Angiolog. Czym zajmuje się ten lekarz?

Angiolog – co to za lekarz? 

Angiolog to lekarz specjalizujący się w zakresie angiologii (z gr. angeion – naczynie i logos – nauka), czyli dziedziny medycyny zajmującej się układem naczyniowym. W zależności od płynu krążącego w naczyniach w organizmie człowieka wyróżniamy naczynia krwionośne (krąży w nich krew) i naczynia limfatyczne, inaczej chłonne (krąży w nich limfa/chłonka). Naczynia krwionośne dzielimy ze względu na budowę i funkcje na tętnice, naczynia włosowate i żyły.  

Angiologia w Polsce to stosunkowo młoda specjalizacja. Lekarzem angiologiem można zostać po odbyciu 5-letniej specjalizacji w systemie modułowym (3 lata interny + 2 lata angiologii) lub po 2 latach w przypadku lekarzy posiadających już specjalizację z chorób wewnętrznych albo chirurgii naczyniowej.  

Angiolog a chirurg naczyniowy 

Angiologia to specjalizacja będąca dziedziną chorób wewnętrznych (interny). Zatem angiolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem nieoperacyjnym chorób naczyń. Chirurg naczyniowy również zajmuje się diagnostyką, ale przede wszystkim operuje naczynia, np. tętniaki aorty i tętnic obwodowych, żylaki, poszerza i udrażnia światło naczyń krwionośnych, np. zwężonych miażdżycowo. Angiolog może być jednocześnie chirurgiem naczyniowym. Te dwie specjalizacje się nie wykluczają.  

Angiolog a flebolog 

Flebolog zajmuje się leczeniem chorób żył, m.in. żylaków czy zapalenia żył. W Polsce nie jest to odrębna specjalizacja lekarska. Zajmują się tym angiolodzy, chirurdzy naczyniowi i lekarze innych specjalności. 

Kiedy warto udać się do angiologa? 

Skonsultuj się z angiologiem w przypadku m.in.: 

• braku tętna na tętnicach rąk i nóg, 
• bólu nóg podczas chodzenia, który ustępuje w spoczynku (tzw. chromanie przestankowe), 
• pajączków i żylaków nóg, 
• częstych skurczów mięśni łydek, 
• uczucia ciężkich nóg po długim przebywaniu w pozycji siedzącej lub stojącej, 
• wieczornych obrzęków kostek i stóp, 
• niepokojących przebarwień skórnych, 
• uczucia mrowienia, drętwienia lub braku czucia w nogach, 
• zimnych dłoni i stóp, 
• ciężko gojących się ran w obrębie podudzi. 

Konsultacja angiologiczna jest często wskazana u pacjentów z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko zaburzeń ze strony naczyń. Przykładem mogą być osoby chore na cukrzycę, u których występuje znacznie większe ryzyko rozwoju miażdżycy (makroangiopatia) oraz zaburzeń ze strony małych naczyń (mikroangiopatia), co może skutkować m.in. pojawieniem się stopy cukrzycowej. 

Angiolog – jakie choroby diagnozuje? 

Angiolog może zdiagnozować: 

• miażdżycę tętnic (powoduje powikłania zakrzepowo-zatorowe i niedokrwienie rąk i nóg, mózgu, serca i innych narządów), 
• tętniaki (poszerzenia tętnic), 
• zapalenia naczyń (infekcyjne i autoimmunologiczne), 
• chorobę i zespół Raynauda (napadowe blednięcie palców rąk lub stóp pod wpływem zimna, emocji lub bez żadnej uchwytnej przyczyny), 
• zatory, w tym zatorowość płucną, 
• zakrzepicę tętniczą, 
• żylną chorobę zakrzepowo-zatorową, 
• przewlekłą niewydolność żylną (pajączki naczyniowe, żylaki, owrzodzenia żylakowate podudzi), 
• nadciśnienie tętnicze, 
• nowotwory układu naczyniowego; 
• powikłania naczyniowe chorób metabolicznych, w tym cukrzycy (stopę cukrzycową),  
• wady wrodzone i uwarunkowane genetycznie choroby naczyń, 
• zaburzenia układu krzepnięcia,  
• narządowe powikłania chorób naczyń, 
• choroby układu chłonnego (przewlekła niewydolność oraz choroby zapalne układu chłonnego), 
• rany przewlekłe z zaburzeniami ukrwienia. 

Metody leczenia w angiologii 

Angiolog po ustaleniu diagnozy decyduje o leczeniu, które może obejmować: 

• leczenie zachowawcze – polega na modyfikacji stylu życia przez pacjenta (zalecenia odnośnie wysiłku fizycznego, zmiany diety, redukcji masy ciała, rzucenia palenia), leczeniu farmakologicznym (np. leki obniżające ciśnienie i stężenie cholesterolu oraz trójglicerydów, przeciwzakrzepowe, uszczelniające naczynia krwionośne) czy kompresjoterapii (leczenie uciskowe stosowane w przewlekłej niewydolności żylnej); 
• leczenie małoinwazyjne – często stosowane w przypadku niewydolności żylnej (pajączki naczyniowe, żylaki) przy użyciu lasera lub skleroterapii (polega na podaniu środka chemicznego do światła naczynia w celu wywołania włóknienia i zarośnięcia naczynia); 
• leczenie inwazyjne – w tym przypadku wymaga ono najczęściej udziału chirurga naczyniowego i obejmuje m.in. wszczepianie stentów czy udrażnianie i rekonstrukcję tętnic. 

Jak przygotować się do wizyty u angiologa? 

Wizyta u angiologa zwykle nie wymaga specjalnego przygotowania. Zabierz ze sobą pełną dokumentację medyczną – szczególnie wyniki ostatnich badań obrazowych i laboratoryjnych oraz listę przyjmowanych leków. 

Jak przebiega wizyta u angiologa? 

Zwykle wizyta u angiologa składa się z takich samych elementów jak każda wizyta lekarska.

Należą do nich:

• badanie podmiotowe – lekarz dokładnie zbiera wywiad, szczególnie w kierunku objawów i czynników ryzyka chorób naczyń; 
• badanie przedmiotowe – specjalista osłuchuje i ogląda pacjenta, bada go palpacyjnie ze szczególnym uwzględnieniem oceny układu naczyniowego; 
• badania dodatkowe – angiolog może zlecić badania laboratoryjne (np. morfologię krwi, parametry układu krzepnięcia, lipidogram itp.) lub obrazowe (np. arteriografię, flebografię, angio-TK, angio-MR itp.). Niektóre z nich, np. USG-Doppler, może wykonać samodzielnie w gabinecie. Badanie USG-Doppler to jedno z podstawowych badań, które pozwala ocenić przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. 

Na podstawie wyników badań angiolog stawia diagnozę i decyduje o dalszym leczeniu lub kieruje pacjenta na konsultację do innych lekarzy, np. chirurga naczyniowego, kardiologa, diabetologa czy reumatologa.