10 rzeczy, które powinnaś wiedzieć o ciąży

Ciąża to nie choroba 

To powszechna i często powtarzana opinia, jednak sporo kobiet tuż po wykonaniu testu ciążowego spieszy do ginekologa, aby otrzymać zwolnienie z pracy lub zalega na kanapie, ponieważ musi się teraz oszczędzać. Jeśli ciąża nie jest zagrożona i rozwija się prawidłowo, a przyszła mama czuje się dobrze, nie ma przeciwwskazań, by prowadzić dotychczasowy tryb życia. Nie mówimy oczywiście o imprezach do białego rana czy ciężkiej pracy fizycznej. Nie musisz natomiast rezygnować z pracy, podróży czy sportu dostosowanego do swoich możliwości.

Zadbaj o odpowiednią dietę

Każda przyszła mama chce dać swojemu dziecku wszystko, co najlepsze już od samego początku. Dlatego też pewne nawyki żywieniowe w ciąży powinny ulec zmianie.  

Nie jedz:  

• surowego mięsa, ryb i jajek,  
• produktów z niepasteryzowanego mleka,  
• wysoko przetworzonej żywności.  

Bardzo ważna jest też odpowiednia podaż płynów:  

• Pij minimum 2 litry wody mineralnej dziennie.  
• Ogranicz kawę, jeśli dotychczas piłaś ją w dużych ilościach.  
• Zrezygnuj ze słodkich, gazowanych napojów i energetyków. 

Twoja dieta powinna opierać się na pełnowartościowych produktach, sezonowych owocach i warzywach. Nie zapominaj o odpowiedniej podaży białka i kwasów omega-3, których źródłem są tłuste ryby morskie oraz oleje (np. lniany). Wybieraj pełnoziarniste produkty bogate w błonnik. Nie daj się jednak zwariować. Kawałek domowego ciasta czy kostka czekolady na pewno nie zaszkodzą maluszkowi. 

Istotna jest też suplementacja kwasu foliowego, witaminy D, jodu, żelaza i DHA.

Używkom powiedz NIE! 

Badania jednoznacznie donoszą o szkodliwym wpływie alkoholu i papierosów na rozwój dziecka. Nie została określona bezpieczna dawka alkoholu dla płodu, a jego wrażliwość na etanol może być różna.  

Bezwzględnie odstaw używki, jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią.  

Poznaj swoje prawa 

Kodeks pracy obejmuje kobiety w ciąży szczególną ochroną.

Zabronione jest m.in.: 

• zatrudnianie ciężarnej w godzinach nadliczbowych; 
• zatrudnianie ciężarnej w porze nocnej; 
• zatrudnianie ciężarnej w systemie wymuszającym pracę powyżej 8 godzin dziennie; 
• oddelegowanie ciężarnej poza stałe miejsce pracy bez jej zgody; 
• zatrudnianie ciężarnej w przerywanym systemie pracy; 
• praca powyżej 8 godzin dziennie przed komputerem (po każdych przepracowanych 50 minutach przed komputerem konieczna jest 10-minutowa przerwa); 
• praca w warunkach uciążliwych, np. w pozycji wymuszonej lub przez więcej niż 3 godziny w pozycji stojącej na dzień pracy (po każdych 15 minutach stania następuje 15 minut odpoczynku); 
• dźwiganie ciężarów powyżej 3 kg;  
• praca na wysokości, korzystanie z drabiny itp., 
• praca w ekspozycji na hałas przekraczający 65 dB w odniesieniu do 8-godzinnego dobowego lub przeciętnego tygodniowego wymiaru pracy;  
• praca w warunkach stwarzających zagrożenie zarażeniem wirusem ospy, różyczki, półpaśca, cytomegalii, HIV, wątroby typu B czy toksoplazmozą; 
• praca w narażeniu na czynniki rakotwórcze, promieniowanie jonizujące czy w styczności z pewnymi substancjami chemicznymi, 
• praca w kanałach, wykopach, kopalniach. 

Jeśli dostosowanie warunków pracy do powyższych wytycznych obniży Twoje wynagrodzenie, należy Ci się dodatek wyrównawczy. 

W trakcie ciąży z pewnością czeka Cię wiele badań. Jeśli nie możesz ich wykonać poza godzinami pracy, przysługuje Ci w tym czasie zwolnienie z pracy i pełne prawo do wynagrodzenia.

Jeśli lekarz stwierdzi Twoją niezdolność do pracy, należy Ci się 100% podstawy zasiłku chorobowego. Zwolnienie może wystawić nie tylko ginekolog.  

Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z kobietą ciężarną.

Przepisy te nie dotyczą kilku sytuacji: 

• likwidacji lub upadłości zakładu pracy, 
• wypowiedzenia umowy przez kobietę, 
• popełnienia przestępstwa, 
• rażących uchybień ze strony pracownicy, 
• zawinionego wygaśnięcia uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na danym stanowisku. 

Ochronie podlegają także kobiety zatrudnione na czas określony lub okres próbny powyżej jednego miesiąca. Gdy umowa taka wygasa po trzecim miesiącu ciąży, automatycznie ulega ona przedłużeniu do dnia porodu. Zasada ta nie dotyczy przypadku zatrudnienia na czas zastępstwa za innego pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności.

