Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Black Week
X - Nutricia Bebilon
X - Axobiotic
X - Inhalatory

Odnowa biologiczna i SPA

Sortuj wg

Odnowa biologiczna i SPA – porady i wskazówki 

Korzystanie z usług ośrodków odnowy biologicznej typu SPA cieszy się coraz większą popularnością. Połączenie zabiegów o charakterze regeneracyjnym z oderwaniem od codziennych obowiązków poprawia kondycję organizmu oraz pozytywnie wpływa na samopoczucie. Czym jest odnowa biologiczna? Co to za pojęcie i czym różni się od SPA?    Czytaj więcej...

Odnowa biologiczna – co to jest?  

Ośrodki SPA & Wellness oferują szeroką gamę różnorodnych usług, w tym odnowę biologiczną, której głównym zadaniem jest regeneracja ciała. Obok typowych zabiegów odnowy biologicznej, np. masaży czy fizykoterapii, pojawiają się zabiegi z zakresu kosmetykidepilacja, manicure, pedicure, mikrodermabrazja. Takie połączenie służy kompleksowemu oddziaływaniu na cało i samopoczucie, jednak jest różne od podstawowego rozumienia odnowy biologicznej, która stanowi istotną gałąź medycyny sportowej i fizjologii treningu.  

Odnowa biologiczna – definicja 

Odnowa biologiczna (inaczej bio-regeneracja) jest oddziaływaniem na organizm z wykorzystaniem środków (naturalnych oraz sztucznych) i warunków środowiskowych, które ma na celu ułatwienie, przyspieszenie i wzmocnienie fizjologicznych procesów wypoczynkowych. Wskutek odnowy biologicznej organizmowi zostaje przywrócona wydolność sprzed dużych obciążeń i znacznego wysiłku.  

W odniesieniu do odnowy biologicznej w ośrodkach SPA mówi się o odnowie psychosomatycznej, a więc działaniach ukierunkowanych przede wszystkim na przyspieszenie regeneracji organizmu. 

Jak odnowa biologiczna działa na organizm? 

Odnowa biologiczna przy wykorzystaniu różnorodnych środków ma za zadanie: 

  • aktywować procesy wypoczynkowe, 
  • niwelować stuki przeciążeń i zapobiegać ich powstawaniu, 
  • doskonalić odporność organizmu poprzez pobudzanie układu odpornościowego i odporności psychofizycznej, 
  • wspomagać rekonwalescencję po kontuzjach, wypadkach, przeciążeniach. 

Działanie odnowy biologicznej wspiera procesy wypoczynkowe, ale również ma charakter profilaktyczny – wspomaga naturalne mechanizmy obronne. 

Na czym polega odnowa biologiczna?  

Odnowa biologiczna dedykowana sportowcom polega na zastosowaniu środków biologicznych, pedagogicznych i psychologicznych. Analogicznie ośrodki SPA oferują szerokiemu gronu odbiorców kompleksowe wspomaganie procesów regeneracyjnych, które łączą pobyt w atrakcyjnym rekreacyjnie miejscu z poradnictwem dietetycznym, warsztatami psychologicznymi, sportowymi zabiegami z zakresu fizjoterapii i kosmetologii. Kompleksowe działanie odnosi się bezpośrednio do definicji wellness. Odnowa biologiczna polega na przywróceniu zdrowia fizycznego, ale równocześnie pogody ducha, spokoju i harmonijnego rozwoju. 

Metody stosowane w odnowie biologicznej 

Z jakich środków korzysta odnowa biologiczna? Metody, które są w niej wykorzystywane, można podzielić na trzy rodzaje: 

  • środki pedagogiczne, np. planowanie programu treningowego, 
  • środki psychologiczne, np. nauka eliminacji napięcia psychicznego, 
  • środki medyczno-biologiczne, np. optymalna dieta, zabiegi fizykoterapeutyczne, klimatoterapia. 

W odnowie biologicznej dedykowanej szerokiemu gronu odbiorców szczególną popularnością cieszą się metody medyczno-biologicznego wpływania na procesy regeneracyjne organizmu. Jakie zabiegi odnowy biologicznej wykonywane są w ośrodkach SPA & Wellness? 

