Jak leczyć grzybicę paznokci?

Co to jest grzybica paznokci?

Grzybica paznokci (onychomikoza) jest jedną z najczęściej występujących chorób paznokci o charakterze infekcyjnym. Stanowi nawet do 50% wszystkich chorób. Szacuje się, że cierpi na nią 12-13% osób.

Wywołują ją:

• dermatofity – głównie Trichophyton rubrum (44% pacjentów), Trichophyton mentagrophytes (4% pacjentów),
• drożdżaki,
• pleśnie.

Powyższe drobnoustroje w normalnych warunkach bytują na powierzchni skóry, jednak w stanach obniżonej odporności mogą wywołać zakażenie.

Grzybica paznokci najczęściej dotyka osób, które zmagają się z innymi chorobami, np.:

• cukrzycą,
• zaburzeniami hormonalnymi,
• zaburzeniami autoimmunologicznymi,
• chorobami krążenia. 

Grzybica paznokci – rodzaje

Grzybicę paznokci możemy podzielić ze względu na miejsce występowania.

Wyróżniamy następujące rodzaje:

• grzybicę dystalną, boczną onychomikozę podpaznokciową (DLSO) – jest najczęściej występującym rodzajem; atakuje boki i części dystalne paznokcia oraz rozprzestrzenia się ku środkowi; dermatofity wnikające w paznokieć rozkładają keratynę, degradują płytkę i nadają charakterystyczne żółto-kremowe zabarwienie; paznokieć staje się kruchy, łamliwy i rogowaciejący;
• proksymalną onychomikozę podpaznokciową (PSO) – najczęściej dotyka paznokci u rąk; dermatofity przedostają się do płytki paznokcia przez obrębek naskórkowy; zwykle ten rodzaj choroby powstaje na skutek urazu lub w wyniku chorób (cukrzyca, zaburzenia autoimmunologiczne, zaburzenia hormonalne, choroba Raynauda);
• powierzchowną białą onychomikozę (SWO) – najczęściej występuje między palcami stóp; na płytce paznokcia może pojawić się biały nalot;
• wewnątrzpaznokciową onychomikozę (EO) – niszczenie płytki zaczyna się od wewnątrz; trudno dostrzec pierwsze objawy zakażenia;
• onychomikozę całkowicie dystroficzną (TDO) – ta odmiana występuje u osób z przewlekłą kandydozą; może pojawić się stan ostry lub przewlekły. 

Grzybica paznokci – przyczyny

Zakażenie grzybicą paznokci może przydarzyć się każdemu z nas.

Do infekcji może dojść poprzez:

• brak obuwia w obiektach sportowych, np. na basenie, siłowni,
• zakładanie wypożyczonego obuwia, które nie zostało zdezynfekowane, np. na kręgielni, lodowisku,
• współdzielenie ręcznika, pumeksu, nożyczek czy cążek do paznokci z innymi osobami, które mogą być zakażone grzybicą,
• brak sterylizacji sprzętu w salonie manicure, pedicure, podologicznym,
• mechaniczne uszkodzenie paznokcia, gdy nosimy za wąskie buty czy zbyt ciasne skarpetki, które utrudniają wentylację.

Grzybica paznokci – objawy

Grzybica paznokci zwykle występuje tylko na jednym paznokciu. Na stopie jest to najczęściej pierwszy lub piąty palec. Objawy można łatwo zbagatelizować, zwłaszcza jeśli paznokcie zostały pomalowane kolorowym lakierem.

Do najczęstszych objawów początkowego stadium grzybicy paznokci zaliczamy:

• przebarwienia na paznokciach – mogą być białe, żółte, brązowe lub szare; początkowo pojawiają się na brzegu paznokcia;
• kruchość i łamliwość paznokci;
• odkształcenia, pofałdowania lub zgrubienia

Wraz z rozwojem grzybicy zmiany obejmują cały paznokieć. Stają się one zgrubiałe, ale są kruche i często się rozwarstwiają. Paznokcie odklejają się od łożyska. W przypadku paznokci u rąk, jak i stóp może pojawić się również nieprzyjemny zapach. Często opuszki palców i wały okołopaznokciowe stają się bolesne i zaczerwienione.