Nie rezygnuj ze sportu 

Umiarkowany ruch jest jak najbardziej zalecany w ciąży. O ile nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, śmiało możesz spacerować lub zapisać się na fitness dla ciężarnych. Kwestią dyskusyjną jest basen ze względu na prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji intymnych. 

Warto zrezygnować natomiast z aktywności mocno obciążających lub obarczonych dużym ryzykiem urazu. Należą do nich narty, sporty drużynowe, sztuki walki czy ćwiczenia siłowe. 

Pamiętaj o szczepieniach ochronnych 

Zgodnie z zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego rekomenduje się szczepienie ochronne ciężarnych przeciwko grypie. Jest ono bezpieczne zarówno dla matki, jak i płodu, a kobiety w ciąży należą do grupy podwyższonego ryzyka powikłań tej choroby. Ponadto zapewnia ono odporność dziecku do ukończenia 6 miesiąca życia, czyli do momentu, kiedy pojawia się możliwość zaszczepienia niemowlęcia przeciw grypie. 

Drugim zalecanym jest szczepienie przeciw krztuścowi szczepionką przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Inne inaktywowane szczepionki stosowane są w szczególnie uzasadnionych przypadkach narażenia na zakażenie, natomiast żywe szczepionki nie są podawane kobietom w ciąży. 

Nie zaniedbuj wizyt u stomatologa 

Ze względu na liczne zmiany zachodzące w Twoim organizmie zęby mogą ulec osłabieniu. Łatwiej wówczas o próchnicę czy stan zapalny dziąseł, dlatego udaj się do stomatologa już podczas planowania ciążą. Warto odwiedzić go także w każdym trymestrze ciąży, by dokonać oceny stanu jamy ustnej.

W razie pojawienia się bólu czy krwawienia z dziąseł nie zwlekaj z konsultacją. Z poważniejszymi zabiegami stomatologicznymi lepiej poczekaj do II trymestru.

Podróżuj rozsądnie 

Mitem jest przekonanie, iż w ciąży nie trzeba bądź nie powinno się zapinać pasów. Przeciwnie! Chodzi przecież nie tylko o bezpieczeństwo mamy, ale także jej nienarodzonego dziecka. Kiedy brzuszek osiągnie już pokaźne rozmiary, a pasy przestaną układać się w prawidłowy sposób, możesz kupić specjalny adapter, który zapewni Ci ochronę oraz komfort.

Kwestię latania warto skonsultować ze specjalistą. Przeciwwskazaniem mogą być kłopoty z krążeniem, zagrożona i zaawansowana ciąża. Większość linii lotniczych odmówi wpuszczenia na pokład ciężarnej powyżej 34. tygodnia ciąży, a przy mniej zaawansowanej, ale widocznej ciąży poprosi o przedłożenie zgody na lot od ginekologa. 

W przypadku każdej podróży należy często zmieniać pozycje, robić regularne przerwy, w miarę możliwości rozprostowywać nogi oraz decydować się na krótsze loty. Nie zaleca się także lotów do tropikalnych krajów ze względu na ryzyko zarażenia nietypowymi patogenami i ograniczoną możliwość szczepień profilaktycznych. 

Skorzystaj ze szkoły rodzenia 

Uczęszczanie do szkoły rodzenia jest polecane zwłaszcza pierworódkom, a zajęcia najlepiej rozpocząć po 20. tygodniu ciąży. Osoba prowadząca, którą jest zwykle doświadczona położna, nauczy Cię m.in. technik oddechowych pomocnych podczas porodu.

Oprócz tego położna:

• przedstawi prawa kobiety w zakresie opieki około- i poporodowej, 
• opowie o przebiegu porodu i sposobach łagodzenia bólu, 
• zapozna Cię z ćwiczeniami przygotowującymi ciało do porodu, 
• nauczy technik relaksacyjnych oraz masażu, który może wykonywać partner lub bliska osoba, 
• pomoże skompletować wyprawkę dla maluszka i spakować torbę do szpitala, 
• może zorganizować warsztaty z osobą, która doradzi w wyborze fotelika samochodowego, 
• opowie o bankowaniu krwi pępowinowej, 
• poinstruuje w kwestii opieki nad maluszkiem, 
• przedstawi zalety i sposoby przystawiania dziecka do piersi. 

Warto wybrać szkołę, w której zajęcia prowadzi położna z doświadczeniem w szpitalu, w którym planujesz rodzić. Często w ramach zajęć możliwa jest też wizyta na sali porodowej w konkretnej placówce.  

Myśl pozytywnie! 

Na forach, stronach internetowych i w mediach społecznościowych roi się od opowieści innych mam związanych z przebiegiem ciąży, porodem i wychowaniem dzieci. Niestety informacje te są często niekompletne, wyrwane z kontekstu i niepotwierdzone naukowo. Poza tym mózg lepiej zapamiętuje negatywne historie, przez co martwisz się na zapas, zamiast cieszyć się swoim odmiennym stanem. Dobra mama to szczęśliwa mama, dlatego należy skupić się na pozytywach każdej sytuacji i tego się trzymać, a internetowe przekazy traktować z przymrużeniem oka. Po poradę najlepiej udać się do specjalisty – lekarza, położnej czy psychologa.

Przeczytaj również:
Wyprawka dla noworodka do domu – zorganizuj ją perfekcyjnie!