Zabiegi stosowane w odnowie biologicznej

Odnowa biologiczna w dużej mierze opiera się termoterapii, czyli leczeniu ciepłem i zimnem, w którym stosowane są wyłącznie naturalne bodźce.  

Sauna 

Sauna poprzez oddziaływanie wysokich temperatur pobudza krążenie krwi i działa relaksująco na mięśnie. Równocześnie wzmacnia pracę serca, przyspiesza metabolizm i poprawia ogólną odporność organizmu. Kąpiel w saunie przyczynia się do oczyszczenia skóry, pobudzenia gruczołów potowych oraz warstwy rozrodczej naskórka. Jest doskonałym sposobem na relaks i odpoczynek po dużym wysiłku fizycznym. Wyróżnia się: 

  • saunę suchą, 
  • saunę morką, 
  • saunę parową, 
  • saunę infrared. 

Krioterapia 

Krioterapia to zabiegi z zakresu fizykoterapii wykorzystujące działanie niskich temperatur na organizm. Mogą mieć oddziaływanie miejscowe, np. przez stosowanie zimnego powietrza lub ciekłego azotu na wybrany obszar ciała bądź ogólne. Krioterapia całego organizmu polega na wywołaniu stresu fizjologicznego przez działanie niskich temperatur. Początkowo powoduje skurcz naczyń krwionośnych i mięśni, a następnie rozszerza je, zwiększając przepływ krwi. Efektem krioterapii jest zmniejszenie dolegliwości bólowych, stanów zapalnych, rozluźnienie mięśni i przyspieszenie przemiany materii. 

Hydroterapia 

Pod podjęciem hydroterapii, czyli leczniczego wykorzystania wody mieści się około 100 różnych zabiegów stosowanych w trzech różnych skupieniach wody – ciekłym, stałym i gazowym. Woda oddziałuje na organizm na kilka sposobów. Rozluźnia mięśnie, wywołuje przekrwienie tkanek, zwiększa odpływ chłonki i dopływ krwi. Dodanie do wody składników odżywczych sprawia, że kąpiel dodatkowo zyskuje walory pielęgnacyjne. Kąpiele z uwagi na temperaturę wody dzieli się na: 

  • zimne (8-20°C), 
  • letnie (28-33°C), 
  • ciepłe (34-37°C). 

Z uwagi na wykorzystywane techniki wśród zabiegów hydroterapeutycznych wymienia się m.in.: 

  • hydromasaż (masaż podwodny), np. jacuzzi, kąpiele wirowe, 
  • bicze szkockie, 
  • kąpiele lecznicze, np. kąpiel solankowa, 
  • kąpiele aromatyczne, 
  • kąpiel perełkowa (kąpiel z masażem powietrznym).  

Masaż 

Jest to jeden z najstarszych zabiegów fizjoterapeutycznych, który w zależności od rodzaju może mieć działanie lecznicze, odchudzające, pobudzające bądź relaksujące. W klasycznej formie polega na rozcieraniu, ugniataniu, głaskaniu, oklepywaniu i wałkowaniu ciała zgodnie z przebiegiem naczyń krwionośnych, limfatycznych i mięśni. Masaż sprawia, że tkanki są lepiej odżywione i dotlenione poprzez przyspieszenie krążenia krwi. Dodatkowo pobudza działanie gruczołów oraz wpływa na zwiększenie przemiany materii. Masowanie korzystnie wpływa na obrzęki, wspierając ich szybsze wchłanianie. Najpopularniejszymi metodami masażu w odnowie biologicznej są: 

  • masaż klasyczny, 
  • masaż sportowy – zmniejsza ryzyko kontuzji, przygotowuje ciało do wysiłku fizycznego, 
  • masaż natryskowy,  
  • masaż wibracyjny – wykorzystuje drgania przenoszące się na mięśnie i ścięgna, 
  • manualny drenaż limfatyczny. 

W ofercie ośrodków SPA można znaleźć następujące typy zabiegów opierających się na masażu: 

  • masaż marma (stemplami ziołowymi) – zioła w woreczkach zanurza się w oliwie i masuje nimi ciało, 
  • Shirodhara – masaż głowy oraz czoła ciepłymi olejami, 
  • Watsu – masaż w basenie wypełnionym wodą z elementami jogi, tańca i medytacji, 
  • Rhassoul – łączy w sobie maskę błotną, pobyt w saunie i masaż, 
  • masaż misami tybetańskimi – zabieg relaksacyjny wykorzystujący wibracje. 

