Rak nerki. Jakie jest rokowanie?

Rak nerki – objawy

Rak nerki częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Złośliwy nowotwór nerki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych stwierdzanych u osób dorosłych. Może jednak pojawić się na każdym etapie życia. Najwięcej przypadków występuje po 40. roku życia.  

Złośliwy nowotwór nerki zwykle rozwija się skrycie i przez długi czas nie daje żadnych objawów. W związku z tym w momencie jego rozpoznania bardzo często mamy do czynienia z obecnością przerzutów w innych narządach i znacznym zaawansowaniem choroby. 

Do objawów, które mogą wskazywać na rozwój raka nerki, zaliczamy: 

• krwiomocz, czyli pojawienie się krwi w moczu, 
• ból brzucha i w okolicy lędźwi, 
• wyczuwalny guz w jamie brzusznej, 
• chudnięcie, 
• osłabienie, 
• gorączkę i stany podgorączkowe, 
• obrzęki na nogach. 

Rak nerki – rodzaje

Wyróżniamy kilka typów raka nerki. Najczęstszym z nich jest rak jasnokomórkowy (RCC). Stanowi on około 80% wszystkich złośliwych nowotworów nerki.

Do rzadziej występujących zaliczamy m.in.: 

• rak z komórek nabłonka przejściowego dróg moczowych (rak urotelialny),  
• rak brodawkowaty,  
• rak chromofobowy cechujący się dość dobrym rokowaniem, 
• guz Wilmsa (nerczak zarodkowy, nephroblastoma), który występuje w główniej mierze u dzieci. 

Rak nerki – diagnostyka 

Znaczna część nowotworów złośliwych nerek jest wykrywana przypadkowo podczas badania USG jamy brzusznej.

Jeśli lekarz podejrzewa u pacjenta raka nerki, to zwykle zleca dodatkowe badania obrazowe, np. tomografię jamy brzusznej i miednicy czy rezonans magnetyczny tej okolicy. Z reguły wykonuje się także badania krwi, a wśród nich m.in. morfologię i poziom wapnia we krwi.

Niezwykle istotne znaczenie w trakcie diagnostyki ma ocena funkcji nerek za pomocą oznaczenia stężenia kreatyniny we krwi. Na jego podstawie oblicza się wskaźnik GFR.  

Za prawidłowy poziom GFR uznajemy wynik wynoszący 90 ml/min/1,73 m2 lub więcej.  

Wynik poniżej tej wartości może świadczyć o nieprawidłowej pracy nerek. Szczególnie niebezpieczny jest wynik GFR poniżej 60 ml/min/1,73 m2. Czasami w celu sprawdzenia funkcji nerek przeprowadza się również badanie zwane scyntygrafią. 

Aby zlokalizować ewentualne przerzuty raka nerki do innych narządów, wykonuje się różne badania obrazowe. 

Wśród nich możemy wymienić m.in.: 

• tomografię komputerową (TK) głowy, 
• badanie RTG lub TK klatki piersiowej, 
• scyntygrafię kości.  

Rak nerki – leczenie

W przypadku rozpoznania raka nerki najlepszym sposobem leczenia jest operacja. Czasami wycina się tylko część narządu wraz z guzem (tzw. częściowa resekcja nerki). U niektórych pacjentów konieczne jest przeprowadzenie całkowitej nefrektomii, podczas której usuwa się całą nerkę. 

Jeśli postępowanie chirurgiczne nie jest możliwe, to stosuje się tzw. leczenie systemowe.

Opiera się ono na: 

• immunoterapii, czyli lekach działających na układ odpornościowy, 
• leczeniu ukierunkowanym molekularnie, które wpływa na receptory obecne na komórkach nowotworu.   

Klasyczna chemioterapia zwykle nie jest stosowana ze względu na jej niską skuteczność w walce z rakiem nerki. Działanie radioterapii (naświetlań) jest ograniczone do zmniejszania bólu wywołanego przerzutami do kości.

Rak nerki – rokowanie

Długość życia w przypadku wystąpienia raka nerki zależy od stopnia zaawansowania choroby.  

W przypadku niskiego zaawansowania nowotworu nawet 90% pacjentów przeżywa 5 lat od momentu rozpoznania choroby.  

Negatywny wpływ na rokowanie ma obecność przerzutów w węzłach chłonnych czy naciekanie żył w jamie brzusznej przez nowotwór. 

Rak nerki – czynniki ryzyka

Jest wiele czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju raka nerki. Niektóre z nich zależą od naszego stylu życia, ale na wystąpienie innych niestety nie mamy wpływu. 

Do najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka nerki zaliczamy: 

• palenie papierosów, 
• otyłość, 
• cukrzycę, 
• nadciśnienie tętnicze, 
• leczenie dializami, 
• narażenie na chemikalia, np. kadm lub azbest. 

Rak nerki – uwarunkowania genetyczne

Niektóre przypadki raka nerki są związane z zespołami genetycznymi, do których zaliczamy np. zespół von Hippla-Lindau’a czy stwardnienie guzowate.

W przebiegu zespołu von Hippla-Lindau’a, poza rakiem nerki, mamy zwykle do czynienia z naczyniakami zlokalizowanymi w ośrodkowym układzie nerwowym i siatkówce oka, guzami nadnerczy czy guzami neuroendokrynnymi trzustki. 

Stwardnienie guzowate, które znamy również jako chorobę Bourneville’a-Pringle’a, objawia się m.in. znamionami na skórze, padaczką, łagodnymi guzami w wielu narządach oraz u części pacjentów rakiem nerki. 

Rak nerki to nowotwór, który występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet. Jednym z jego pierwszych przejawów może być pojawienie się krwi w moczu, spadek masy ciała czy guz w jamie brzusznej. Nie bagatelizuj powyższych objawów i w razie ich wystąpienia udaj się do lekarza. 

Przeczytaj również:
Chore nerki nie bolą. Co poza cukrzycą może je niszczyć?