Smalec gęsi a cholesterol – czy pomaga obniżyć jego poziom?
Powszechnie uważa się, że smalec gęsi jest zdrowym tłuszczem, który nie tylko nadaje się do smażenia, ale może także łagodzić objawy przeziębienia. Można go nawet spotkać w sklepach ze zdrową żywnością. Istnieje jednak wiele kontrowersji wokół smalcu – niezależnie od jego odmiany.
Smalec gęsi – wartości odżywcze
- Energia: 900 kcal.
- Tłuszcze: 99,8 g.
- Nasycone kwasy tłuszczowe: 27,7 g.
- Jednonienasycone kwasy tłuszczowe: 56,7 g.
- Wielonienasycone kwasy tłuszczowe: 11 g.
- Cholesterol: 100 mg.
- Witamina E: 2,7 mg.
Smalec gęsi – czym różni się od smalcu wieprzowego?
Skład smalcu gęsiego różni się w pewnym zakresie od smalcu wieprzowego. Zawiera mniej tłuszczów nasyconych i jednocześnie więcej jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, jest również bogatszy w witaminę E. Wydaje się zatem, że spożycie smalcu gęsiego może wywierać mniej niekorzystny wpływ na zdrowie serca i naczyń krwionośnych niż ma to miejsce w przypadku smalcu wieprzowego.
Nie ma jednak żadnych wiarygodnych dowodów naukowych pozwalających sądzić, że smalec gęsi posiada jakiekolwiek wyjątkowe właściwości zdrowotne, które mu się często przypisuje.
Czy smalec gęsi obniża cholesterol?
Smalec gęsi jest dobrym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli tych, za które cenione są oliwa z oliwek, olej rzepakowy, awokado, orzechy laskowe, migdały. Smalec gęsi zawiera jednak dosyć duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Te z kolei niekorzystnie wpływają na poziom cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu) w surowicy krwi oraz nasilają stan zapalny w organizmie. Oznacza to, że regularne włączanie do diety smalcu gęsiego, zwłaszcza w większych ilościach, może sprzyjać rozwojowi chorób układu sercowo-naczyniowego o podłożu miażdżycowym.
Choć smalec gęsi zawiera prawie dwukrotnie mniejszą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych niż masło ekstra i smalec wieprzowy, to jednak jego spożycie prowadzi do wzrostu stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL we krwi. Z tego powodu osoby zagrożone wystąpieniem chorób układu sercowo-naczyniowego powinny całkowicie zrezygnować ze spożycia smalcu i wybierać tłuszcze roślinne (za wyjątkiem oleju kokosowego, palmowego i shea). Osoby zdrowe zaś mogą okazjonalnie włączać do diety małe ilości smalcu gęsiego (nie więcej niż 2 łyżki na dzień), najlepiej nie w postaci smażonej.
Przeczytaj również:
Smalec – co warto wiedzieć?
Źródła:
- Liu A. G., Ford N. A., Hu F. B. i wsp., A healthy approach to dietary fats: understanding the science and taking action to reduce consumer confusion. Nutr J. 2017 Aug 30;16(1):53.
- Schwingshackl L., Bogensberger B., Benčič A. i wsp., Effects of oils and solid fats on blood lipids: a systematic review and network meta-analysis. J Lipid Res. 2018 Sep;59(9):1771-1782.
- Nettleton J. A., Brouwer I. A., Mensink R. P. i wsp., Fats in Foods: Current Evidence for Dietary Advice. Ann Nutr Metab. 2018;72(3):248-254.
- Hooper L., Martin N., Jimoh O. F. i wsp., Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2020 May 19;5(5):CD011737.