Grzybica paznokci – leczenie

Leczenie grzybicy paznokci wymaga dużej dyscypliny i systematyczności. Niewielkie zmiany na paznokciach możesz leczyć samodzielnie, stosując ogólnodostępne leki.

Możesz wybrać spośród preparatów zawierających substancje grzybobójcze w postaci maści, żeli, lakierów i sprayów.

W tych produktach znajdują się następujące substancje:

• cyklopiroks,
• amorolfina,
• mikonazol.

Grzybica paznokci – domowe sposoby

Domowe sposoby leczenia grzybicy paznokci opierają się na zachowaniu odpowiedniej higieny.

Przy stosowaniu preparatów zewnętrznych przede wszystkim pamiętaj o:

• maksymalnym skróceniu chorego paznokcia jednorazowym pilnikiem,
• unikaniu malowania paznokci nieleczniczymi lakierami,
• uważaniu na urazy mechaniczne.

Jeśli grzybica dotyczy stóp, zdezynfekuj buty i skarpety specjalnie przeznaczonymi do tego preparatami, aby nie dochodziło do ponownego nadkażenia. 

Grzybica paznokci – leczenie farmakologiczne

Jeśli zakażenie jest bardziej rozległe i zajmuje kilka paznokci, udaj się do lekarza. Specjalista zaproponuje leczenie preparatami miejscowymi dostępnymi na receptę i terapię doustną. Lekarze często decydują się na tzw. terapię pulsową. Polega ona na stosowaniu leku przez 7 dni, a następnie zrobieniu trzytygodniowej przerwy między kolejną dawką. Kuracja trwa 3 miesiące, jednak lek, który skumulował się w płytce paznokcia, działa nawet do 9 miesięcy.

Istnieje także możliwość laseroterapii grzybicy paznokci. Polega ona na naświetlaniu paznokci odpowiednim światłem, które powoduje zniszczenie drobnoustrojów.

Całkowite wyleczenie grzybicy paznokci jest możliwe (gdy w miejscu zakażonego paznokcia wyrośnie nowy, całkowicie zdrowy). Po terapii paznokcie mogą być osłabione, zdeformowane i cienkie. W takim wypadku możesz poddać się zabiegowi rekonstrukcji w salonie kosmetycznym. Na płytkę paznokcia nakłada się warstwę żelu, akrylu lub silikonu, które wzmacniają płytkę. Taką rekonstrukcję można wykonać tylko, gdy paznokieć jest całkowicie wyleczony.

Grzybica paznokci – profilaktyka

Profilaktyka zakażenia grzybicą paznokci obejmuje:

• noszenie obuwia w miejscach, gdzie można się zarazić grzybicą, np. basen, sauna, wspólna szatnia, prysznic,
• dobór odpowiedniego obuwia i skarpetek, które zapewniają odpowiednią wentylację,
• częste mycie rąk za pomocą wody i mydła,
• używanie jednorazowych przyrządów do pielęgnacji paznokci lub sterylizacja produktów wielorazowego użytku, np. pilników, cążek, nożyczek,
• korzystanie ze sprawdzonych salonów manicure, pedicure, które sterylizują sprzęt po każdym kliencie,
• dokładne osuszanie dłoni i stóp po kąpieli, zwłaszcza przestrzeni międzypalcowych,
• w przypadku wystąpienia grzybicy paznokci u członka rodziny używanie osobnych ręczników, przyrządów do pielęgnacji itd., 
• w przypadku narażenia na powstawanie grzybicy, np. przy dużej aktywności fizycznej, używanie specjalistycznych sprayów czy zasypek chroniących przed patogenami.

Przeczytaj również:
Grzybica stóp. Co ją powoduje?