nerkach, powodując uszkodzenie tych organów;
- ksyleny – wywołują bóle i zawroty głowy, zaburzenia wzroku, równowagi i koordynacji; mogą prowadzić do wystąpienia bólu żołądka, chorób skóry i zmian w morfologii krwi.
Nie kupuj produktów zawierających powyższe substancje, jak również tych, których pochodzenia nie potrafisz zweryfikować. Nie wszystkie produkty oznaczone jako EKO czy BIO mają bezpieczny skład.
Odświeżacze powietrza – zdrowsze alternatywy
Istnieje wiele sposobów na bezpieczne wprowadzenie zapachów do domu, np. naturalne olejki eteryczne, świece, kadzidełka, kwiaty i zioła.
Olejki eteryczne sto ciekłe, lotne substancje zapachowe pozyskiwane z roślin. Można ich używać w aromaterapii lub dodać do domowych świec i sprayów.
Kolejną zdrowszą alternatywą są kwiaty i zioła hodowane w domu. Ciekawym sposobem jest również stworzenie saszetek z ziołami, które staną się naturalnym środkiem do odświeżania powietrza. Wystarczy wypełnić specjalne woreczki siatkowe suszonymi płatkami kwiatów, ziołami lub wiórami drzewnymi. Saszetki te będą również odpowiednie do ochrony ubrań przed molami.
Jeśli preferujesz świece, wybieraj te wykonane z niebielonego wosku pszczelego lub wosku sojowego, bez metalowych knotów. Niestety zdecydowana większość świec wykonana jest z wosku parafinowego (pochodnej ropy naftowej).
Naturalnym produktem niwelującym nieprzyjemny zapach jest soda oczyszczona. Wystarczy zostawić małe miseczki z sodą oczyszczoną na kilka dni np. w lodówce lub wsypać ten proszek na dno pojemników na śmieci.
Chcesz zrobić domowy odświeżacz powietrza w sprayu? Wybierz ulubiony olejek eteryczny lub naturalny ekstrakt, np. z wanilii, lawendy. Do butelki wlej szklankę wody i rozpuść w niej pół łyżeczki sody. Dodaj kilka kropli ekstraktu lub olejku, całość dokładnie wymieszaj, zakręć butelkę.
Przeczytaj również:
Nie tylko piękny zapach. Przegląd olejków eterycznych
- Majewski S., Atopowe zapalenie skóry: Astma skórna czy tylko świąd?, Alergia, 2000.
- Sokolovska L., Vysniauskiene J., Tylaite M., Kosmetyki naturalne DIY, Vivante, 2016.