Bylica piołun. Czy jest bezpieczna?
Bylica piołun to roślina, która od wieków zajmuje ważne miejsce w medycynie tradycyjnej. Ceniona jest za swój wszechstronny wpływ na zdrowie. Sprawdź, jak korzystać z jej właściwości leczniczych, unikając jednocześnie niepożądanych skutków.
Bylica piołun – właściwości
Bylica piołun (Artemisia absynthium L.) rośnie powszechnie m.in. w Polsce w części niżowej, w pobliżu domów, na zboczach i przydrożach. Uprawiana jest również w ogródkach. Głównymi, aktywnymi składnikami ziela piołunu są substancje goryczowe (proazuleny, które po destylacji z parą wodną przechodzą w chamazulen i hydrochamazulen) w olejku eterycznym. Surowiec zbiera się w pierwszym roku wegetacji rośliny lub w kolejnych latach w okresie kwitnienia. Ze względu na jego olejkowy charakter suszony jest on w temperaturze poniżej 35°C.
Ziele piołunu wykazuje właściwości:
- pobudzające wydzielanie soków trawiennych,
- żółciotwórcze,
- pobudzające łaknienie,
- hepatoprotekcyjne (działa ochronnie na komórki wątroby),
- spazmolityczne (rozkurczające) mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.
Bylica piołun – zastosowanie
Bylica piołun wchodzi w skład preparatów złożonych, takich jak płyny doustne czy tabletki. Jest również dostępna samodzielnie jako ziele bylicy piołun do zaparzania. Jedną saszetkę ziela zalewa się wrzątkiem i parzy pod przykryciem przez 10 minut. Napar wypij 30 minut przed posiłkiem, maksymalnie 3 razy na dobę. Stosuj go w problemach trawiennych i przy braku apetytu. Mieszanki ziołowe, w skład których wchodzi bylica piołun, to preparaty wspomagające trawienie, preparaty na uspokojenie, krople żołądkowe, zioła szwedzkie.
W przemyśle ziele bylicy piołun wykorzystuje się do sporządzania gorzkich win ziołowych. Powszechnie znany absynt (nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy rośliny bylicy piołun) ma w składzie destylat piołunu, anyżu i kopru włoskiego.
Alkoholowe wyciągi z ziela bylicy piołun stosowane są również zewnętrznie w celu niszczenia pasożytów i insektów. Zastosowanie to wynika z obecności toksycznego tujonu w składzie surowca. Przykładem takiego produktu, który we wskazaniach ma zastosowanie zewnętrzne, jest płyn do stosowania w przypadku wszy i świerzbowca.
Nowe badania naukowe nad zielem bylicy piołun wskazały na dodatkowe działania:
- przeciwzapalne,
- przeciwbakteryjne,
- antyoksydacyjne.
Badania opierały się na szczegółowej analizie etanolowych ekstraktów surowca zebranego w południowej części Rumunii. Za wspomniane wcześniej działania odpowiadają głównie: kwas chlorogenowy, kwercetyna, izokwercetyna i rutyna. Naukowcy wskazują, że wpływ przeciwzapalny ziela bylicy piołun mógłby być pomocny w farmakoterapii choroby Leśniowskiego-Crohna, która objawia się przewlekłym zapaleniem jelit.
Bylica piołun – działania niepożądane i przeciwwskazania
W skład olejku eterycznego ziela bylicy piołun wchodzą głównie:
- tujol (do 70% zawartości),
- izomery tujony (około 10% zawartości).
Tujon działa toksycznie i powoduje objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Z uwagi na to należy przestrzegać dawkowania zapisanego na preparatach zawierających w składzie ziele bylicy piołun!
Ziele bylicy piołun, ze względu na obecność toksycznego tujonu, nie może być przyjmowane przez dzieci, kobiety w ciąży i w trakcie laktacji.
Osoby uczulone na rośliny z rodziny astrowatych również nie powinny stosować preparatów zawierających w składzie ziele piołunu.
Surowca unikaj w przypadku niedrożności dróg żółciowych, zapalenia dróg żółciowych lub chorób wątroby i trzustki.
Bezpieczne warunki w stosowaniu suplementów diety z bylicą piołun:
- poniżej 2 g sproszkowanego ziela w zalecanej do spożycia dziennej porcji produktu,
- poniżej 1,5 mg zawartość tujonu w dziennej porcji,
- nie należy stosować ziela dłużej niż przez 2 tygodnie.
Ziele piołunu to znany od lat surowiec, wykorzystywany w tradycyjnej medycynie. Stosowany z zachowaniem odpowiedniego dawkowania pomaga przy lekkich problemach gastrycznych.
- Kohlmunzer S., Farmakognozja – podręcznik dla studentów farmacji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
- Matławska I., Farmakognozja, UM Poznań, Wydanie 1, Poznań 2005.
- https://www.ema.europa.eu/en/medicines/herbal/absinthii-herba
- Moacă E. i in., Romanian Wormwood (Artemisia absinthiumL.): Physicochemical and Nutraceutical Screening. Molecules (Basel, Switzerland), 2019.





