Przedawkowanie leków na nadciśnienie – jak się objawia i co robić?

Przedawkowanie leków na nadciśnienie – objawy

Przedawkowanie leków to niestety wciąż częsty problem, który dotyka pacjentów. Chorzy często nie chcą czytać informacji zawartych w ulotce oraz nie czują potrzeby usystematyzowania wiedzy na temat zażywanych leków u lekarza lub farmaceuty. Skutki takiego podejścia mogą być niestety bardzo poważne. 

Leki stosowane w terapii nadciśnienia bardzo często są ze sobą łączone, by uzyskać odpowiedni efekt hipotensyjny. Częstą praktyką lekarską jest zatem przepisywanie dwóch lub nawet trzech różnych substancji czynnych, które uregulują ciśnienie. Preparaty przepisywane przez lekarzy często zawierają dwie lub więcej substancji czynnych w jednej tabletce. Producenci dzięki temu oferują pacjentowi wygodę stosowania – w takich sytuacjach nie ma konieczności zażywania kilku tabletek w jednym czasie. Pomimo takich udogodnień wciąż nierzadko zdarzają się przypadki przedawkowania leków na nadciśnienie. Dlatego tak ważnym czynnikiem warunkującym bezpieczeństwo zażywania leków jest skrupulatne czytanie ulotki preparatu. 

Pamiętaj! Zawsze czytaj ulotkę preparatu, który został Ci przepisany. Wszelkie wątpliwości konsultuj z lekarzem lub farmaceutą. 

Objawy, jakie mogą wystąpić na skutek przedawkowania leków hipotensyjnych są zależne od stosowanych preparatów, od tego, czy pacjent jednocześnie stosuje także inne leki oraz od ogólnego stanu zdrowia.  

Najczęstszymi objawami przedawkowania leków na nadciśnienie są: 

• biegunka, 
• nudności, 
• wymioty, 
• bóle głowy, 
• bóle brzucha, 
• zwolnienie akcji serca, 
• niemiarowość tętna, 
• nagłe przyspieszenie akcji serca (częstoskurcz), 
• migotanie komór, które może spowodować zatrzymanie akcji serca, 
• zaburzenia wzroku w postaci widzenia podwójnego, 
• zawroty głowy, 
• omdlenia, 
• niezborność ruchów, 
• senność, apatia, 
• drgawki, 
• duszności. 

Czym grozi przedawkowanie leków na nadciśnienie? 

Skutki przedawkowania leków hipotensyjnych są zależne od tego, czy pacjent równocześnie stosuje także inne środki lecznicze. Leki stosowane w nadciśnieniu mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, takimi jak leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, antybiotyki czy środki antykoncepcji doustnej. Kolejnym czynnikiem odpowiadającym za intensywność objawów przedawkowania jest dawka zażytego leku.  

Im wyższa dawka, tym silniejsze będą objawy przedawkowania.  

Innym ważnym aspektem jest jednoczesne stosowanie używek – alkoholu, papierosów czy substancji narkotycznych wraz z lekami na nadciśnienie.  

Przedawkowanie leków hipotensyjnych oraz zagrożenia z tego płynące zależą od grupy substancji czynnej.  

Najpopularniejsze grupy oraz substancje czynne i objawy ich przedawkowania: 

• inhibitory konwertazy angiotensyny (np. ramipril) – znaczne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, wstrząs, bradykardia, niewydolność nerek, 
• β-adrenolityki (np. bisoprolol, propranolol, nebiwolol) – zwolnienie czynności serca, niedociśnienie tętnicze, skurcz oskrzeli, niewydolność serca, hipoglikemia, 
• agoniści receptora imidazolowego (np. klonidyna) – niedociśnienie, bradykardia, senność, drażliwość, osłabienie, wymioty, hipowentylacja, zwężenie źrenic, 
• leki moczopędne stosowane w terapii nadciśnienia (np. indapamid) – nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego, zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej, hipokaliemia, hiperurykemia (zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi), ostry atak dny moczanowej, 
• antagoniści kanałów wapniowych (np. amlodypina) – rozszerzenie naczyń obwodowych, odruchowa tachykardia (przyspieszenie czynności pracy serca), długotrwałe i silne niedociśnienie, które może prowadzić do wstrząsu. 

Wszystkie te leki wywołują przede wszystkim efekt obniżenia ciśnienia tętniczego. Zatem przedawkowanie powoduje nadmierną hipotensję mogącą prowadzić do licznych zaburzeń pracy organizmu, w tym nawet do śmierci bądź trwałych uszkodzeń narządowych. Należy zwrócić uwagę, że każda z omawianych grup charakteryzuje się dodatkowo typowym dla siebie zagrożeniem, tak jak β-adrenolityki mogące wywołać silny skurcz oskrzeli czy też leki moczopędne, które mogą spowodować zaburzenia elektrolitowe oraz atak dny. 

Co robić, gdy przedawkowało się leki na nadciśnienie? 

Pierwsza pomoc u pacjenta wykazującego objawy przedawkowania leków hipotensyjnych to zapewnienie bezpieczeństwa. Najczęściej konieczna jest wizyta w szpitalu w celu usunięcia nadmiaru leku oraz kontroli pracy organizmu. Gdy pacjent jest przytomny, należy skontaktować się z lekarzem i kontrolować czynność pracy serca, natomiast w przypadku braku przytomności konieczna jest natychmiastowa pomoc specjalistów. Kontrolujmy oddech i natychmiast wezwijmy pogotowie.  

Nie należy bagatelizować problemu, ponieważ nieodpowiednie postępowanie może zakończyć się śmiercią pacjenta. Warto przygotować informacje dotyczące stosowanych leków – nazwę oraz (jeżeli to możliwe) ilość zażytych tabletek. Dzięki tym informacjom lekarz będzie w stanie szybciej udzielić pomocy. Pamiętajmy, że tylko natychmiastowa reakcja może uchronić pacjenta przed poważnymi konsekwencjami. 

Kiedy skorzystać z pomocy specjalisty? 

Pamiętajmy, że nad bezpieczeństwem naszej farmakoterapii czuwa zarówno lekarz, jak i farmaceuta. Są to osoby wykwalifikowane, które udzielą skutecznych rad dotyczących stosowania leków. W przypadku gdy po przeczytaniu ulotki masz jakieś wątpliwości, możesz zapytać farmaceutę o zasady bezpiecznego stosowania leku.  

W przypadku występowania skutków ubocznych, takich jak niedociśnienie, zawroty głowy czy też osłabienie, należy natychmiast skorzystać z pomocy specjalisty. W przypadku złego samopoczucia w pierwszej kolejności należy skonsultować się z lekarzem, który oceni, czy jest to efekt przejściowy, czy wskazana jest zmiana schematu dawkowania lub substancji czynnej. Nie należy odstawiać leku na własną rękę. Wszystkie negatywne skutki zdrowotne należy konsultować ze specjalistą. Na rynku farmaceutycznym istnieje cały szereg preparatów hipotensyjnych należących do różnych grup terapeutycznych. Jeżeli dany lek wykazuje negatywne skutki u pacjenta, należy skontaktować się z lekarzem, który dobierze odpowiedni preparat z innej grupy.   

W przypadku objawów przedawkowania natychmiast wezwij specjalistyczną pomoc. 

Przeczytaj również:
Nadciśnienie tętnicze – jak się je leczy?