Mikroplastik w żywności. Jak wpływa na zdrowie?

Mikroplastik – czym jest? 

Jest wiele definicji mikroplastiku. Możemy przyjąć, że mikroplastik to maleńkie cząstki plastiku mieszczące się w zakresie 0.1-5.000 µm. Powstaje on w procesie powolnej biodegradacji tworzyw sztucznych i pozostaje w środowisku przez setki lat.

Do powszechnie stosowanych tworzyw sztucznych, które mogą rozpadać się do mikroplastiku, zaliczamy m.in.:

• polietylen (PE),
• polipropylen (PP),
• polistyren (PS),
• poliuretan (UR),
• polichlorek winylu (PVC),
• politereftalan etylenu (PET).

Cząstki plastiku mogą być niewidoczne gołym okiem, przezroczyste lub przybierać kolory. 

Czy wiesz, że każdego roku na świecie produkujemy ponad 300 milionów ton plastiku, a co najmniej 8 milionów ton trafia do oceanów? Tworzywa sztuczne to główny składnik odpadów morskich. Widzisz zatem, jak ogromna jest skala tego zjawiska.

W jaki sposób mikroplastik może dostać się do ludzkiego organizmu? 

Mikroplastik znajdujący się w oceanach w 80% pochodzi z lądu. Są to odpady użytkowe, które dostają się tam za pośrednictwem rzek czy kanałów kanalizacyjnych. Do oceanów przedostaje się również mikroplastik zawarty w kosmetykach.

Mikroplastik mogą zjadać organizmy wodne, przez co przedostaje się on do łańcucha pokarmowego.

Badacze wykryli mikroplastik w:

• owocach morza (głównie),
• miodzie,
• piwie,
• soli kuchennej.

Pojawiają się również doniesienia o tym, że mikroplastik znajduje się w wodach butelkowanych. Największe ryzyko występuje w przypadku butelek PET, a to w nich wodę kupujemy najczęściej.

Mikroplastik może być również obecny w powietrzu. Na kontakt z nim są także narażeni pracownicy firm produkcyjnych. 

Jak mikroplastik wpływa na zdrowie?

Podejrzewa się, że głównymi skutkami zdrowotnymi wynikającymi z narażenia na mikroplastik są:

• skutki oddechowe (w wyniku wdychania),
• skutki trawienne (w wyniku spożycia),
• wystąpienie stresu oksydacyjnego,
• zwiększenie ryzyka wystąpienia nowotworów.

O tym, w jaki sposób mikroplastik na nas wpływa oraz o jego toksyczności decyduje spożyta ilość i charakterystyka cząstek (np. wielkość, kształt).  

Póki co brakuje jednoznacznych dowodów naukowych określających skutki zdrowotne obecności mikroplastiku w organizmie. Nie możemy zatem stwierdzić, jakie dokładnie ryzyko wiąże się z jego spożyciem przez człowieka. Znajomość sposobu przedostawania się mikroplastiku do organizmu i charakterystyka tworzyw sztucznych pomagają wyznaczyć hipotezy i kierunek badań naukowych. Miejmy nadzieję, że w najbliższych latach dowiemy się więcejna ten temat.

Szczególnym zagrożeniem dla naszego organizmu mogą być substancje dodawane w celu poprawienia cech użytkowych plastiku, np. bisfenol A czy ftalany. Bisfenol A może mieć właściwości toksyczne. Zaburza on funkcjonowanie układu hormonalnego. Podobne działanie wykazują ftalany. Oba związki mają negatywny wpływ na rozrodczość.

Bez wątpienia możemy jednak stwierdzić, że mikroplastik przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska.

Czy ilości mikroplastiku zawarte w produktach mogą być szkodliwe?  

Pamiętajmy o tym, że istnieją normy prawne, które gwarantują, że żywność jest bezpieczna. W Polsce obowiązują regulacje ustanowione dla całej Unii Europejskiej. Normy bezpieczeństwa dotyczą wszystkich produktów żywnościowych i są weryfikowane przez systemy kontrolne.

Zwracaj uwagę na etykiety i bądź świadomym konsumentem.

Przeczytaj również:
Szampony w kostce – dlaczego warto je stosować?