Flegma w gardle. Nie lekceważ tego objawu!

Skąd się bierze flegma w gardle? 

Flegma jest wydzieliną dróg oddechowych. Towarzyszy ona chorobom układu oddechowego. Składa się głównie ze śluzu, który w normalnych warunkach stanowi warstwę ochronną, pokrywającą drogi oddechowe.

U zdrowych osób niewielka ilość śluzu jest transportowana w kierunku krtani, a następnie połykana. W stanach zapalnych układu oddechowego dochodzi do nadprodukcji śluzu i zmiany jego właściwości, co utrudnia skuteczny transport. Wtedy pojawia się kaszel lub chrząkanie, które wspomagają usuwanie zalegającej wydzieliny.

Flegma w gardle i chrząkanie – przyczyny

Najczęstszą przyczyną zalegania flegmy w gardle jest spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła w czasie kataru. Często towarzyszy temu mokry kaszel i przewlekle zapalenie zatok przynosowych.

Flegma w gardle – objawy towarzyszące 

• Infekcje dróg oddechowych – gorączka, złe samopoczucie, katar.
• Refluks żołądkowo-przełykowy – zgaga, uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu, chrypka.
• Przewlekły alergiczny nieżyt nosa – kichanie, świąd nosa, zaczerwienie i świąd spojówek.
• Astma – napad kaszlu może być wywoływany ekspozycją na alergeny wziewne, zimne powietrze, wysiłek fizyczny. Towarzyszą mu duszność i świsty. 
• POChP lub przewlekłe zapalenie oskrzeli – największe nasilenie kaszlu nad ranem i po przebudzeniu. Pacjent odczuwa również duszność, utratę łaknienia i łatwo się męczy. 
• Nowotwór – mogą towarzyszyć mu tzw. objawy alarmowe, które znajdziesz w dalszej części artykułu.

Flegma w gardle – jak się jej pozbyć? 

Możesz skorzystać z wielu sposobów, które pomogą Ci rozrzedzić i wykrztusić wydzielinę zalegającą w drogach oddechowych. W przypadku przewlekłego chrząkania i zalegania flegmy w gardle warto udać się do lekarza. Po postawieniu diagnozy specjalista może wdrożyć odpowiednie leczenie, np. jeśli przyczyną jest przewlekłe zapalenie zatok.

Flegma w gardle – domowe sposoby 

Zanim sięgniesz po leki, skorzystaj z domowych sposobów, które upłynniają zalegającą wydzielinę i ułatwią jej odkrztuszanie.

Pamiętaj o kilku zasadach:

1. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie – dzięki temu produkowany śluz będzie zawierał więcej wody i łatwiej go wykrztusisz.
2. Stosuj inhalacje z soli fizjologicznej (0,9% roztwór chlorku sodu).
3. Unikaj klimatyzowanych pomieszczeń. Zadbaj o odpowiednią temperaturę i wilgotność pomieszczenia, a w razie potrzeby korzystaj z nawilżacza powietrza.
4. Unikaj czynników drażniących takich jak dymy, pyły i środki chemiczne.

Flegma w gardle – jakie leki możesz zastosować?

Aby rozrzedzić i odkrztusić wydzielinę, sięgnij po leki mukoaktywne.

Ze względu na mechanizm działania dzielimy je na:  

• mukolityki – zmniejszają lepkość wydzieliny poprzez rozbijanie cząstek tworzących śluz. Należą do nich m.in. acetylocysteina, erdosteina, karbocysteina; 
• mukokinetyki – poprawiają transport śluzowo-rzęskowy, np. ambroksol i bromheksyna (mają złożony mechanizm i mogą być zaliczane do pozostałych grup leków);
• leki mukoregulujące – normalizują wydzielanie śluzu, np. karbocysteina (zlożony mechanizm) lub glikokortykosteroidy i antybiotyki makrolidowe (poprzez działanie przeciwzapalne);
• leki wykrztuśne (sekretolityki) – działają drażniąco na receptory czuciowe i wywołują kaszel. Zwiększają też nawodnienie wydzieliny i zmniejszają jej lepkość. Należą do nich m.in. związki kreozotu (sulfogwajakol, gwajafenezyna), hipertoniczne roztwory NaCl (3-7%), sól emska, składniki zawarte w roślinach – olejki eteryczne (sosnowy, tymiankowy, eukaliptusowy, koprowy), saponiny (bluszcz, dziewanna, lukrecja) i alkaloidy (wymiotnica lekarska). 

Powyższe substancje najczęściej występują w postaci syropów, tabletek lub roztworów do nebulizacji i w większości są dostępne bez recepty.

Ciągła flegma w gardle i chrząkanie – kiedy udać się do lekarza? 

Skonsultuj się z lekarzem, jeśli: 

• podjęte działania nie przynoszą efektów,  
• objawy choroby nasilają się,  
• symptomom towarzyszy wysoka gorączka lub uczucie duszności. 

Jeśli kaszel utrzymuje się powyżej 4 tygodni, zgłoś się do lekarza, aby ustalić przyczyny dolegliwości.  

W przypadku przewlekłego kaszlu i towarzyszących mu objawów alarmowych również pilnie skontaktuj się z lekarzem.

Zaliczamy do nich:

• krwioplucie,  
• duszność,  
• ból w klatce piersiowej, 
• zmniejszenie masy ciała,  
• nocne poty i utrzymujący się stan podgorączkowy, 
• zaburzenia połykania (tzw. dysfagia), 
• chrypka utrzymująca się ponad 3 tygodnie,  
• zmiana charakteru kaszlu (szczególnie u palaczy). 

Flegma zalegająca w gardle i towarzyszący jej kaszel to częste objawy infekcji dróg oddechowych. Aby usunąć zalegającą wydzielinę i pozbyć się kaszlu, możesz posłużyć się domowymi sposobami lub lekami dostępnymi głównie bez recepty. Pamiętaj jednak, że mokry kaszel utrzymujący się przez dłuższy czas może czasem świadczyć o poważniejszych chorobach i wymaga konsultacji z lekarzem.

Przeczytaj również:
Mokry kaszel – przyczyny, objawy, leczenie