Peloidoterapia 

Peloidoterapia to zabiegi wykorzystujące działanie naturalnych substancji organicznych i mineralnych. Zwykle polegają na nacieraniu nimi ciała, często łączone są z pobytem w saunie. Naturalne tworzywa stosowane w peloidoterpii to np.: 

Groty solne 

W ośrodkach SPA konstruowane są sztuczne groty solne inspirowane leczniczym wykorzystaniem naturalnych przestrzeni, np. jaskiń, grot i kopani. Utrzymywane w nich jest powietrze o stałej temperaturze i wilgotności, wolne od zanieczyszczeń organicznych i drobnoustrojów. W grotach solnych często wykorzystywane są efekty dźwiękowe i świetlne. Miejsca działają relaksacyjnie i odprężająco.  

Światłolecznictwo 

W ośrodkach SPA wykorzystuje się promieniowanie podczerwone i widzialne. Jego działanie polega na dostarczeniu energii cieplnej do skóry, która powoduje zmniejszenie napięcia mięśni, podwyższenie progu odczuwania bólu oraz zwiększenie przemiany materii. Zabiegi światłoterapii zwykle poprzedzają aplikację kosmetyków, gdyż dzięki nim dostarczane są do głębszych warstw skóry. Aparatami stosowanymi do zabiegów z wykorzystaniem podczerwieni są:  

  • lampa Minina,  
  • lampa Sollux,  
  • lampa infra-rouge. 

Zmniejszenie napięcia mięśniowego oraz lepsze dotlenienie i ożywienie skóry to najważniejsze zalety wykorzystania tzw. dalekiej podczerwieni (FIR). Podobnie jak inne metody z zakresu światłolecznictwa zabiegi te połączone są zwykle z aplikacją kosmetyków.  

Laseroterpia 

W SPA wykorzystywane są przede wszystkim lasery niskoenergetyczne. Ich oddziaływanie opiera się na biostymulacji komórek. Efektem laseroterapii jest przyspieszenie metabolizmu i krążenia w tkankach, zmniejszenie obrzęków i stanów zapalnych. 

Elektroterapia 

Elektroterapia polega na wykorzystaniu prądu stałego i prądów impulsowych o bardzo niskiej i średniej częstotliwości. Ma ona korzystne działanie w stanach wyczerpania psychofizycznego, ale przede wszystkim wspomaga naturalne procesy regeneracyjne organizmu.  

Pole elektromagnetyczne 

Zabiegi z jego wykorzystaniem to magnetoterapia i magnetostymulacja. Pobudzają one krążenie krwi, zwiększając przy tym ilość dostarczanego do komórek tlenu i substancji odżywczych. Działanie pola magnetyczne pobudza mechanizmy regeneracyjne i odpornościowe organizmu. Magnetoterapia i magnetostymulacja zmniejszają napięcie mięśniowe, mają działanie odprężające i relaksacyjne.  

Dla kogo jest odnowa biologiczna? 

Odnowa biologiczna w ścisłym znaczeniu przeznaczona jest dla osób wyczynowo uprawiających sport, a wykorzystanie jej metod ma pozytywnie wpłynąć na osiągane wyniki.  

Z czasem zabiegi z zakresu bioregeneracji zyskały popularność wśród osób odczuwających fizyczne i psychiczne zmęczenie, a także chcących utrzymać dobry stan zdrowia i ogólnego samopoczucia. Ośrodki SPA posiadające w swojej ofercie zabiegi z zakresu odnowy biologicznej uwzględniają zwłaszcza potrzeby: 

  • osób zdrowych – odnowa biologiczna w ich przypadku ukierunkowana jest na relaksację i profilaktykę w przypadku wystąpienia skłonności do określonych schorzeń, 
  • osób korzystających ze SPA w ramach medycyny estetycznej i w celach kosmetycznych – zabiegi z zakresu odnowy biologicznej wspierają główny cel pobytu, 
  • osoby ze schorzeniami – pobyt w SPA wspomaga leczenie chorób reumatycznych, układu krążenia, nerwowego, dermatologicznych, narządów ruchu, nadwagi i otyłości.  

