Aceton – rodzaje i zastosowanie. Czy jest szkodliwy?

Rodzaje acetonu

Aceton największą popularność zyskał w przemyśle kosmetycznym jako preparat rozpuszczający lakier do paznokci. Należy jednak wiedzieć, że istnieją dwa rodzaje acetonu: kosmetyczny oraz techniczny. Aceton techniczny ma tą samą substancję aktywną co kosmetyczny, ale dodatkowo zawiera różnego rodzaju zanieczyszczenia, czyli substancje szkodliwe dla naszego organizmu. Do wspomnianych zanieczyszczeń należy m.in. alkohol metylowy (toksyczny dla organizmu). Dawka ok. 8-10 gram alkoholu metylowego przyczynia się do utraty wzroku, natomiast powyżej 12 gram jest dawką śmiertelną. Aceton kosmetyczny jest poddawany specjalnym procesom oczyszczania, a także wzbogacony o witaminy i minerały.

Czy aceton kosmetyczny jest szkodliwy?

Aceton nie powoduje uszkodzeń DNA oraz nie wykazuje działania rakotwórczego. Jednak w zbyt dużych dawkach może być drażniący dla naszego organizmu. Dostanie się acetonu do układu pokarmowego może powodować podrażnienia żołądka oraz wymioty, natomiast opary acetonu wywołują:

• bóle głowy,
• mdłości,
• zmęczenie,
• rozdrażnienie,
• podrażnienie błon śluzowych gardła, nosa, oczu i ust.

Przy częstym stosowaniu acetonu w tych samych miejscach, np. na paznokciach, mogą pojawić się trwałe uszkodzenia skóry. Najbardziej narażone są skórki paznokci, które stają się suche i czerwone, jakby były poparzone. Na uszkodzonej tkance znacznie szybciej i łatwiej namnażają się różnego rodzaju grzyby i bakterie, dlatego w miarę możliwości należy ograniczać jego stosowanie. Poza acetonem na półkach sklepowych znajdziemy również zmywacze do paznokci zawierające:

• octan etylu,
• octan butylu.

Charakteryzują się one przyjemnym zapachem, jednak wykazują działanie toksyczne dla organizmu. Dlatego, aby zadbać o naszej zdrowie warto wybierać zmywacze do paznokci zawierające aceton.

Gdzie jeszcze znajdziemy aceton?

Co ciekawe, aceton może wytwarzać także nasz organizm. Jego niewielkie ilości mogą znajdować się w moczu oraz krwi w przypadku zaawansowanej i nieleczonej cukrzycy. Ponadto, gdy wyczerpane są zapasy węglowodanów, organizm rozkłada tłuszcze na ketony, co prowadzi do niebezpiecznego stanu, jakim jest kwasica ketonowa. W efekcie z jamy ustnej wydobywa się charakterystyczny nieprzyjemny zapach acetonu. Poza organizmami żywymi aceton występuje w małych ilościach w roślinach, np. w życie czy ziemniakach.

Jaki aceton wybrać?

Aceton cz.d.a. (aceton czysty do analizy) jest najtańszy. Za butelkę zapłacimy kilkanaście złotych. Jest to tzw. aceton techniczny, jednak zdarzają się i takie, które przeznaczone są wyłącznie do zmywania paznokci. Jeśli chcemy zmyć lakier, a jednocześnie zadbać o płytkę paznokcia, najlepiej wybrać zmywacz z acetonem wzbogacony o witaminę A, E, F, aloes czy keratynę, które będą pielęgnować paznokcie oraz skórę wokół nich.

Źródła:

1. Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6,
2. Aceton (CID: 180) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine,
3. CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 6–176, ISBN 978-1-4200-9084-0.