Olej tamanu – właściwości i zastosowanie

Olej tamanu – co to takiego? 

Calophyllum inophyllum L. (Calophyllaceae), w Polinezji Francuskiej określane jako tamanu, to wiecznie zielone drzewo rosnące głównie wzdłuż morskich wybrzeży. Tradycyjnie z jego owoców (nazywanych również orzechami) pozyskuje się olej. Dojrzałe orzechy suszy się przez ok. 4-6 tygodni na słońcu, a następnie tłoczy z nich na zimno zielono-brązowy olej. Niestety podczas tego procesu otrzymuje się zaledwie ok. 5 litrów produktu ze 100 kg surowca, co przyczynia się do ograniczonej dostępności [1]. 

Jak pachnie olej tamanu?

Olej tamanu charakteryzuje się intensywnym orzechowym zapachem, który nie każdemu odpowiada. W przypadku preparatów z krótszą datą nuta orzechowa może przestać być wyczuwalna, a w jej miejsce może pojawić się charakterystyczny zapach, który przez niektóre osoby jest określany jako zapach rosołu/ kostki rosołowej. 

Olej tamanu – właściwości 

Tym, co wyróżnia olej tamanu, jest jego bogaty skład. Umożliwia on działanie oleju na wielu płaszczyznach, co potwierdzone jest nie tylko tradycyjnym wykorzystaniem w medycynie ludowej, ale również badaniami naukowymi. W ostatnich latach olej tamanu wzbudza coraz większe zainteresowanie badaczy na całym świecie. Do najważniejszych substancji w nim zawartych należą: 

• NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (np. kwas oleinowy i linolenowy) przyczyniające się do poprawy kondycji skóry i włosów, zmniejszające transepidermalną utratę wody i regulujące pracę gruczołów obecnych w skórze; 
• flawonoidy i kumaryny (kwas kalofillowy i kallofilloidyna) odpowiedzialne za działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe czy antybakteryjne, a także redukujące wytwarzanie wolnych rodników; 
• tokoferole działające przeciwutleniająco i nawilżająco na skórę; 
• fitosterole o właściwościach regenerujących i przeciwzapalnych [2, 3]. 

Najważniejszym składnikiem wydaje się kallofilloidyna. Liczne badania naukowe przeprowadzone z wykorzystaniem tej substancji potwierdzają jej aktywność przeciwbakteryjną, przeciwzapalną i przyspieszają gojenie ran [4].  

Olej tamanu – zastosowanie 

Olej tamanu ze względu na swój skład ma szerokie zastosowanie. Szczególnie polecany jest do stosowania miejscowo na zmiany skórne i błony śluzowe. Jest znany głównie ze swojego leczniczego działania w procesie gojenia blizn, co potwierdzają badania.

Może być też wykorzystywany do pielęgnacji włosów i skóry głowy.  

Jego skuteczność potwierdzono w przypadku:  

• atopowego zapalenia skóry, 
• trądziku, 
• blizn, 
• niewielkich ran i podrażnień, 
• obrzęków, 
• opryszczki, 
• łuszczycy, 
• łupieżu, 
• poparzeń słonecznych,
• grzybicy,
• ochrony przed promieniowaniem UV [4-7]. 

W badaniu olejów roślinnych olej tamanu wykazał najwyższy SPF – na poziomie 11 [6]. Należy jednak pamiętać, że taka ochrona przed słońcem może okazać się niewystarczająca. W związku z tym nie zaleca się stosowania oleju tamanu jako kosmetyk przeciwsłoneczny.

Poza wymienionymi wskazaniami olej tamanu jest także wykorzystywany w przemyśle paliwowym jako bio dodatek ograniczający emisję szkodliwych substancji bez wpływu na wydajność silnika [8]. 

Olej tamanu na trądzik 

Trądzik pospolity to przypadłość, z którą boryka się wielu nastolatków, ale nie tylko. Jest to schorzenie związane ze stanem zapalnym, obecnością bakterii i rozwojem ropnych wykwitów.  

Olej tamanu może odgrywać istotną rolę w procesie leczenia trądziku ze względu na właściwości zwalczające wszystkie wymienione przyczyny jego rozwoju.  

W badaniach laboratoryjnych olej tamanu wykazał efektywność podobną do antybiotyku ofloksacyny w stosunku do Propionibacterium acnes, czyli bakterii w głównej mierze odpowiedzialnej za rozwój trądziku [4, 9].  

Olej tamanu – czy można używać do olejowania włosów? 

Ze skórą głowy mogą być związane być problemy, takie jak łupież, łuszczyca czy nadmierne przetłuszczanie się.  

Olej tamanu ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne może skutecznie pielęgnować skórę problematyczną.

Dzięki dużej zawartości drogocennych nienasyconych kwasów tłuszczowych może też poprawić kondycję włosów. Zabieg olejowania wykonany 1-2 razy w tygodniu widocznie odżywi skórę głowy i włosy, nada im blasku i zapobiegnie puszeniu się. Poprawie ulegnie ukrwienie skóry głowy, a dzięki temu praca cebulek włosowych [1].  

Olej tamanu należy nałożyć na włosy, dokładnie wmasować i pozostawić na ok. 10-15 minut. W celu poprawy wchłaniania składników aktywnych na głowę można nałożyć czepek lub ręcznik. Następnie preparat powinno się zmyć przy użyciu delikatnego szamponu.  

Ze względu na intensywny zapach produkty zawierające olej tamanu najlepiej stosować wieczorem.

Ze względu na to, że olej tamanu charakteryzuje się współczynnikiem SPF 11, jego niewielką ilość można zastosować na końcówki włosów w upalny dzień, aby chronić je przed promieniowaniem UV.

Olej tamanu – efekty stosowania 

Do najważniejszych efektów stosowania oleju tamanu możemy zaliczyć:  

• poprawę kondycji skóry i włosów; 
• regenerację i dogłębne nawilżenie skóry; 
• przyspieszenie gojenia się ran; 
• łagodzenie stanów zapalnych; 
• działanie przeciwbakteryjne istotne w terapii trądziku pospolitego; 
• usuwanie wolnych rodników. 

Olej tamanu skrywa w sobie duży potencjał. Może złagodzić wiele problemów związanych ze skórą. Jego walory dostrzegli naukowcy, którzy starają się okryć jego kolejne zastosowania.  

Przeczytaj również:
Olej z nasion marchwi – właściwości i zastosowanie