Alergia na sierść – jak sobie z nią radzić?

Alergia na zwierzęta domowe 

Liczba zachorowań na ten rodzaj alergii stale rośnie i staje się coraz większym problemem. Za jej rozwój odpowiadają zwierzęta, z którymi mamy najczęstszy kontakt – psy i koty. Uczulenie na sierść kota czy psa to w rzeczywistości alergia na złuszczony naskórek obecny w sierści zwierzaków oraz białka zawarte w ich ślinie i moczu. 

Alergia na zwierzęta domowe ma charakter całoroczny. Jest najbardziej odczuwalna jesienią i zimą. Może być także przyczyną astmy. 

Przyczyny alergii 

Alergią nazywamy nieprawidłową odpowiedź układu odpornościowego na substancje potencjalnie nieszkodliwe, z którymi nasz organizm rozpoczyna walkę. W konsekwencji uwalnia on do krwi różne substancje, które odpowiadają za rozwój reakcji alergicznej i wystąpienie nieprzyjemnych objawów. Alergeny zwierzęce otaczają nas dosłownie wszędzie. Ich obecność można stwierdzić nawet w mieszkaniach, w których nigdy nie było zwierząt (mogły zostać przeniesione np. na ubraniach). 

Pośród alergenów zwierzęcych możemy wyróżnić m.in.: 

• ślinę, 
• mocz, 
• wydzielinę gruczołów łojowych i potowych. 
• naskórek. 

Przeczytaj również:
Alergia – rodzaje alergenów, objawy, badania diagnostyczne

W praktyce zdecydowana większość alergenów zwierzęcych to białka. Sierść w reakcji nadwrażliwości jedynie przenosi wydzielone substancje alergizujące. Do organizmu człowieka dostają się głównie przez układ oddechowy. Mogą wywołać dwa typy reakcji: 

• gwałtowną – objawy pojawiające się nagle, silna reakcja, 
• przewlekłą – reakcja słaba, zaburza ona stopniowo prawidłowe działanie układu oddechowego, odgrywa istotną rolę w rozwoju astmy. 

Objawy alergii na sierść 

Objawy alergii są dość zróżnicowane i zależą od gatunku, jaki nas uczula. Najczęściej występujące dolegliwości to: 

• kichanie, częste i napadowe, 
• nieżyt nosa, obecność wodnistej wydzieliny, 
• kaszel, 
• uczucie pieczenia i swędzenia w jamie ustnej, gardle i nosie, 
• zapalenie spojówek – zaczerwienienie, łzawienie oczu, 
• mogą pojawić się także objawy astmy, 
• rzadziej wystąpić mogą także objawy skórne – świąd, pokrzywka. 

Skąd się bierze alergia na kota? 

Alergeny kota produkowane są przez jego gruczoły łojowe i ślinowe, znajdują się także w naskórku. Bardzo łatwo przenoszą się w mieszkaniu, w którym żyją koty. Ze względu na swoje małe rozmiary unoszą się w powietrzu i wnikają do dróg oddechowych, są lepkie, dlatego łatwo przenieść je np. na ubraniu. Potrafią się także utrzymywać bardzo długo w miejscach, gdzie od dawna nie przebywa już żaden kot. Substancją, która odpowiada za objawy uczulenia, jest białko Fel d I. Koty kilka razy dziennie czyszczą futro i regularnie rozprowadzają alergeny. 

Z licznych obserwacji wynika, że znacznie silniej uczulają niekastrowane samce. Wynika to z faktu, iż wydzielają o wiele więcej łoju niż samice, za co odpowiadają zaś hormony. W celu ograniczenia ilości alergenów dobrym sposobem jest kastracja kota.  

Słabiej uczulają koty rasy: 

• syberyjskiej,  
• comish rex,  
• devon rex, 
• bezwłose rasy sfinks. 

Alergia na psa – co nas uczula? 

