Zeaksantyna – czym jest i jakie ma właściwości?
Zeaksantyna należy do związków o korzystnym działaniu na kondycję oczu. Jest popularnym składnikiem suplementów diety wspomagających narząd wzroku. Znajduje się również w wielu produktach pochodzenia naturalnego. Jakie ma właściwości?
Zeaksantyna – charakterystyka
Zeaksantyna należy do karotenoidów, a właściwie ich pochodnych – ksantofili, czyli związków barwnikowych naturalnie występujących w przyrodzie. Ksantofile pełnią ważną funkcję w budowie struktur oka oraz wpływają na prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Zeaksantyna ma korzystny wpływ na zdrowie oczu – chroni je przed uszkodzeniami i ślepotą związaną z wiekiem. Jest związkiem, którego organizm nie może sam syntetyzować, dlatego dostarcza się ją z dietą lub w formie suplementacji. Może zmniejszać ryzyko wystąpienia niektórych chorób oczu, takich jak: zwyrodnienie plamki żółtej, zaćma czy zwyrodnienie barwnikowe siatkówki.
Zeaksantyna, razem z luteiną, jest składnikiem wielu preparatów korzystnie wpływających na funkcjonowanie narządu wzroku. Rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego warto ją suplementować podczas spożywania posiłku zawierającego tłuszcze.
Zeaksantyna – właściwości
Zeaksantyna wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, które chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych i zapobiegają uszkodzeniom oksydacyjnym. Jest to istotne w leczeniu i profilaktyce wielu chorób przewlekłych. Wspiera pracę układu krążenia i działa przeciwzapalnie. Poprawia pamięć i funkcje poznawcze, zmniejsza ryzyko występowania udarów czy chorób układu sercowo-naczyniowego. Wykazując aktywność przeciwutleniającą i ochronną na komórki, zeaksantyna opóźnia procesy starzenia się i przyspiesza odnowę naskórka. Występuje najczęściej z luteiną i w takiej formie określa się jej zawartość w produktach spożywczych.
Zeaksantyna – gdzie ją znajdziemy?
Najbogatszymi źródłami luteiny i zeaksantyny są:
- brokuły (ok. 2,4 mg / 100 g),
- brukselka (ok. 1,59 mg / 100 g),
- dynia (ok. 2,12 mg / 100 g),
- fasolka szparagowa (ok. 1,14 mg / 100 g),
- groszek (ok. 1,76 mg / 100 g),
- jarmuż (ok. 3,95 mg / 100 g),
- kalafior (ok. 1,30 mg / 100 g),
- kapusta (ok. 3,10 mg / 100 g),
- kukurydza (ok. 8,84 mg / 100 g),
- marchew (ok. 0,32 mg / 100 g),
- marchewki baby (ok. 3,5 mg / 100 g),
- pietruszka (ok. 10 mg / 100 g),
- pomarańcza (ok. 1,87 mg / 100 g),
- pomidor (ok. 1,30 mg / 100 g),
- sałata zielona (ok. 2,63 mg / 100 g),
- szpinak (ok. 11,9 mg / 100 g),
- zielony groszek (ok. 1,35 mg / 100 g),
- zielona kapusta (ok. 22,07 mg / 100 g).
Zeaksantyna jest składnikiem niezbędnym do zachowania prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku. Odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w owoce i warzywa, pozwala dostarczyć odpowiednie ilości tego związku. Zeaksantyna wykazuje właściwości przeciwutleniające, korzystnie wpływa na układ krążenia i układ nerwowy, a także poprawia pamięć i funkcje poznawcze. Chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych, dlatego sprawdzi się również w profilaktyce wielu chorób przewlekłych.
Przeczytaj również:
Zioła na dobry wzrok
Źródła:
- Igielska-Kalwat J., Gościańska J., Nowak I., Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty, Postępy Hig Med Dosw, 2015; 69: 418-428.
- Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki, Postępy Fitoterapii, 2011, 2, 127-143.
- Rewucka A., Hamułka J., Ocena dostępności oraz składu suplementów diety zawierających ksantofile – luteinę, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2020, 27, 3 (124), 87-99.
- Hamułka J., Nogal D., Ocena oraz charakterystyka suplementów diety zawierających luteinę i zeaksantynę obecnych na polskim rynku farmaceutycznym, Roczn. PZH 2008, 59, nr 1, 47-57.
- Bonczar A., Mrukwa-Kominek E., Wpływ barwników plamki na proces widzenia, Klinika Oczna 2017, 119 (4).
- Kwiatkowska E., Demmig-Adams B., López-Pozo M., Stewart J. J., Molecules. 2020 Aug 8;25(16):3607.
Artykuł krótki, ale rzeczowy i ciekawy ?
Szkoda że artykułów tego typu jest tak mało
Dziękuję
☀️☀️☀️??☕???
Dziękujemy za miły komentarz 🙂
Z zainteresowanie przeczytałam, bo dowiedziałam się w jakich produktach mogę szukać luteiny. Osobiście wolę naturalne żródła witamin, a nie koniecznie suplementy. Poza tym, uzupełniłam swoją wiedzę o luteinie i zeaksantynie.