Odwodnienie w ciąży – objawy, skutki, jak się nawadniać?

Odwodnienie w ciąży – jak rozpoznać? 

Jak wiadomo, woda jest niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bardzo ważne jest zachowanie odpowiedniego bilansu wodnego, gdzie ilość wody wydalanej i przyjmowanej jest w równowadze. W okresie ciąży wzrasta dobowe zapotrzebowanie na płyny – jest to niezbędne do prawidłowego rozwoju płodu, jak i samopoczucia kobiety ciężarnej.  

Odpowiednia ilość płynów jest również istotna przed samym porodem – dzięki ich podaży zwiększa się objętość krwi krążącej, co ma zapobiegać utracie krwi podczas porodu, jak i wspomagać prawidłowe gojenie się ran poporodowych. 

W przypadku nieodpowiedniej podaży płynów dochodzi do ujemnego bilansu wodnego, a tym samym do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.

Objawy odwodnienia w ciąży 

Objawy odwodnienia w ciąży mogą być niespecyficzne, dlatego lepiej zapobiegać odwodnieniu i od początku stosować się do odpowiednich zaleceń odnośnie podaży płynów. Do objawów, które mogą świadczyć o odwodnieniu, można zaliczyć: 

• uczucie wzmożonego pragnienia, 
• bóle głowy, 
• nudności, 
• uczucie znużenia, 
• uczucie osłabienia, 
• spadek koncentracji, 
• suchość błon śluzowych, 
• suchość skóry, 
• zaparcia i osłabioną perystaltykę jelit, 
• intensywną barwę moczu i jego zmniejszone oddawanie. 

Skutki odwodnienia w ciąży 

Odwodnienie w ciąży jest zjawiskiem niebezpiecznym zarówno dla kobiety, jak i rozwijającego się płodu. Odpowiednia podaż płynów jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju płodu – woda przenika z organizmu matki do organizmu płodu przez łożysko. Zachowanie odpowiedniego bilansu wodnego chroni przed rozwojem zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. Odpowiednia podaż płynów sprzyja wydalaniu niekorzystnych produktów przemiany materii, natomiast niedostateczna podaż ma wpływ na osłabienie perystaltyki jelit – powstają wówczas uporczywe zaparcia. Odwodnienie również zwiększa ryzyko powstawania kamicy nerkowej czy zakażeń układu moczowego.

Stan odwodnienia, zwłaszcza w ciąży, jest bardzo niebezpieczny, może prowadzić do zagrożenia życia przyszłej mamy jak i dziecka. 

Jak zapobiegać odwodnieniu w ciąży?

Głównym sposobem na zapobieganie odwodnieniu w trakcie ciąży jest odpowiednia podaż płynów.

W ciąży zwiększa się dobowe zapotrzebowanie na płyny – zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia wynosi ono ok. 2300 ml/dobę.  

Najlepszym sposobem jest regularne spożywanie małych ilości wody. Najlepszym wyborem będzie woda źródlana lub mineralna – niskozmineralizowana. Najlepiej wybierać wody niegazowane, ponieważ gazowane mogą powodować wzdęcia i inne objawy ze strony przewodu pokarmowego.

Zaleca się ograniczyć ilość kawy, jak i mocnej herbaty. Niezalecane są słodzone napoje, które zaburzają gospodarkę glukozowo-insulinową, mogą prowadzić do wzrostu masy ciała w ciąży czy cukrzycy ciążowej. Należy również zaznaczyć, że w II i III trymestrze obserwuje się obniżenie progu odczuwania pragnienia, co dodatkowo zabezpiecza kobietę ciężarną przed ryzykiem odwodnienia. 

Warto pamiętać, że zapotrzebowanie na wodę wzrasta również wraz ze wzrostem temperatury otoczenia – im jest cieplej, tym kobiety w ciąży powinny dostarczać większej ilości płynów. To samo tyczy się również większej aktywności fizycznej. Dieta bogata w błonnik pokarmowy również wymaga większej podaży wody. W przypadku pojawienia się obrzęków, zwłaszcza w III trymestrze ciąży, nie należy ograniczać ilości przyjmowanych płynów, a w razie potrzeby swoje dolegliwości skonsultować z lekarzem. 

Jak nawodnić odwodniony organizm w ciąży? 

Najlepszym wyborem będzie podawanie wody, regularnie, w małych ilościach. Kluczowa jest również zbilansowana dieta, dostarczająca witamin i składników mineralnych, a zwłaszcza odpowiedniej ilości elektrolitów. 

Można również wspomóc się gotowymi elektrolitami do rozpuszczenia w wodzie, dostępnymi w aptekach, jednakże należy przed ich zastosowaniem skonsultować się z lekarzem. W przypadku dużego odwodnienia, o którym może świadczyć zmniejszone oddawanie moczu, omdlenia, drgawki, intensywne wymioty lub biegunka należy skontaktować się z lekarzem lub zgłosić do szpitala, gdyż jest to stan zagrażający życiu matki jak i dziecka.

Przeczytaj również:
Objawy i leczenie zatrucia ciążowego