Przytulia czepna. Jak ją stosować?

Co to jest przytulia czepna? 

Przytulia czepna (łac. Galium apaline) to roślina jednoroczna z rodziny marzanowatych. Ma długie pędy, które czepiają się innych roślin i pną się po nich. Jest jedną z najcenniejszych roślin leczniczych. 

Przytulia czepna – właściwości 

W lecznictwie wykorzystuje się ziele przytulii czepnej. Zawiera ono wiele cennych składników.  

Zaliczamy do nich: 

• flawonoidy (kwercetyna, izokwercetyna, rutyna) wykazujące działanie przeciwzapalne, 
• alkaloidy, 
• kwasy fenolowe, w tym kwas kawowy, kwas chlorogenowy, 
• kumaryny o działaniu przeciwobrzękowym, przeciwbakteryjnym i uspokajającym, 
• garbniki o działaniu przeciwbakteryjnym, 
• taniny wspierające układ odpornościowy, 
• glikozydy wzmacniające pracę serca, 
• saponiny o działaniu antyseptycznym, 
• witaminę C wspierającą układ odpornościowy, 
• antrachinony korzystnie wpływające na układ moczowo-płciowy, 
• sole mineralne i olejek eteryczny. 

Jakie zastosowanie ma przytulia czepna? 

Przytulia czepna znalazła zastosowanie w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń: 

• chorób układu moczowego (dzięki właściwościom moczopędnym), 
• zaburzeń pracy układu limfatycznego (wspiera pracę węzłów chłonnych), 
• nadciśnienia tętniczego i zaburzeń pracy serca, 
• profilaktyce miażdżycy oraz żylaków i hemoroidów, 
• regulacji pracy układu metabolicznego, 
• detoksykacji organizmu (pomaga zmniejszyć obrzęki i usunąć nadmiar wody z organizmu), 
• poprawie samopoczucia i wzmacnianiu witalności, 
• jako wsparcie terapii problemów skórnych (egzema, łuszczyca, owrzodzenia, oparzenia, trądzik). 

Przytulia czepna a właściwa – różnice 

W Polsce istnieje około 20 gatunków przytulii. Przytulia czepna najczęściej jest mylona z przytulią właściwą, która także wykazuje właściwości lecznicze.  

Oba rodzaje najłatwiej odróżnisz po kolorze kwiatów. Kwiaty przytulii czepnej mają kolor biały lub zielonkawo-biały. Przytulia właściwa zazwyczaj ma kwiaty barwy żółtej.  

Dodatkowo przytulia czepna ma liczne haczykowate szczecinki, którymi może przyczepiać się do innych roślin czy ubrań. 

Przytulia czepna – jak stosować? 

Surowcem leczniczym jest ziele przytulii czepnej. Możesz z niego w łatwy sposób przygotować napar, odwar, płukankę, nalewkę czy leczniczą kąpiel. Wysuszone ziele możesz także wykorzystać do sporządzenia maści lub jako dodatek do dań, np. zup, mięs, gulaszu czy sałatek. Również młode pędy tej rośliny są jadalne i możesz je wykorzystać w kuchni.  

Na rynku znajdziesz także gotowe suplementy diety zawierające ekstrakt z ziela przytulii. Występują one w postaci tabletek lub kapsułek. 

Przytulia czepna – kiedy zbierać? 

Ziele przytulii czepnej najlepiej zbierać od wczesnej wiosny (kwiecień-maj) do początku jesieni (wrzesień). Jej duże skupiska znajdziesz na podmokłych terenach, które dodatkowo są porośnięte krzakami lub innymi wysokimi roślinami. Ze względu na obecność haczykowatych szczecinek na łodydze i liściach podczas zbiorów stosuj rękawiczki ochronne.  

Unikaj zbierania przytulii czepnej z plantacji czy pól uprawnych ze względu na ryzyko narażenia na pestycydy. 

Przytulia czepna – jak suszyć? 

Ziele przytulii czepnej rozłóż na suchym podłożu, np. płótnie czy folii. Pamiętaj, aby warstwa była cienka, by roślina dobrze się ususzyła. Ułóż ziele w suchym, ale przewiewnym pomieszczeniu, bez dostępu do słońca. 

Przytulia czepna – jak pić? 

Sporządzenie domowego naparu z przytulii czepnej jest bardzo proste. 1-2 łyżki suchego ziela zalej szklanką wrzącej wody. Pozostaw pod przykryciem na ok. 20 minut. Napar wystudź. Wypij go bezpośrednio po przygotowaniu. Napar możesz pić 3 razy dziennie.

Aby przygotować nalewkę z ziela przytulii, wsyp do słoika 50 g suchego surowca i zalej 400 ml wódki. Odstaw słoik w suche i ciemne miejsce. Co jakiś czas delikatnie nim potrząśnij. Nalewkę możesz spożyć po minimum 10 dniach. 

Przytulia czepna – jak długo stosować? 

Napar i odwar sporządzony z ziela przytulii czepnej możesz spożywać przez 2-3 miesiące. Następnie zrób co najmniej miesięczną przerwę. 

Przytulia czepna – szkodliwość 

Przytulia czepna ma wyjątkowe właściwości lecznicze. Jednocześnie jest chwastem, który powoduje spore straty w rolnictwie, zwłaszcza w przypadku zbóż ozimych. Przytulia czepna wplątuje się w rośliny, przez co ogranicza im dostęp do światła, a także zmniejsza ich odporność na zakażenia różnymi chorobami o podłożu grzybiczym.  

Dodatkowo stanowi jedno z głównych źródeł pożywienia dla mszyc, które sieją spustoszenie na wielu plantacjach. Przytulia pospolita jest także niebezpieczna dla zwierząt hodowlanych. Wpływa niekorzystnie na ich przewód pokarmowy.  

Wszystko to sprawia, że w wielu regionach Polski przytulia czepna jest zwalczana poprzez zastosowanie środków ochrony roślin. 

Przytulia czepna – przeciwwskazania i skutki uboczne 

Stosowanie preparatów z ziela przytulii czepnej jest przeciwwskazane u: 

• małych dzieci,  
• kobiet w ciąży i w trakcie karmienia piersią, 
• osób stosujących przewlekle leki przeciwzakrzepowe, moczopędne i na nadciśnienie tętnicze.  

Jeśli wykazujesz nadwrażliwość na składniki zawarte w surowcu, również unikaj tej rośliny. 

Po zastosowaniu przytulii czepnej w nadmiarze możesz zaobserwować:

• nudności, 
• bóle brzucha, 
• wysypkę skórną. 

Przeczytaj również:
Zioła na nadciśnienie – które można stosować, a których unikać?
Odwar, napar, macerat – czym się od siebie różnią?