Biegunka po kawie – czy powinno się tym martwić?

Dlaczego po kawie może wystąpić biegunka? 

Kawa, poza działaniem pobudzającym na organizm człowieka, ma również wpływ na pracę układu pokarmowego. Spożycie kawy, dzięki zawartości związków aktywnych, np. kofeiny, wiąże się ze wzrostem perystaltyki jelit i nasileniem wydzielania kwasów żółciowych, co tłumaczy fakt, że wiele osób po spożyciu kawy doświadcza konieczności wizyty w toalecie.  

Wpływ kawy na występowanie biegunki powiązano również z działaniem gastryny – hormonu produkowanego przez komórki żołądka. Gastryna pobudza perystaltykę przewodu pokarmowego, kurczy dolny zwieracz przełyku, dając sygnał, że żołądek jest pełen, co ma wpływ na pobudzanie całego układu pokarmowego do pracy, zwłaszcza do wzmożonej pracy jelit. 

Biegunka po kawie – czy jest powód do zmartwień?  

Wystąpienie biegunki czy innych zaburzeń żołądkowo-jelitowych po kawie jest zjawiskiem naturalnym. Gorzej, jeśli po spożyciu kawy czujemy się źle i utrudnia nam to normalne funkcjonowanie, a objawy ze strony przewodu pokarmowego są bardzo nasilone. Jeśli tak się dzieje, najlepiej wówczas skonsultować się z lekarzem w celu dalszej diagnostyki – być może przyczyną dolegliwości jest zespół jelita drażliwego czy inne schorzenia przewodu pokarmowego.  

Biegunka po kawie z mlekiem – czy to ona jest problemem? 

Inną sytuacją jest występowanie biegunki po kawie z mlekiem – wówczas może to być sygnał o nietolerancji laktozy. Laktoza należy do dwucukrów naturalnie występujących w mleku, do jej metabolizmu w organizmie człowieka niezbędny jest enzym laktaza, który zanika wraz z wiekiem. W wyniku niemożności rozkładu laktozy w przewodzie pokarmowym człowieka dochodzi do jej fermentacji, a w konsekwencji do przykrych objawów takich jak bóle brzucha, biegunki czy wzdęcia.  

Rozwiązaniem tego problemu może być spożywanie mleka bez laktozy lub napojów roślinnych.  

Jeśli problem dolegliwości żołądkowych się wyciszy, być może za te dolegliwości odpowiedzialna była laktoza obecna w mleku. Jeśli natomiast nadal obserwujemy nasilenie dolegliwości, najlepszym wyborem będzie konsultacja lekarska w celu ustalenia możliwych przyczyn dolegliwości.  

Inne przyczyny biegunki po kawie  

Jeśli kawa jest spożywana rano, w formie pierwszego posiłku, normalną kwestią jest wzrost ruchów jelit po jej spożyciu i konieczność skorzystania z toalety. Dzieje się tak, gdyż organizm dostaje sygnał do rozpoczęcia pracy przewodu pokarmowego. Dostanie się kawy do żołądka powoduje nasilenie ruchów jelit, jest to tak zwany odruch żołądkowo-okrężniczy.  

Jedno z badań przeprowadzonych na 99 zdrowych ochotnikach wykazało, że spożycie kawy – zarówno kofeinowej, jak i bezkofeinowej – wiąże się ze wzmożoną aktywnością motoryczną okrężnicy, co wiąże się z koniecznością wypróżnienia się. Działo się tak po upływie około 4 minut od spożycia kawy, co tłumaczy, że konieczność skorzystania z toalety po kawie nie jest niczym nadzwyczajnym. Gorzej, jeśli obserwuje się nasilenie dolegliwości, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie – wówczas należy poddać się dalszej diagnostyce.  

Inną przyczyną dolegliwości żołądkowo-jelitowych po kawie może być obecność wosków na powierzchni zmielonych ziaren kawy, które działają drażniąco na przewód pokarmowy, są trudne do strawienia i mogą powodować przykre dolegliwości, w tym biegunki.  

Co zrobić w przypadku biegunki po kawie? 

Występowanie biegunki po kawie w wielu przypadkach nie jest niczym nadzwyczajnym, zwłaszcza jeśli kawa jest pierwszym dostarczanym posiłkiem w godzinach porannych. 

W przypadku biegunek po kawie z mlekiem, należy wyeliminować je na rzecz mleka bez laktozy lub napoju roślinnego, gdyż być może przyczyną dolegliwości jest nietolerancja laktozy.  

Za drażniące działanie kawy może być również odpowiedzialna kofeina, tak więc można również spróbować kawy bezkofeinowej i obserwować, czy dolegliwości ustąpią. 

Niepokojącą kwestią jest nasilenie dolegliwości, które utrudniają nam normalne funkcjonowanie. Powinno się nam wówczas zapalić czerwona lampka. Niepokojące objawy należy wówczas skonsultować z lekarzem, który może zlecić dalsze badania w celu diagnostyki.  

Rozwolnienie po kawie – o czym jeszcze pamiętać? 

Jeśli przyczyną nasilonych dolegliwości rzeczywiście jest kawa – można rozważyć stosowanie kawy rozpuszczalnej, która zawiera mniej drażniących przewód pokarmowy wosków. Kolejnym sposobem jest włączenie innych napojów pobudzających, które mogą mniej podrażniać przewód pokarmowy – wśród nich można wymienić zieloną herbatę czy yerba mate.  

Można również rozważyć spożywanie kawy dopiero po pierwszym posiłku, nie na czczo, co zmniejszy bezpośredni kontakt substancji drażniących obecnych w kawie na błonę śluzową przewodu pokarmowego. 

Zawsze należy obserwować organizm, jeśli pojawia się biegunka czy inne objawy ze strony przewodu pokarmowego, gdyż mogą one świadczyć o różnej przyczynie ich wystąpienia. Niekiedy podłożem mogą okazać się choroby przewodu pokarmowego, jak na przykład zespół jelita drażliwego, dlatego też w przypadku dokuczliwych dolegliwości warto skonsultować się z lekarzem. 

Przeczytaj również:
Biegunka po antybiotykach – wszystko, co musisz wiedzieć!