Kolagen. Po czym poznać, że brakuje go w organizmie?

Co to jest kolagen? 

Kolagen to białko, budujące nasze tkanki – skórę, ścięgna, chrząstki, kości, zęby i naczynia krwionośne. Nie bez powodu jest nazywane „białkiem młodości”. Odpowiada za piękny, świeży i młodzieńczy wygląd. Niestety jego naturalna synteza w organizmie spada ok. 25. roku życia. 

Zmniejszona produkcja kolagenu jest procesem naturalnym, ale mogą go przyspieszyć czynniki zewnętrzne, tj. dieta uboga w antyoksydanty, niewystarczające nawodnienie, słaba jakość snu, stosowanie używek, zanieczyszczenie powietrza, ekspozycja na promieniowanie słoneczne. 

Jakie są rodzaje kolagenu? 

Nauka wyróżnia niemal 30 rodzajów kolagenu występujących w ludzkich tkankach. Najistotniejsze dla naszego organizmu są poniższe rodzaje. 

Kolagen typu I 

Występuje głównie w skórze, odpowiada za jej jędrność, elastyczność i nawilżenie oraz niweluje oznaki starzenia. Wspiera również kondycję włosów i paznokci oraz pozytywnie wpływa na regenerację tkanek i przyspiesza gojenie ran.  

Kolagen typu II 

W 90% jest elementem składowym chrząstek stawowych, odpowiada za ich amortyzację i elastyczność. Jest szczególnie polecany dla osób, które zmagają się z dolegliwościami kostno-stawowymi lub chcą im zapobiec. 

Jaka forma kolagenu jest najlepsza i jakie są jego źródła? 

Dwie najczęściej spotykane formy to: 

• hydrolizat kolagenu – kolagen, który został rozłożony na mniejsze cząsteczki (peptydy), co zwiększa jego przyswajalność; jest skuteczny w poprawie kondycji skóry (oraz jej regeneracji), włosów i paznokci. 
• natywny kolagen – zachowuje naturalny kształt cząsteczki, przez co struktura białka jest nienaruszona i w pełni aktywne biologicznie. To forma, która występuje u zwierząt w postaci nierozłożonej. Sprawdza się idealnie w przypadku dolegliwości kostno-stawowych. 

Kolagen może mieć różne źródła pochodzenia: 

• rybi jest najbardziej zbliżony strukturalnie do kolagenu typu I występującego w ludzkiej skórze, dzięki czemu jest dobrze przyswajalny;  
• drobiowy to głównie kolagen typu II, który znajduje się w chrząstkach stawowych i tkankach chrzęstnych drobiu; 
• wołowy obfituje w kolagen typu I i II, korzystnie wpływa na skórę, ścięgna, więzadła i stawy; 
• wieprzowy – wpływa na kondycję stawów i wygląd skóry. 

Jakie są objawy braku kolagenu? 

Zmniejszona synteza kolagenu ma wpływ na różne obszary ludzkiego ciała. Sprawdź, czy zauważasz u siebie zmiany, które mogą świadczyć o niedoborze „białka młodości”. 

Skóra 

Spadek produkcji kolagenu w organizmie przypada na ok. 25. rok życia i już wtedy możesz zauważać pierwsze oznaki starzenia się skóry. Pojawiają się drobne zmarszczki, skóra staje się bardziej sucha i szorstka.  

Z biegiem czasu skóra traci elastyczność, zmarszczki się pogłębiają i powoli zmienia się owal twarzy. Poza niedoborami kolagenu mają na to wpływ także m.in. osłabienie mięśni mimicznych, zmiana objętości tłuszczu podskórnego czy utrata wsparcia szkieletu kostnego. 

Tzw. „trójkąt młodości” (jędrna, napięta skóra twarzy jest trzymana w ryzach i ma formę odwróconego trójkąta) ustępuje miejsca „piramidzie starości”. Na tym etapie skóra na policzkach opada (pojawiają się tzw. „chomiki”), zacierają się linie żuchwy, co daje wrażenie, że większa część skóry jest w dolnej partii twarzy.  

