Cytykolina. Sposób na sprawny umysł?
Substancje, które zwiększają zdolności intelektualne, ułatwiają uczenie się i zapamiętywanie? Jednym ze związków chemicznych o takim potencjalnym działaniu jest cytykolina. Sprawdź, co warto o niej wiedzieć.
Czym jest cytykolina?
Cytykolina (citicoline) to substancja naturalnie wytwarzana w organizmie. Jest składnikiem fosfolipidów budujących błony komórkowe. Dostępna jest głównie w postaci suplementów diety. Jedyny lek z cytykoliną jest dostępny na receptę. Wskazania do jego stosowania to zaburzenia poznawcze wynikające np. z udaru mózgu lub uszkodzeń czaszki. Po wchłonięciu do organizmu z cytykoliny powstaje cholina – składnik budulcowy błon komórkowych neuronów.
Cytykolina – właściwości
Według badań cytykolina:
- pobudza biosyntezę fosfolipidów błon komórkowych neuronów, przez co poprawia neurotransmisję (proces przekazywania informacji w układzie nerwowym);
- podnosi poziom substancji regulujących metabolizm neuronów i zapobiega ich starzeniu się;
- hamuje nadmierną reakcję zapalną i wytwarzanie wolnych rodników w organizmie (które niszczą komórki mózgu).
Cytykolina może zwiększać koncentrację, koordynację ruchową, spostrzegawczość i pamięć.
Cytykolina – zastosowanie
Cytykolina ma wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego, dlatego może być przyjmowana przez osoby zdrowe, które chcą poprawić swoje zdolności intelektualne. W jednym z badań klinicznych podawano cytykolinę zdrowym osobom, które miały trudności z zapamiętywaniem. Przyjmowanie tej substancji przez 3 miesiące spowodowało istotny wzrost „pojemności” ich pamięci.
W innym badaniu oceniano wpływ cytykoliny na zdolności ruchowe i koncentrację u nastolatków. W tym celu wykorzystano test, w którym badana osoba musiała naciskać klawisz wybranym palcem. Uczestników podzielono na dwie grupy – jedna otrzymywała placebo, a druga cytykolinę. Wyniki uzyskane w czasie powyższych testów na początku eksperymentu nie różniły się pomiędzy grupami. Jednak po 28 dniach osoby suplementujące cytykolinę uzyskały istotnie lepsze wyniki. Wskazywałoby to na korzystne właściwości cytykoliny w zakresie poprawy umiejętności motorycznych.
Cytykolina może być stosowana także u osób chorych jako dodatek do leczenia podstawowego. Istnieją badania, w których osoby chore na otępienie (np. chorobę Alzheimera) dzielono na dwie grupy. Jednej podawano cytykolinę, a drugiej placebo. Po kilku miesiącach stosowania grupa przyjmująca cytykolinę uzyskiwała istotnie lepsze wyniki w testach oceniających podstawowe funkcje poznawcze, takie jak pamięć, mowa czy kojarzenie faktów.
Cytykolina może być przyjmowana:
- po udarze mózgu i urazach głowy,
- w urazowych uszkodzeniach nerwów obwodowych oraz w neuropatiach,
- wspomagająco w kroplach do oczu stosowanych w leczeniu jaskry.
Cytykolina – skutki uboczne i przeciwwskazania
Skutki uboczne są zwykle rzadkie i łagodne.
Obejmują:
Nie stosuj cytykoliny, jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią. Substancji nie powinny przyjmować również dzieci. Wynika to przede wszystkim z braku dostępnych badań dotyczących bezpieczeństwa.
Przeczytaj również:
Melatonina. Cudowny lek na bezsenność?
- Jasielski P., Piędel F., Piwek M. i in., Application of Citicoline in Neurological Disorders: A Systematic Review, Nutrients, 2020.
- Grieb P., Neuroprotective properties of citicoline: facts, doubts and unresolved issues. CNS Drugs. 2014, s. 185-93.
- Kowal P., Zastosowanie cytykoliny w chorobach układu nerwowego, Polski Przegląd Neurologiczny, 2016, s. 42-45.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Proaxon mg/ml, roztwór doustny.
- Synoradzki K., Grieb P.: Citicoline: a superior form of choline? Nutrients, 2019.
Czy proaxon może przyjmować nastolatek.
Jest to lek na receptę, o jego zleceniu decyduje lekarz.