W przypadku uczulenia na psy mamy do czynienia z antygenem Can f1, który występuje głównie w ślinie i naskórku, uczula nas także ich krew, łój, mocz i kał.  Podobnie jak w przypadku kotów silniej alergizują nas samce. Jednymi z najsilniej uczulających ras są boksery z racji swojej skłonności do nadmiernego ślinienia, a tym samym roznoszenia większej ilości alergenów. 

W przeciwieństwie do alergenów kocich psie są cięższe, w związku z czym są mniej lotne i rzadziej inhalowane. 

Alergia na sierść innych zwierząt 

Najczęstszymi winowajcami naszych dolegliwości są oczywiście psy i koty, ale inne zwierzęta także mogą odpowiadać za rozwój alergii, np.  

• myszy, 
• chomiki, 
• szczury, 
• świnki morskie. 

Głównym źródłem alergenów są u nich mocz i ślina. 

Alergia na sierść – leczenie 

Aby stwierdzić, czy rzeczywiście nasze dolegliwości to objawy alergii na naszego zwierzaka, konieczna jest wizyta u alergologa. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad i zleci testy skórne. Testy te polegają na nakłuciu naskórka i wprowadzeniu pod skórę alergenu i obserwacji objawów. Substancje pochodzenia zwierzęcego odpowiedzialne za alergie powodują zaczerwienienie i rumień w miejscu podania, jest to tzw. reakcja rumieniowo-bąblowa.   

Niekiedy zdarza się, że testy skórne dają niejednoznaczne wyniki, dlatego przeprowadza się testy z krwi. Najczęściej stosowany jest test RAST sprawdzający poziom przeciwciał IgE skierowanych przeciwko konkretnemu alergenowi. 

Jeśli alergia została zdiagnozowana, mamy do wyboru kilka rozwiązań, które pomogą wyeliminować objawy lub chociaż je złagodzić.  

Leczenie objawowe 

• Leki antyhistaminowe – zmniejszają wydzielanie histaminy, która wydzielana jest w czasie reakcji alergicznej, łagodząc symptomy uczulenia. Mogą występować w postaci tabletek, syropów czy kropli. Częstym działaniem niepożądanym są senność i zmęczenie.  
• Leki obkurczające naczynia krwionośne – stosowane miejscowo w formie kropli do nosa i oczu. Zwężają poszerzone w wyniku reakcji alergicznej naczynia, łagodząc swędzenie, zaczerwienienie spojówek czy zatkany nos. 
• Kortykosteroidy – stosowane najczęściej donosowo. Działaniem niepożądanym może być szczypanie w nosie po aplikacji leku.  

Przeczytaj również: 
Alergia – jak ją leczyć?
Leki przeciwhistaminowe w leczeniu alergii

Leczenie odczulające (immunoterapia) 

Terapia ta polega na podawaniu osobie uczulonej coraz większych ilości alergenów, najczęściej w postaci szczepionki podskórnej, donosowej lub tabletek podjęzykowych. Ma to na celu doprowadzenie do stanu, w którym do wywołania reakcji alergicznej będzie potrzebne coraz większe stężenie alergenu, co skutkuje rzadszym występowaniem objawów oraz ich słabszym nasileniem.  

Skuteczność metody jest niższa w przypadku uczulenia na psy niż koty. 

Przeczytaj również: 
Odczulanie doustne i podjęzykowe – kto i kiedy może je zastosować?
Odczulanie – skuteczny sposób na alergię

Porady dla osób cierpiących na alergie na zwierzęta 

• Regularnie kąp swojego pupila. Częste kąpiele znacząco zmniejszają ilość alergenów przenoszonych na ich sierści. 
• Nie wpuszczaj zwierzęcia do sypialni. 
• Pamiętaj, aby po bezpośrednim kontakcie z pupilem umyć ręce, zanim dotkniesz okolic oczu. 
• Najlepiej usuń lub przynajmniej zmniejsz liczbę dywanów i mebli tapicerowanych. Stosuj łatwo zmywalne wykładziny i czyść je regularnie. 
• Stosuj odkurzacze wodne lub wyposażone w filtry HEPA.