Wiotczenie skóry jest także widoczne m.in. na ramionach i udach. Jest to związane jednocześnie z niedoborami kolagenu oraz osłabieniem struktury skóry i mięśni.   

Badania potwierdzają, że przyjmowanie suplementów diety na bazie kolagenu rybiego służy poprawie struktury skóry. M.in. wpływa na zmniejszenie uszkodzeń oksydacyjnych, poprawę funkcjonalności komórek, rekompensując negatywne efekty wywołane przez promieniowanie UV.

Włosy 

Kolagen jest budulcem skóry, więc także skóry głowy. A to w niej znajdują się mieszki włosowe, z których wyrastają włosy. W związku z tym „białko młodości” może wpływać na ich kondycję. 

Wspiera odbudowę struktury włosów, regeneruje mieszki włosowe osłabione w wyniku stresu oksydacyjnego spowodowanego np. promieniowaniem UV, stanami zapalnymi czy paleniem papierosów, a także nawilża skórę głowy. 

Gdy włosy stają się osłabione, szorstkie, matowe, łamliwe, a do tego nadmiernie wypadają, przyczyną może być spadek syntezy kolagenu. Jest on potrzebny, by wzmocnić ich strukturę oraz przywrócić im miękkość i blask. 

Paznokcie 

Kolagen odpowiada również za wygląd paznokci. Wpływa m.in. na kondycję łożyska paznokcia, czyli części skóry, do której paznokieć jest przytwierdzony. 

Zauważasz, że Twoje paznokcie stały się bardziej łamliwe, matowe lub wolniej rosną, a skóra wokół nich jest wysuszona? Być może jest to spowodowane niedoborem kolagenu. 

Mięśnie, stawy, kości 

Doskwiera Ci uczucie sztywności stawów, strzykanie lub ból mięśni? Dyskomfort ze strony narządu ruchu utrudnia Ci normalne funkcjonowanie? 

Poza brakiem aktywności fizycznej czy źle zbilansowaną dietą, przyczyną może być m.in. niedobór kolagenu. Jego zmniejszona synteza może wpływać na pogorszenie funkcjonowania mięśni, kości i stawów oraz ich bolesność. 

Jak zapobiec utracie kolagenu? 

Nie jesteśmy w stanie zapobiec utracie kolagenu, ale możemy nieco spowolnić ten proces, a jednocześnie wspomóc jego syntezę. 

• Stosuj krem SPF każdego dnia, nawet gdy za oknem jest pochmurno lub pada deszcz. 
• Wzbogać dietę o produkty bogate w kolagen (np. wywar długo gotowany na kościach i kurzych łapkach, tzw. bulion kolagenowy, galaretki mięsne, rybne i owocowe) oraz antyoksydanty (np. owoce jagodowe, zielona herbata, papryka, jarmuż, zielona pietruszka, brokuły).  
• Stosuj suplementy diety z kolagenem i witaminą C, która umożliwia syntezę tego białka.  
• Pamiętaj o nawodnieniu. W ciągu dnia pij wodę z dodatkiem owoców lub napary ziołowe i niesłodzone kompoty. 
• Zrezygnuj z używek, czyli palenia papierosów i spożywania alkoholu. 
• Aktywność fizyczna powinna Ci towarzyszyć każdego dnia. Ruch zwiększa ukrwienie tkanek, przez co dostarcza komórkom składniki odżywcze. Dzięki temu ich aktywność jest stymulowana i może wpłynąć na zwiększoną produkcję kolagenu. 

Dlaczego warto przyjmować kolagen? 

To składnik, którego z wiekiem jest coraz mniej w ludzkim organizmie. Odpowiada za piękny i zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci oraz prawidłowe funkcjonowanie narządu ruchu. 

Czasu nie zatrzymasz, ale możesz wesprzeć swój organizm zgodnie z jego zmieniającymi się potrzebami. Kolagen może Ci w tym pomóc!