Meloksykam – działanie, wskazania, skutki uboczne
Meloksykam to skuteczny lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jego dostępność bez recepty sprawia, że jest to popularny środek znoszący bóle stawowe. Jak powinno się stosować meloksykam?
Czym jest meloksykam?
Meloksykam to lek zaliczany do grupy NLPZ – niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Struktura chemiczna meloksykamu jest zbliżona do piroksykamu, jednak meloksykam jest lekiem nowszym i bezpieczniejszym. Podobnie jak inne leki z grupy NLPZ, meloksykam wykazuje działanie:
- przeciwbólowe,
- przeciwzapalne,
- przeciwgorączkowe.
Substancja ta występuje w wielu preparatach dostępnych zarówno bez recepty (OTC), jak i wydawanych z przepisu lekarza (Rp). Wyróżniamy następujące postacie leków z meloksykamem:
- tabletki,
- tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej,
- roztwór do wstrzykiwań.
Jak działa meloksykam?
Meloksykam, podobnie jak inne leki z grupy NLPZ, działa poprzez hamowanie aktywności enzymu cyklooksygenazy (COX). Enzym ten odpowiada za syntezę prostaglandyn, leukotrienów i tromboksanu. Prostaglandyny natomiast to składowe, które odpowiadają za powstawanie bólu, reakcji zapalnych, a także gorączki.
Wyróżniamy dwie izoformy enzymu cyklooksygenazy w ludzkim organizmie:
- COX-1 – występuje w wielu tkankach, takich jak żołądek, nerki, płytki krwi, naczynia krwionośne;
- COX-2 – występuje w tkankach objętych procesem zapalnym.
Leki z grupy NLPZ różnią się od siebie specyficznością wobec izoform enzymu cyklooksygenazy.
Meloksykam to lek, który działa głównie na drugą izoformę enzymu (COX-2).
Wpływ leku na izoformę COX-1 jest niewielki. Dzięki temu lek jest wygodny w stosowaniu, ponieważ nie dochodzi do silnego blokowania COX-1, a pacjent unika wielu działań niepożądanych. Powinowactwo meloksykamu do COX-2 jest około 10 razy większe niż do COX-1.
Wskazania do stosowania meloksykamu
Preparaty z meloksykamem są wskazane w przypadku:
- krótkotrwałego leczenia zaostrzeń choroby zwyrodnieniowej stawów;
- długotrwałego leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów;
- długotrwałego leczenia zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa.
Meloksykam – przeciwwskazania
Meloksykamu nie powinno się przyjmować, gdy występują:
- uczulenie na meloksykam, substancje pomocnicze występujące w preparacie, a także na jakikolwiek lek z grupy NLPZ;
- czynna lub nawracająca choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy;
- krwawienie z przewodu pokarmowego;
- ciężka niewydolność wątroby;
- ciężka niewydolność nerek;
- niewydolność serca.
Preparatów z meloksykamem nie należy podawać dzieciom i młodzieży do 15. roku życia.
Stosowania meloksykamu powinno się unikać w przypadku przyjmowania innych leków z tej grupy. Nie należy zażywać go długotrwale bez konsultacji z lekarzem.
Podczas stosowania meloksykamu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i innymi schorzeniami układu krążenia należy zachować szczególną ostrożność. Chorzy powinni być pod stałą opieką lekarza, ponieważ długotrwałe stosowanie leków z grupy NLPZ może zwiększać ryzyko zawału serca.
Stosowanie meloksykamu w ciąży i okresie karmienia piersią
- Stosowanie meloksykamu jest przeciwwskazane u kobiet w III trymestrze ciąży.
- Substancji tej nie należy samodzielnie stosować w I i II trymestrze ciąży, a także podczas planowania ciąży. W takich sytuacjach dopuszcza się zastosowanie leku tylko i wyłącznie na wyraźne zlecenie lekarza, gdy stosowanie preparatu uznaje się za konieczne.
- Należy pamiętać, że meloksykam wpływa negatywnie na płodność u kobiet.
Dawkowanie preparatów z meloksykamem
Meloksykam w postaci tabletek do stosowania doustnego należy stosować w dawkach 7,5-15 mg na dobę.
Nie powinno się przekraczać dawki 15 mg, ponieważ nie zwiększy to siły działania i skuteczności leku, a może negatywnie wpłynąć na zdrowie.
Dawkowanie preparatów z meloksykamem warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Tabletki stosuje się w trakcie posiłku, popijając wodą.
Lek należy przyjmować w jednej dawce (raz na dobę).
Meloksykam a interakcje z innymi lekami
Stosując kilka preparatów jednocześnie, warto zasięgnąć opinii lekarza lub farmaceuty. Pomoże to uniknąć niebezpiecznych dla naszego zdrowia interakcji międzylekowych.
Nie zaleca się stosowania meloksykamu jednocześnie z:
- kwasem acetylosalicylowym lub innymi lekami z grupy NLPZ – zwiększa to ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony meloksykamu;
- doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi – może wystąpić zmiana siły ich działania;
- litem – istnieje ryzyko nasilenia działań toksycznych litu;
- metotreksatem – istnieje ryzyko nasilenia działań toksycznych metotreksatu;
- lekami przeciwnadciśnieniowymi i moczopędnymi – występuje ryzyko zmiany skuteczności ich działania;
- kortykosteroidami – istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych;
- cyklosporyną i takrolimusem – występuje ryzyko uszkodzenia nerek;
- antybiotykami z grupy chinolonów – istnieje ryzyko wystąpienia drgawek.
Ponadto kobiety stosujące wkładki wewnątrzmaciczne powinny skonsultować zastosowanie meloksykamu z lekarzem.
Meloksykam – działania niepożądane
Najczęściej występujące działania niepożądane to:
- nudności,
- wymioty,
- niestrawność,
- bóle brzucha,
- wzdęcia,
- biegunka,
- zaparcia,
- zapalenie błony śluzowej żołądka i jamy ustnej,
- krwawienie z przewodu pokarmowego,
- smoliste stolce,
- zapalenie błony śluzowej jelita grubego,
- zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.
Do skutków ubocznych występujące nieco rzadziej zalicza się:
- bóle i zawroty głowy,
- zmęczenie,
- senność,
- zaburzenia nastroju,
- koszmary senne,
- nerwowość,
- zaburzenia widzenia,
- szumy uszne,
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia hematologiczne,
- zaburzenia czynności nerek.
Ponadto, długotrwałe stosowanie meloksykamu w dużych dawkach może zwiększyć ryzyko zawału mięśnia sercowego.
Przeczytaj również:
Problemy ze stawami – co suplementować?
Źródła:
- Zejc A., Chemia Leków – Podręcznik dla studentów farmacji i farmaceutów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Janiec W., Kompendium Farmakologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego: ASPICAM, 15 mg, tabletki.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego: AGLAN 15, 15 mg, tabletki.
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=538.