Black Friday. Jak kupować, by nie zwariować?
Ze wszystkich stron atakuje Cię hasło „Black Friday”? Obawiasz się, że obudzi się w Tobie instynkt łowcy i dasz się ponieść emocjom? Dowiedz się, jak kupować z głową!
Skąd wywodzi się Black Friday i kiedy wypada?
Tradycja „święta zakupów” pojawiła się w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku. Mieszkańcy amerykańskich miast chętnie brali udział w czwartkowych paradach organizowanych z okazji Dnia Dziękczynienia. Choć sklepy były tego dnia zamknięte, sprytni sprzedawcy przygotowywali atrakcyjne witryny i prześcigali się w obniżaniu cen produktów. Amerykanie skuszeni promocjami często brali kolejnego dnia wolne, by móc wybrać się na zakupy.
Pojęcie „Black Friday” po raz pierwszy pojawiło się w latach sześćdziesiątych XX wieku. Nazwa ta według niektórych źródeł nawiązuje do tuszu używanego przez sprzedawców. Czarny kolor oznaczał wysokie dochody, a czerwony straty. Druga teoria mówi o feralnym piątku 1961 r., kiedy policja nie mogła poradzić sobie z ogromnymi utrudnieniami w ruchu drogowym. Było to spowodowane tłumami spieszącymi się na zakupy.
Święto zakupów z czasem dotarło również do Europy. Choć tradycyjnie „Black Friday” trwał tylko jeden dzień, dziś wiele sklepów oferuje promocje przez cały „Black Week” lub nawet cały listopad. Przed laty promocje obejmowały głównie elektronikę, a obecnie dotyczą już niemal każdej branży. Bardzo atrakcyjne ceny zachęcają do spontanicznych zakupów.
Coraz większą popularność zyskuje też „Cyber Monday”, poświęcony promocjom w sklepach internetowych.
Jak działają na nas zakupy?
Często to nie sam przedmiot sprawia nam radość, ale emocje, które towarzyszą jego zakupowi.
Odpowiadają za to hormony:
- dopamina – aktywuje układ nagrody w mózgu, a więc wywołuje uczucie zadowolenia i spełnienia, m.in. gdy oczekujemy na coś przyjemnego (np. na paczkę od kuriera);
- serotonina – hormon szczęścia, który wpływa na nasz stan emocjonalny. Jego poziom podnosi się np. podczas zakupów, wręczania prezentów itp.;
- adrenalina – hormon, który towarzyszy nam nie tylko w sytuacji zagrożenia życia, ale także kiedy podejmujemy szybkie decyzje lub nie możemy się czegoś doczekać.
Pod ich wpływem odczuwamy radość, ekscytację, a nawet euforię. Może pojawić się także uczucie ulgi i odprężenia. Przyjemności dostarczają nam nie tylko zakupy dla siebie, ale także dla bliskich. Od tych pozytywnych, ale krótkotrwałych stanów możemy się jednak uzależnić.
Warto jednak pamiętać, że sprzedawcy wykorzystują mechanizmy psychologiczne: ograniczony czas trwania promocji („Tylko dziś!”), odliczanie czy sztuczne ograniczenia zapasów („Zostało 5 sztuk”). Wszystko to ma pobudzić emocje i zachęcić do impulsywnych decyzji.
Jak się przygotować do Black Friday?
Możesz uniknąć stresu i nieprzemyślanych wydatków, jeśli skorzystasz z poniższych rad.
Przygotuj wcześniej listę zakupów
- Postaw na sprawdzone produkty. Być może Twój ulubiony krem niedługo się skończy?
- Pomyśl o prezentach świątecznych, by na pewno zdążyć przed Wigilią.
- Skorzystaj z okazji, by wypróbować nowości.
Sprawdź opinie o produktach
Dowiedz się, co inni myślą o produktach, które chcesz kupić. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku nowości.
Zwróć uwagę na informację o najniższej cenie z ostatnich 30 dni
Zgodnie z unijną dyrektywą Omnibus z 2019 roku, każdy sprzedawca ma obowiązek podać ją przy przecenionym produkcie. Dzięki temu łatwiej rozpoznasz, czy obniżka jest rzeczywista, czy tylko pozorna. To szczególnie ważne w okresie „Black Friday”, kiedy niektórzy sprzedawcy próbują manipulować cenami.
Trzymaj się zaufanych marek, firm i sklepów internetowych
W tym czasie może pojawić się wielu nowych sprzedawców. Mogą oni kusić bardzo niskimi cenami, chcąc przyciągnąć Twoją uwagę. Zweryfikuj datę założenia sklepu i opinie innych klientów.
Uważaj na własne bezpieczeństwo w sieci
Zwiększ swoją czujność podczas zakupów online. Black Friday to czas, gdy będziesz otrzymywać jeszcze więcej maili, powiadomień i SMS-ów zachęcających do zakupów. Nie klikaj w przypadkowe treści i linki. Uważaj, komu przekazujesz swoje dane osobowe i używaj bezpiecznych metod płatności.
Nie czekaj do ostatniej chwili
Wiele firm wprowadza promocje nawet tydzień wcześniej. Zwykle dotyczy to sklepów internetowych. Zakupy z wyprzedzeniem zaoszczędzą Ci wiele nerwów.
Postaw na zakupy online
Jest to dużo szybsze i bardziej komfortowe niż wizyta w galerii handlowej. Dzięki temu unikniesz tłumów i zaoszczędzisz czas. Ograniczysz również ryzyko złapania jesiennej infekcji. Zostań w domu i kupuj z głową.
Przeczytaj również:
Prezentownik świąteczny. Jakie podarunki ucieszą Twoich bliskich?
