Bylica piołun – czym się charakteryzuje?

Bylica piołun – właściwości 

Ziele piołunu (Herba Absinthii L.) to surowiec farmakognostyczny pochodzący z rośliny bylica piołun (Artemisia absynthium L.) z rodziny astrowatych (Asteraceae). Bylica piołun rośnie powszechnie m.in. w Polsce w części niżowej, w pobliżu domów, na zboczach i przydrożach. Uprawiana jest również w ogródkach. Głównymi, aktywnymi składnikami ziela piołunu są substancje goryczowe (proazuleny, które po destylacji z parą wodną przechodzą w chamazulen i hydrochamazulen) w olejku eterycznym. Surowiec zbiera się w pierwszym roku wegetacji rośliny lub w kolejnych latach w okresie kwitnienia. Ze względu na jego olejkowy charakter suszony jest on w temperaturze poniżej 35°C.  

Ziele piołunu wykazuje właściwości: 

• pobudzające wydzielanie soków trawiennych,   
• żółciotwórcze, 
• pobudzające łaknienie, 
• hepatoprotekcyjne (działa ochronnie na komórki wątroby), 
• spazmolityczne (rozkurczające) mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.

Bylica piołun – zastosowanie  

Surowiec wchodzi w skład preparatów złożonych, tj. płyny doustne czy tabletki, ale jest również dostępny samodzielnie jako ziele bylicy piołun do zaparzania. Jedną saszetkę ziela zalewa się wrzątkiem i parzy pod przykryciem przez 10 minut. Napar należy spożyć 30 minut przed posiłkiem, maksymalnie 3 razy na dobę. Stosuje się go w problemach trawiennych i przy braku apetytu. Mieszanki ziołowe, w skład których wchodzi bylica piołun, to preparaty wspomagające trawienie, preparaty na uspokojenie, krople żołądkowe, zioła szwedzkie itp. 

W przemyśle ziele bylicy piołun wykorzystuje się do sporządzania gorzkich win ziołowych. Powszechnie znany absynt (nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy rośliny bylicy piołun) ma w składzie destylat piołunu, anyżu i kopru włoskiego. 

Alkoholowe wyciągi z ziela bylicy piołun stosowane są również zewnętrznie w celu niszczenia pasożytów i insektów. Zastosowanie to wynika z obecności toksycznego tujonu w składzie surowca. Przykładem takiego produktu, który we wskazaniach ma zastosowanie zewnętrzne, jest płyn do stosowania w przypadku wszy i świerzbowca.

Nowe badania naukowe nad zielem bylicy piołun wskazały na dodatkowe działania tego surowca tj.:  

• przeciwzapalne,  
• przeciwbakteryjne, 
• antyoksydacyjne. 

Badania opierały się na szczegółowej analizie etanolowych ekstraktów surowca zebranego w południowej części Rumunii. Za wspomniane wcześniej działania odpowiadają głównie: kwas chlorogenowy, kwercetyna, izokwercetyna i rutyna. Naukowcy wskazują, że wpływ przeciwzapalny ziela bylicy piołun mógłby być pomocny w farmakoterapii choroby Leśniowskiego-Crohna, która objawia się przewlekłym zapaleniem jelit. 

Bylica piołun – działania niepożądane i przeciwwskazania 

W skład olejku eterycznego ziela bylicy piołun wchodzą głównie: 

• tujol (do 70% zawartości),  
• izomery tujony (około 10% zawartości).  

Tujon działa toksycznie i powoduje objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Z uwagi na to należy przestrzegać dawkowania zapisanego na preparatach zawierających w składzie ziele bylicy piołun!  

Ziele bylicy piołun nie może być przyjmowane przez dzieci oraz kobiety w ciąży właśnie ze względu na obecność toksycznego tujonu.  

Osoby uczulone na którąkolwiek roślinę z rodziny astrowatych również nie powinny stosować preparatów zawierających w składzie ziele piołunu. 

Ziele piołunu to znany od lat surowiec, wykorzystywany w tradycyjnej medycynie. Stosowany z zachowaniem odpowiedniego dawkowania pomaga przy lekkich problemach gastrycznych.