Przeciwwskazania do odnowy biologicznej 

Umiejętnie prowadzona odnowa biologiczna jest cenionym sposobem na poprawę zdrowia i samopoczucia. Wykonywanie zabiegów z jej zakresu powinno być szczegółowo zaplanowane i dopasowane do indywidualnych potrzeb kuracjuszy. Niezwykle istotne jest również określenie przeciwwskazań. Okazuje się, że niewłaściwie realizowana odnowa biologiczna może nie tylko nie wpłynąć na poprawę zdrowia, ale nawet mieć na nie negatywny wpływ.  

Przeciwwskazania odnoszą się do korzystania z konkretnych zabiegów. Ich przykładami są: 

  • choroba nowotworowa – cierpiąc na nią, nie należy korzystać m.in. z zabiegów elektroleczniczych, magnetoterapii, krioterapii, masażu relaksacyjnego, gorącymi kamieniami, 
  • nadciśnienie – w jego przypadku nie należy korzystać z kąpieli mineralnych, gimnastyki, masażu, 
  • ciąża – jest przeciwwskazaniem m.in. do magnetoterapii, elektroterapii, światłolecznictwa, kąpieli solankowych, kąpieli perełkowej, masażu podwodnego, laseroterapii, sauny parowej,  
  • gorączka – stanowi przeciwwskazanie do jonoferezy, zabiegów z wykorzystaniem lampy Sollux, hydromasażu, kąpieli borowinowej, laseroterapii, masażu gorącymi kamieniami, masażu bańką chińską, 
  • miażdżyca – to przeciwwskazanie do zabiegów borowinowych, kąpieli mineralnej, naświetlania lampą Solux, masażu wirowego, masażu gorącymi kamieniami.  

Ośrodki SPA 

Współczesne ośrodki SPA łączą zabiegi z zakresu odnowy biologicznej, fizjoterapii i kosmetologii. Skorzystanie z ich usług daje cały wachlarz możliwości wpływania na poprawę zdrowia, kondycji organizmu oraz samopoczucia. Wzorcami postępowania, którymi powinny charakteryzować się ośrodki SPA, są: 

  • ocena stanu zdrowia kuracjusza przed rozpoczęciem zabiegów przez lekarza, 
  • kompleksowe i skrojone na miarę planowanie terapii przez specjalistów z różnych dziedzin, 
  • wybór rozwiązań najlepszych dla zdrowia pacjenta z uwzględnieniem jego indywidualnych upodobań, 
  • wykonywanie zabiegów zgodnie z zasadami sztuki, z wykorzystaniem profesjonalnego sprzętu i wykwalifikowanego personelu, 
  • kolejność wykonywanych zabiegów powinna odbywać się z zachowaniem zasad fizjoterapii, 
  • kuracja powinna być bezpieczna, monitorowana i w razie konieczności modyfikowana.  

Usługi z zakresu odnowy biologicznej cieszą się rosnącą popularności, co bezpośrednio przyczynia się do wzrostu liczby ośrodków SPA. Z ich usług korzystają zarówno kobiety, jak i mężczyźni, a niewątpliwym walorem jest kompleksowość. Pobyt w SPA może zaspokoić potrzeby zdrowotne, regeneracyjne, ale także zadbać o wygląd zewnętrzny, poprawić nastrój i samopoczucie.  

Źródła:  

  • Ciechanowska K., Weber-Rajek M., Sikorska J., Bułatwicz I., Radzimińska A., Strojek K., Zukov W., Metody odnowy biologicznej w sporcie, “Journal Of Health Sciences”,2014, 4(7), s. 241-252. 
  • Kasprzak W., Mańkowska  A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Warszawa, 2008.  
  • Kunysz-Rozborska M., „Odnowa biologiczna we współczesnym sporcie” [w:] Quality in sport 1 (3) 2017, s. 48-56. 
  • Szyguła Z., „Odnowa biologiczna – moda czy konieczność” [w:] Medycyna sportowa, nr 10/2006, s. 22-23.
Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę