Sen a nadmierna masa ciała – czy są ze sobą powiązane?
Nadmierna masa ciała stanowi główny czynnik ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, ale także innych skutków zdrowotnych prowadzących coraz częściej do przedwczesnych zgonów. Okazuje się, że sen odgrywa bardzo istotną rolę w utrzymaniu prawidłowego stanu zdrowia oraz prawidłowej masy ciała. W jaki sposób sen zwiększa ryzyko otyłości?
Sen niezaprzeczalnie odgrywa niezwykle ważną rolę w utrzymaniu prawidłowego stanu zdrowia i zachowania odpowiedniej kondycji psychicznej. Regeneracja organizmu w czasie snu jest niezbędna do jego prawidłowego funkcjonowania. Aktualne badania naukowe dowodzą, że nieodpowiednia jakość i długość snu może zwiększać ryzyko otyłości i wielu innych chorób cywilizacyjnych. Co więcej, eksperci zaznaczają, że zarówno zbyt mała jak i zbyt duża ilość snu może mieć negatywne skutki zdrowotne.
Krótki sen a ryzyko zwiększenia masy ciała
Coraz częściej mówi się o tym, że otyłość u dorosłych wynika ze zbyt intensywnego stylu życia, który wymusza krótki sen, trwający poniżej 6 godzin.
Krótki sen jest istotnie związany z większym ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2, chorób sercowo-naczyniowych i otyłości.
Mimo tego, że ograniczenie snu zwiększa nasz wydatek energetyczny ze względu na wystąpienie zwiększonego czuwania, to niestety równocześnie stymuluje. Związane jest to z nieproporcjonalnym wzrostem zapotrzebowania na energię i w konsekwencji zwiększonym spożyciem żywności.
Gdy nie wysypiamy się dostatecznie, również nie mamy ochoty oraz energii do aktywności fizycznej, co w efekcie prowadzi do nadmiernego przyrostu masy ciała.
Zbyt krótki sen może stymulować wystąpienie otyłości również na skutek:
- zachodzących zmian stężenia hormonów regulujących apetyt (leptyny i greliny)
- zaburzeń metabolizmu glukozy,
- dyslipidemii,
- podwyższonego stanu zapalnego w organizmie.
Każda dodatkowa godzina snu w grupie osób śpiących mniej niż 5 godzin była związana ze spadkiem masy ciała i zmniejszeniem wskaźnika BMI (body mass index), co pokazuje, że dbałość o prawidłową liczbę godzin snu może być czynnikiem wspierającym redukcję masy ciała.
Długi sen a ryzyko zwiększenia masy ciała
Długim snem możemy nazwać ten trwający powyżej 9 godzin. Doniesienia naukowe, które dotyczą związku między zbyt długim czasem trwania snu a stanem zdrowia, są zdecydowanie mniej liczne w porównaniu do tych związanych ze zbyt krótkim czasem snu.
W niektórych badaniach wykazano jednak, że także i zbyt długi sen może wiązać się z występowaniem cukrzycy typu 2 oraz większym ryzykiem zachorowalności na choroby układu krążenia, a także wyższą śmiertelnością o prawie 40% w porównaniu do osób wysypiających się prawidłowo.
Jaka jest optymalna długość snu?
Zarówno zbyt krótki sen trwający poniżej 6 godzin, jak i zbyt długi wynoszący ponad 9 godzin mogą skutkować zaburzeniami stanu zdrowia i wystąpieniem wielu chorób cywilizacyjnych. Zatem ile spać, aby dobrze wspierać swój organizm? Optymalną długością snu, która sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu organizmu dla osób dorosłych, jest 7 do 9 godzin.
Przeczytaj również:
Jak sen wpływa na fizjologię organizmu?
Otyłość jako niezależny czynnik ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19
Źródła:
- Krajewska O., Skrypnik K., Kręgielska-Narożna K., Suliburska J., Bogdański P., Wpływ długości i jakości snu na parametry antropometryczne, metaboliczne i ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 2, 47-54.
- Leproult R., Van Cauter E., Role of sleep and sleep loss in hormonal release and metabolism. Endocr Dev. 2010, strony 17:11-21.
- Shan Z Ma H., Xie M., Yan P., Guo Y., Bao W., Rong Y., Jackson C.L., Hu F.B., Liu L., Sleep duration and risk of type 2 diabetes: a meta-analysis of prospective studies. Diabetes Care. 2015, s. 38(3):529-37.
- Chaput J.P., McNeil J., Despres J.P., Bouchard C., Tremblay A., Short sleep duration as a risk factor for the development of the metabolic syndrome in adults. Prev Med . 2013, strony 57: 872-7.
- Grandner M.A., Schopfer E.A., Sands-Lincoln M., Jackson N., Malhotra A., Relationship between sleep duration and body mass index depends on age. Obesity (Silver Spring). 2015 Dec;23(12):2491-8.
