Napletek – co to jest i na jakie choroby jest narażony?

Kiedy przeprowadza się usunięcie napletka? 

Obrzezanie to zabieg, który polega na częściowym lub całkowitym usunięciu napletka. Najczęściej jest wykonywany z powodów religijnych lub kulturowych. Czasami jest przeprowadzany z powodów medycznych – zwykle nawracających stulejek, stanów zapalnych czy występowania krótkiego wędzidełka prącia.  

Zabieg wykonany w wieku dziecięcym prawdopodobnie chroni przed wystąpieniem rzadkiego nowotworu – raka prącia.  

Obrzezanie jest procedurą jednodniową przebiegającą w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. U osób obrzezanych nie może rozwinąć się stulejka i nie zbiera się mastka.  

Choroby napletka 

Stulejka 

Stulejka polega na przewężeniu napletka w sposób, który utrudnia lub uniemożliwia jego odprowadzenie. Przyczyną stulejki u dzieci są najczęściej urazy mechaniczne spowodowane zbyt gwałtownym odprowadzaniem napletka. U chłopców do około 5 lat jest uważana za stan normalny, ale spotkana u osób dorosłych jest patologią.  

U dorosłych stulejka spowodowana jest najczęściej niedostateczną higieną lub przewlekłym stanem zapalnym – najczęściej cukrzycą, zapalnymi zmianami bakteryjnymi i grzybiczymi oraz rogowaciejącym zapaleniem żołędzi (BXO).  

Taki stan zapalny powoduje wytworzenie się włóknistego pierścienia na szczycie napletka, który uniemożliwia odsłonienie żołędzi prącia. 

Leczenie stulejki jest zależne od przyczyny. Na infekcje stosuje się antybiotykoterapię lub leki przeciwgrzybicze. W przypadku gdy przyczyna stulejki jest nieinfekcyjna, stosuje się maść sterydową, która zmiękcza skórę napletka i powoduje jego łatwiejsze odprowadzenie. Niekiedy metody te nie są wystarczające i niezbędny jest zabieg operacyjny usuwający zrosty lub obrzezanie. 

Załupek 

Załupek to niemożność sprowadzenia napletka z powrotem na żołądź. Najczęściej jest związany z występowaniem stulejki. Otwór napletka jest zbyt wąski, by sprowadzić go z rowka zażołędnego na żołądź. Tworzy się ciasny pierścień, który blokuje odpływ krwi, powodując niedokrwienie i obrzęk żołędzi.

Leczenie polega na odprowadzeniu napletka w znieczuleniu miejscowym. W przypadku trudności w takim sposobie odprowadzenia można wykonać zabieg operacyjny polegający na nacięciu zwężonego napletka. Istotny jest czas diagnozy i zastosowania leczenia, ponieważ zbyt późna terapia może doprowadzić do martwicy żołędzi. 

Rak prącia  

Najczęściej pierwszym objawem raka prącia jest zmiana wyglądu skóry.  

Skóra może stać się cieńsza i zmienić kolor, ponadto może pojawić się niebolesny guzek lub nadżerka. Zmiany mogą wystąpić w każdym miejscu na prąciu, zwykle jednak dotyczą napletka lub żołędzi.  

Czynnikami ryzyka powstania raka prącia są m.in.: 

• infekcja wirusem HPV,  
• palenie papierosów,  
• leczenie łuszczycy światłem ultrafioletowym (terapia PUVA),  
• AIDS, 
• wiek (wraz z wiekiem ryzyko rozwoju raka prącia rośnie).  

W przypadku podejrzenia raka prącia lekarz może zlecić biopsję i badania obrazowe w celu potwierdzenia diagnozy. Leczenie raka prącia obejmuje leczenie chirurgiczne, radioterapię i chemioterapię. 

Jak zapobiegać chorobom napletka? 

Jednym z najistotniejszych czynników zapobiegających powstaniu chorób napletka jest prawidłowa higiena intymna. Nieobrzezani mężczyźni powinni ściągać napletek, by oczyścić cały narząd. Wypłukiwanie mastki zmniejsza ryzyko zakażeń i powstawania nowotworów. Ważne jest również zaprzestanie palenia tytoniu i unikanie infekcji przenoszonych drogą płciową.  

Prezerwatywy chronią przed wieloma infekcjami (np. przed wirusem HIV), jednak nie pomagają całkowicie zapobiec np. zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).  

Zalecane jest szczepienie chłopców przeciw wirusowi HPV, co chroni zarówno przed chorobami inicjowanymi przez tego wirusa, jak i przed jego dalszym przenoszeniem.  Choroby napletka są zwykle łatwo rozpoznane przez mężczyzn już w początkowym stadium, dlatego po zauważeniu niepokojących objawów i zmian należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Unikanie lub opóźnianie konsultacji medycznej może wiązać się z poważnymi powikłaniami. Należy również pamiętać o metodach zapobiegania chorobom napletka, które istotnie niwelują ryzyko ich wystąpienia. 

Przeczytaj również:
Zapalenie żołędzi prącia i napletka – jak je leczyć domowymi sposobami?